8/4/09

ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΥΠΟΓΡΑΦΤΗΚΕ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ
Μνημόνιο συνεργασίας για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση
ρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, η ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα δεν έχει ολοκληρωθεί", ήταν το σχόλιο του επιτρόπου απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης κ. Βλαντιμίρ Σπίντλα κατά τη χθεσινή επίσκεψή του στα Χανιά.
Ο κ. Σπίντλα ξεναγήθηκε στον χώρο του ψυχιατρικού τμήματος του Νοσοκομείου Χανίων και σε δομές αποασυλοποίησης μαζί με τον υπουργό Υγείας κ. Δ. Αβραμόπουλο και στη συνέχεια υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας, σύμφωνα με το οποίο η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να διασφαλίσει τη λειτουργία του προγράμματος "Ψυχαργώς" και την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015.
Σε ερώτηση των "Χ.Ν." αναφορικά με την πρόοδο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης σε επίπεδο Κρήτης και αφού επισημάνθηκε στον κ. Σπίντλα ότι η εικόνα στα Χανιά είναι ικανοποιητική σε σχέση με την υπόλοιπη Κρήτη (μόνο στα Χανιά λειτουργεί Κοινωνικός Συνεταιρισμός, δεν υπάρχει Κέντρο Ψυχικής Υγείας στο Λασίθι, στο Ηράκλειο λειτουργεί μόνο ένα ψυχιατρικό τμήμα για 300.000 κατοίκους, το 50% των δομών αποασυλοποίησης στην Κρήτη βρίσκονται μόνο στα Χανιά) ο επίτροπος απάντησε πως "ήξερα ότι στα Χανιά η κατάσταση είναι καλύτερη γι' αυτό και ήλθα εδώ προκειμένου να μελετήσω τις δυνατότητες του συστήματος".
Σε άλλη ερώτησή μας για το κατά πόσο η οικονομική κρίση θα έχει ως αποτέλεσμα το "πάγωμα" των κοινωνικών πόρων της Ε.Ε. ο επίτροπος ανέφερε πως "παρά τις δυσκολίες υπάρχει θέληση ενίσχυσης των κοινωνικών προγραμμάτων. Η κοινωνική πολιτική εξάλλου είναι αυτό που διαφοροποιεί την Ε.Ε. από τις ΗΠΑ".
Κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην ψυχιατρική μεταρρύθμιση, ο κ. Σπίντλα σημείωσε πως και στην Ελλάδα η ψυχιατρική μεταρρύθμιση έχει μία ηλικία 30 ετών και ότι "το τελευταίο διάστημα και ειδικά τον τελευταίο χρόνο παρουσιάζεται σημαντική πρόοδος, χωρίς όμως να έχουμε φτάσει στα επιθυμητά για μας επίπεδα.
Δίδονται όμως όλες οι εγγυήσεις και οι διαβεβαιώσεις ότι τα πάντα λειτουργούν ομαλά και κάθε χρόνο κάνουμε ένα παραπάνω βήμα. Είχα την ευκαιρία να μιλήσω με τον υπουργό για όλα αυτά τα θέματα, αλλά παράλληλα να τον παρακαλέσω να επισπευστούν οι διαδικασίες και όσα προβλέπονται για την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Ο κ. Αβραμόπουλος με διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση σέβεται τους στόχους που έχουν τεθεί από εμάς, με βάση το ΕΣΠΑ 2007 - 2013, κάνοντας ό,τι μπορεί για να καταστεί πραγματικότητα στο σύνολό της η ψυχιατρική μεταρρύθμιση μέχρι το 2015. Υπάρχουν όλες εκείνες οι καλές πιθανότητες για να πετύχουμε το στόχο μας και να ολοκληρώσουμε το σκοπό μας, που είναι να δεχθεί η κοινωνία στους κόλπους της τους ψυχικά πάσχοντες".
Από τη μεριά του, ο υπουργός Υγείας και Πρόνοιας κ. Αβραμόπουλος στάθηκε στη συμφωνία συνεργασίας που υπογράφηκε με τον επίτροπο. "Οι υποχρεώσεις της Ελλάδας θα τηρηθούν στο ακέραιο και θα εδραιωθούν μέσα από το Δ' ΚΠΣ. Δεν έχουμε φτάσει στη φάση της τελικής ολοκλήρωσης. Με την υπογραφή της συμφωνίας αναλαμβάνουμε συγκεκριμένες δεσμεύσεις ώστε μέχρι το 2015 να έχει ολοκληρωθεί η ψυχιατρική μεταρρύθμιση" ανέφερε.
Στο μνημόνιο αναφέρονται οι δεσμεύσεις των ελληνικών αρχών να ολοκληρώσουν την ψυχιατρική μεταρρύθμιση ως το 2015, για να διασφαλιστεί η συμβατότητα των δράσεων με τους στόχους και τη φιλοσοφία του προγράμματος "Ψυχαργώς" θα δημιουργεί ομάδα εμπειρογνωμόνων σε συνεργασία με υπηρεσίες της Ε.Ε. για την αξιολόγηση στην πρόοδο υλοποίησης του προγράμματος, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να εξασφαλίσουν την πλήρη στελέχωση των δομών που δημιουργήθηκαν στα πλαίσια του "Ψυχαργώς" και να προσλάβουν ως το τέλος του 2009 100 γιατρούς και 800 επαγγελματίες ψυχικής υγείας για τα ψυχιατρικά τμήματα των νοσοκομείων και τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας. Επίσης στο θέμα της χρηματοδότησης των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου και επειδή υπήρξαν σοβαρά προβλήματα, αναφέρεται στη συμφωνία, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται για το έτος 2008 να εξασφαλίσουν και να καταβάλουν άμεσα τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των μέχρι σήμερα δαπανών, να εξασφαλίσουν μέχρι τέλος του έτους και να προκαταβάλλουν ανά τρίμηνο τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των δαπανών για το έτος 2010, να εξασφαλίσουν ετησίως στον Τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας το σύνολο των απαραίτητων πόρων για την απρόσκοπτη και αποτελεσματική λειτουργία τους κ.ά.

“Κατάλαβα τι θα πει ελευθερία”
“Τώρα καταλαβαίνω τι θα πει ελευθερία, τι θα πει λεύτερος". Ο 53χρονος Σπύρος Παπακαστρίτσιος έζησε για 25 χρόνια έγκλειστος στο Ψυχιατρείο Χανίων, και χθες δώρισε στον κ. Βλαντιμίρ Σπίντλα, κατά την επίσκεψη του τελευταίου στα Χανιά, έναν ιμάντα, απ’ αυτούς που χρησιμοποιούνταν για να τους κρατούν καθηλωμένους στην απομόνωση. Τώρα, ο Σπύρος χάρις την αποασυλοποίηση ζει σε ένα ξενώνα - διαμέρισμα μαζί με τον φίλο του τον Γιάννη. Κάνει βόλτες στην πόλη, πίνει τον καφέ του στο λιμάνι ή στη Ρέμβη και το καλοκαίρι τον συναντάμε στον δημοτικό κινηματογράφο.
"Ήμουν έγκλειστος στο ψυχιατρείο για 25 περίπου χρόνια συνεχόμενα. Εδωσα στον επίτροπο ως δώρο μια ζώνη από αυτές που μας έδεναν. Ημουν για επτά μήνες δεμένος στην απομόνωση τη δεκαετία του '80" μας λέει. Για ποιο λόγο ήσουν δεμένος ρωτάμε τον Σπύρο; "... ο λόγος τώρα. Τι να σου πω. Υπήρχε λόγος;".
Ο Γιώργος Κοκκινάκος, ένας από τους ψυχιάτρους που συνέβαλλε τα μέγιστα στο να προχωρήσει η αποασυλοποίηση στην Κρήτη, θυμάται. "Τον Μάιο του 1989 ξεκίνησα στο Ψυχιατρείο Χανίων. Βρίσκω τον άνθρωπο αυτόν στην απομόνωση να είναι δεμένος. «Γιατί τον έχετε δέσει ρε παιδιά;», είπα. Κανείς δεν ήξερε. Είπα να τον λύσουν αμέσως. Ο Σπύρος είναι μια από τις χιλιάδες ανάλογες περιπτώσεις που χαρακτήριζαν την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατούσε στα ψυχιατρεία. Ο Σπύρος μου θύμισε το περιστατικό πριν από μερικά χρόνια. Ξέρεις γιατρέ ότι τότε ήμουν δεμένος για μήνες, αυτό μου είπε".
"Η ζωή των ανθρώπων αυτών άλλαξε όταν έκλεισε το ψυχιατρείο και βγήκαν στην κοινωνία, απελευθερώθηκαν, άρχισαν να ζουν σαν άνθρωποι, και όχι σαν φυλακισμένοι, πενήντα άνθρωποι σε ένα θάλαμο ο ένας πάνω στον άλλο" λέει ο Νίκος Μπλαζάκης υπεύθυνος του εργαστηρίου ζωγραφικής του ψυχιατρείου. "Τώρα ζουν όπως ο καθένας από εμάς. Χωρίς το στίγμα του "τρελού". Χάρη στους γιατρούς, τους νοσηλευτές που εδώ και χρόνια πάλεψαν για την αποασυλοποίηση, αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να κυκλοφορούν στους δρόμους των Χανίων χωρίς το φόβο ότι θα τους κοροϊδέψουν, θα τους φοβηθούν. Είναι πολύ μεγάλη υπόθεση αυτή" τονίζει ο κ. Μπλαζάκης στο εργαστήριο του οποίου απασχολείται ο Σπύρος και άλλοι πρώην τρόφιμοι του Ψυχιατρείου και τώρα κάτοικοι των ξενώνων και των διαμερισμάτων.
"Είναι πολύ καλύτερα που έκλεισε το ψυχιατρείο, τώρα νιώθουμε και εμείς ελεύθεροι" λέει ο Σπύρος, που έχει πια βάλει σε μια άκρη του μυαλού του τη ζώνη. Πλέον είναι ένα δραστήριο μέλος του Κοινωνικού Συνεταιρισμού Περιορισμένης Ευθύνης Χανίων, στον οποίο απασχολούνται ψυχικά πάσχοντες και ο οποίος διατηρεί και ένα θαυμάσιο κατάστημα στη Δημοτική Αγορά με παραδοσιακά τοπικά προϊόντα και είδη λαϊκής τέχνης κατασκευασμένα.
Ο Σπύρος είναι Χανιώτης, γέννημα - θρέμμα. Πριν μπει στο ψυχιατρείο εργάζονταν στις οικοδομές, κάποια στιγμή έβαλε ναυτικό φυλλάδιο και μπάρκαρε σε εμπορικό πλοίο στην αρχή και σε επιβατηγό στη συνέχεια. "Τότε ήταν που έγιναν τα γεγονότα στην Κύπρο. Το πλοίο μας επιστρατεύτηκε και πήγαμε στην Κύπρο και μεταφέραμε τραυματίες και γυναικόπαιδα. Τότε μελαγχόλησα βλέποντας τόση δυστυχία. Έκλαιγα συνέχεια και το πλήρωμα με πήγε σε μια κλινική. Τότε δεν υπήρχαν και ψυχολόγοι και ψυχίατροι, μου έδωσαν φάρμακα, έβγαλαν τις γνωματεύσεις και ξεκίνησε η περιπέτεια του ψυχιατρείου..."
Το 24ωρο της ζωής του Σπύρου είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με αυτό του φίλου του και συγκάτοικου του Γιάννη Παπαδάκη. "Σηκωνόμαστε το πρωί και πηγαίνουμε στο εργαστήριο του Κέντρου Ψυχικής Υγείας. Εγώ ασχολούμαι με τον πηλό ο Γιάννης με τη ζωγραφική. Μετά τις 2 σχολάμε μαζί και ερχόμαστε σπίτι μας, τρώμε το φαγητό μας και ξεκουραζόμαστε. Το απόγευμα μπορεί να πάμε μια βόλτα, ένα καφέ. Οτι κάνει ο κάθε άνθρωπος, το ίδιο και εμείς. Πιο παλιά τα πράγματα ήταν δύσκολα. Οταν έβγαινα για λίγο έξω από το ψυχιατρείο έβλεπες τον κόσμο, μικρούς και μεγάλους, να σε κοροϊδεύουν, να μιλάνε άσχημα για σένα. Και μετά... ξανά μέσα".
Ο Γιάννης έχει ταλέντο στη ζωγραφική. Στον ξενώνα που μένουν βλέπεις δεκάδες έργα τους αναρτημένα στους τοίχους. Ο Σπύρος είναι καλύτερος στην αγγειοπλαστική... "και στο ποδόσφαιρο", συμπληρώνει. "Πιτσιρικάς έπαιζα στην ομάδα των Μουρνιών στον Μινώταυρο. Τώρα βλέπω στην τηλεόραση την Εθνική και τον Παναθηναϊκό".
Γ.ΚΩΝ.

“Τίποτα για τον χώρο
του Ψυχιατρείου”
“Δεν έχουμε να πούμε τίποτα για τον χώρο του πρώην Ψυχιατρείου" ανέφερε ο κ. Αβραμόπουλος όταν ρωτήθηκε σχετικά συμπληρώνοντας πως έχει δοθεί για αξιολόγηση η μελέτη αξιοποίησης (σ.σ. προφανώς του Υπουργείου που προβλέπει την ανάπτυξη ιατρικού τουρισμού κα.). Επίσης τόνισε πως υπάρχουν πολλές ενδιαφέρουσες προτάσεις που όλες θα εξετασθούν (σ.σ. αναφερόμενος στις προτάσεις των τοπικών φορέων). Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία ξενώνων που έχουν χαρακτηριστεί ακατάλληλοι για να φιλοξενήσουν ψυχικά πάσχοντες, ένας από αυτούς μάλιστα βρίσκεται και στα Χανιά, ο κ. Αβραμόπουλος απάντησε πως θα γίνουν όλοι οι απαραίτητοι έλεγχοι από μεριάς Υπουργείου.

Δώρα... πολλά
Πίνακες ζωγραφικής με ιδιόχειρη αφιέρωση του δημιουργού τους, δόθηκαν από τον ψυχικά πάσχοντα κ. Γιάννη Παπαδάκη στον επίτροπο και στον κ. Αβραμόπουλο. Οι επίσημοι μίλησαν με τα καλύτερα λόγια για τον καλλιτέχνη και ο Υπουργός είπε μπροστά στις κάμερες ότι θα βάλει τον πίνακα στο σπίτι του. Ο ίδιος προσέφερε δώρα, δείγμα της ελληνικής φιλοξενίας, σε όλη την αντιπροσωπεία της Ε.Ε.

Χωρίς δημοσιογράφους;
Το πρόγραμμα του επιτρόπου ανέγραφε ξεκάθαρα ότι δεν επιτρέπεται να τον ακολουθήσουν δημοσιογράφοι κατά τις επισκέψεις του στους ξενώνες των ψυχικά πασχόντων. Τι φοβήθηκε ο επίτροπος ή αυτοί που συνέταξαν το πρόγραμμα; Αγνωστο - και κανείς δεν είχε να μας δώσει κάποια συγκεκριμένη απάντηση. Κάποιοι στην Ε.Ε. και στο Υπουργείο φαίνεται ότι θέλουν τους δημοσιογράφους μόνο για να καλύπτουν τις δημόσιες σχέσεις τους, τις συνεντεύξεις τους και... μόνο αυτά.
Γ.ΚΩΝ.

Μ. ΣΚΟΥΛΑΚΗΣ:
“Ηλθε, είδε και απήλθε
ο κ. Αβραμόπουλος”
“Ήλθε, είδε και απήλθε ο Υπουργός Υγείας κ. Αβραμόπουλος, δίχως να δώσει καμία συγκεκριμένη απάντηση και δίχως να δρομολογήσει καμία συγκεκριμένη λύση, για τα μεγάλα προβλήματα που ταλανίζουν τα τελευταία χρόνια τις υπηρεσίες υγείας, ψυχικής υγείας και καταπολέμησης των ναρκωτικών στα Χανιά», τονίζει σε δήλωσή του ο εισηγητής του ΚΤΕ Υγείας του ΠΑΣΟΚ και βουλευτής Χανίων, Μ. Σκουλάκης, σχολιάζοντας τη χθεσινή επίσκεψη του Υπουργού Υγείας στα Χανιά.
Παράλληλα, ο κ. Σκουλάκης κατηγορεί τον Υπουργό Υγείας πως «αν και γνωρίζει πολύ καλά την πολύ δύσκολη -έως οριακή- κατάσταση που επικρατεί -για τους ασθενείς, τους γιατρούς και τους εργαζόμενους- στις υπηρεσίες υγείας και ψυχικής υγείας του νομού, εν τούτοις απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά σε κρίσιμα ζητήματα όπως οι μεγάλες ελλείψεις προσωπικού σε νοσοκομείο και ΕΚΑΒ, τα χρέη του Νοσοκομείου Χανίων, οι οφειλές του ΟΚΑΝΑ στο Κέντρο Πρόληψης και η αξιοποίηση του πρώην ψυχιατρείου Χανίων.
«Και όχι μόνο αυτό, αλλά την ίδια ώρα που απέφευγε να δεσμευτεί για την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών προκειμένου να δρομολογηθούν έγκαιρα λύσεις για την βελτίωση της σημερινής κατάστασης, ο κ. Αβραμόπουλος επέλεγε το κουκούλωμα των μεγάλων προβλημάτων, αρκούμενος σε μια εκδήλωση των "καλών προθέσεων" και της "ύπαρξης της αναγκαίας πολιτικής βούλησης από πλευράς Υπουργείου" για την επίλυση των προβλημάτων του χώρου της υγείας», σημειώνει ο Χανιώτης βουλευτής.
Τέλος, ο κ. Σκουλάκης καλεί «όλους τους εργαζόμενους των υπηρεσιών υγείας του νομού, τους πολίτες αλλά και όλους τους θεσμικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και παραγωγικούς φορείς των Χανίων να κάνουν δική τους υπόθεση τα προβλήματα του νοσοκομείου, των Κέντρων Υγείας, των Μονάδων Ψυχικής Υγείας, του ΕΚΑΒ και των δομών κατά των ναρκωτικών και να συστρατευτούν στον κοινό αγώνα για την άμεση επίλυσή τους».

Αυστηρές υποχρεώσεις για το "Ψυχαργώ" επέβαλε η Κομισιόν Η ΑΥΓΗ

Αυστηρές υποχρεώσεις για το "Ψυχαργώ" επέβαλε η Κομισιόν 08/04/2009

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Υπό πολύ αυστηρές προϋποθέσεις σχετικά με την εθνική χρηματοδότηση και υπό τη στενότερη παρακολούθηση εκ μέρους της Κομισιόν συνεχίζεται πλέον το πρόγραμμα "Ψυχαργώ" για την αποασυλοποίηση των ψυχικώς πασχόντων στη χώρα μας.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης του επιτρόπου Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών της Ε.Ε. Βλ. Σπίντλα και του υπουργού Υγείας Δημ. Αβραμόπουλου, που πραγματοποιήθηκε χθες στα Χανιά, οι δύο άνδρες συνυπέγραψαν ένα σημαντικό μνημόνιο συνεργασίας των δύο πλευρών για την εξέλιξη και τη βιωσιμότητα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και του "Ψυχαργώ".

Υπό το βάρος της δραματικής εθνικής υποχρηματοδότησης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και της αποασυλοποίησης των ψυχικώς πασχόντων, και αφού είχε προηγηθεί η απόφαση της Κομισιόν για προσωρινή αναστολή της εκταμίευσης κοινοτικών κονδυλίων για το "Ψυχαργώ", το μνημόνιο συνεργασίας επαναλαμβάνει την υποχρέωση των ελληνικών αρχών να καλύπτουν απ' ευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό το σύνολο των αναγκαίων δαπανών για τη λειτουργία των δομών αποασυλοποίησης.

Επίσης, το μνημόνιο συνεργασίας υποχρεώνει τις ελληνικές αρχές να έχουν καταβάλλει πλήρως μέχρι τις 30 Ιουνίου στους φορείς της αποασυλοποίησης το 50% των αναγκαίων και προϋπολογισθέντων κονδυλίων για το 2009, καθώς και να έχουν προσληφθεί μέχρι το τέλος του έτους 100 ψυχίατροι και παιδοψυχίατροι και 800 επαγγελματίες Υγείας άλλων ειδικοτήτων για την κατά προτεραιότητα στελέχωση των ψυχιατρικών κλινικών των γενικών νοσοκομείων και των Κέντρων Ψυχικής Υγείας (ΚΨΥ) της χώρας.

Ο Βλ. Σπίντλα και ο Δημ. Αβραμόπουλος συμφώνησαν ακόμη να διενεργηθεί αξιολόγηση της πορείας και των δομών του "Ψυχαργώ" από διεθνή επιτροπή ανεξαρτήτων εμπειρογνωμόνων πριν από την εκταμίευση των κονδυλίων για το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ), καθώς και να συγκροτηθεί διαρκής εθνική επιτροπή αξιολόγησης της πορείας και των δομών του "Ψυχαργώ", με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Κομισιόν.

Τέλος, οι ελληνικές αρχές υποχρεώνονται με το μνημόνιο να επεκτείνουν τη χρηματοδοτική στήριξη των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης (ΚοιΣΠΕ).

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες στα Χανιά μαζί με τον Ευρωπαίο επίτροπο, παρουσία των γενικών γραμματέων Υγείας Αριστ. Καλογερόπουλου - Στράτη και Προνοίας Μ. Τροχάνη, ο Δημ. Αβραμόπουλος ανέφερε μεταξύ άλλων: "Η παραφιλολογία, που κατά καιρούς εκδηλώνεται, ακυρώνεται στην πράξη και δεν έχει καμιά, μα καμιά αντιστοιχία με τη δική μας πολιτική βούληση και πρακτική, η οποία αφορά στην εδραίωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και την προσφορά υψηλών και σύγχρονων υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα".

Από την πλευρά του, το Δίκτυο Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας "Αργώς" τονίζει μεταξύ άλλων σε ανακοίνωσή του: "Η πρώτη ουσιαστική αλλαγή πολιτικής ήρθε μέσω του επίτροπου κ. Σπίντλα και των συνεργατών του και τους ευχαριστούμε μαζί με όλους τους άλλους θεσμικούς παράγοντες, γιατί επιτέλους επανέρχεται αισιοδοξία και όραμα στην εξέλιξη της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης".

ΛΕΖΑΝΤΑ

Μνημόνιο συνεργασίας για τη βιωσιμότητα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και την "Ψυχαργώ" συνυπέγραψαν χθες στα Χανιά ο Δ. Αβραμόπουλος και ο κοινοτικός επίτροπος Βλ. Σπίντλα


«Νιώθω ελεύθερος» ΤΑ ΝΕΑ

«Νιώθω ελεύθερος»

«Ήμουν δεμένος στην απομόνωση και τώρα ζω μια φυσιολογική ζωή»

ΡΕΠΟΡΤΑΖ:
Γιώργος Κώνστας

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Τετάρτη 8 Απριλίου 2009

▅Ο 55χρονος   Σπύρος Παπακαστρίτσιος   (δεξιά) χάρισε  στον επίτροπο  Απασχόλησης   και Κοινωνικών  Υποθέσεων της  Ευρωπαϊκής  Ένωσης Βλαντίμιρ Σπίλντα  τον ιμάντα με  τον οποίο τον  κρατούσαν καθηλωμένο στην  απομόνωση,  τόσο εκείνον  όσο και εκατοντάδες άλλους  ανθρώπους
«Τώρα καταλαβαίνω τι θα πει ελευθερία, τι θα πει να είσαι λεύτερος». Ο 55χρονος Σπύρος Παπακαστρίτσιος έζησε 25 χρόνια έγκλειστος στο Ψυχιατρείο Χανίων. Για μεγάλα χρονικά διαστήματα μάλιστα, μήνες ολόκληρους, βρισκόταν δεμένος στο κρεβάτι του.

Χθες και ενώ έχουν περάσει περίπου τρία χρόνια από τη στιγμή που βγήκε από το ψυχιατρείο και ζει σε διαμέρισμα- ξενώνα του προγράμματος αποασυλοποίησης χάρισε στον επίτροπο Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βλαντίμιρ Σπίλντα τον ιμάντα με τον οποίο τον κρατούσαν καθηλωμένο στην απομόνωση, τόσο εκείνον όσο και εκατοντάδες άλλους ανθρώπους. Ο Σπύρος Παπακαστρίτσιος συμβιώνει με τον συγκάτοικό του Γιάννη Παπαδάκη, ο οποίος επίσης έχει περάσει κάποια χρόνια της ζωής του στο Ψυχιατρείο Χανίων. «Ήμουν έγκλειστος για περίπου είκοσι πέντε χρόνια. Συνεχόμενα. Κάποια στιγμή ήμουν δεμένος επί επτά μήνες. Δεν ξέρω αν υπήρχε λόγος...» λέει. «Τώρα ζω μια κανονική ζωή. Σηκωνόμαστε στο πρωί με τον Γιάννη και πηγαίνουμε στο εργαστήριο του Κέντρου Ψυχικής Υγείας. Εγώ ασχολούμαι με τον πηλό, ο Γιάννης με τη ζωγραφική. Μετά τις δύο σχολάμε, πηγαίνουμε στο σπίτι, τρώμε και ξεκουραζόμαστε. Το απόγευμα μπορεί να πάμε για μια βόλτα, έναν καφέ. Το καλοκαίρι μ΄ αρέσει να πηγαίνω στο θερινό σινεμά. Κάνω ό,τι κάνει κάθε άνθρωπος, το ίδιο κι εμείς. Πιο παλιά ήταν πολύ δύσκολο. Όταν έβγαινα έστω έξω από την πόρτα του ψυχιατρείου, έβλεπα τον κόσμομικροί και μεγάλοι- να με κοροϊδεύει, να μιλούν άσχημα για μένα. Και μετά, ξανά μέσα».

«Είπα να τον λύσουν»
Ο Γιώργος Κοκκινάκος ένας απο τους ψυχιάτρους που συνέβαλλε καθοριστικά για να προχωρήσει η αποασυλοποίηση στην Κρήτη θυμάται για τον Σπύρο: «Τον Μάιο του 1989 άρχισα να εργάζομαι στο Ψυχιατρείο Χανίων. Βρήκα τον άνθρωπο αυτό στην απομόνωση, να είναι δεμένος. Γιατί τον έχετε δέσει, ρε παιδιά; είπα. Κανείς δεν ήξερε. Είπα να τον λύσουν αμέσως. Ο Σπύρος είναι μία από τις χιλιάδες ανάλογες περιπτώσεις ενδεικτικές της απαράδεκτης κατάστασης που επικρατούσε στα ψυχιατρεία.

«Η ζωή των ανθρώπων αυτών άλλαξε όταν έκλεισε το ψυχιατρείο και βγήκαν στην κοινωνία. Απελευθερώθηκαν, άρχισαν να ζουν σαν άνθρωποι και όχι σαν φυλακισμένοι. Ήταν πενήντα άνθρωποι σε έναν θάλαμο, ο ένας πάνω στον άλλο» λέει ο Νίκος Μπλαζάκης, υπεύθυνος του Εργαστηρίου Ζωγραφικής του Ψυχιατρείου. «Τώρα ζουν όπως ο καθένας από εμάς. Χωρίς το στίγμα του τρελού. Χάρη στους γιατρούς, τους νοσηλευτές που εδώ και χρόνια πάλεψαν για την αποασυλοποίηση, αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να κυκλοφορούν στους δρόμους των Χανίων χωρίς τον φόβο ότι θα τους κοροϊδέψουν, θα τους φοβηθούν. Είναι πολύ μεγάλη υπόθεση αυτή» τονίζει ο κ. Μπλαζάκης στο εργαστήριο του οποίου απασχολείται ο Σπύρος και άλλοι πρώην τρόφιμοι του Ψυχιατρείου και τώρα ένοικοι των ξενώνων και των διαμερισμάτων.

Δουλεύει στον συνεταιρισμό
«Είναι πολύ καλύτερα που έκλεισε το Ψυχιατρείο, τώρα νιώθουμε κι εμείς ελεύθεροι» λέει ο Σπύρος Παπακαστριτσίου, που τώρα πια έχει βάλει σε μια άκρη του μυαλού του τη ζώνη. Είναι πλέον ένα δραστήριο μέλος του Κοινωνικού Συνεταιρισμού Περιορισμένης Ευθύνης Χανίων, όπου απασχολούνται ψυχικά πάσχοντες, ο οποίος διατηρεί και ένα θαυμάσιο κατάστημα στη Δημοτική Αγορά με παραδοσιακά τοπικά προϊόντα και είδη λαϊκής τέχνης κατασκευασμένα από τα μέλη.

Ο Σπύρος είναι Χανιώτης, γέννημα- θρέμμα. Προτού μπει στο Ψυχιατρείο εργαζόταν στις οικοδομές. Κάποια στιγμή έβγαλε ναυτικό φυλλάδιο και μπάρκαρε: σε εμπορικό πλοίο στην αρχή και σε επιβατηγό στη συνέχεια. «Τότε ήταν που έγιναν τα γεγονότα στην Κύπρο. Το πλοίο μας επιστρατεύτηκε και πήγαμε στην Κύπρο, μεταφέραμε τραυματίες και γυναικόπαιδα. Τότε μελαγχόλησα βλέποντας τόση δυστυχία. Έκλαιγα συνέχεια και το πλήρωμα με πήγε σε μια κλινική. Τότε δεν υπήρχαν και ψυχολόγοι και ψυχίατροι, μου έδωσαν φάρμακα, έβγαλαν τις γνωματεύσεις και ξεκίνησε η περιπέτεια του ψυχιατρείου...».

ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΣΤΙΓΜΑ ΤΟΥ ΤΡΕΛΟΥ
Κυκλοφορούν στους δρόμους των Χανίων χωρίς τον φόβο ότι θα τους κοροϊδέψουν ή ότι θα τους φοβηθούν

Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση έχει δρόμο

«ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟπου έχει επιτευχθεί, η ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα δεν έχει ολοκληρωθεί», ανέφερε ο επίτροπος της Ε.Ε. κ. Βλαντίμιρ Σπίντλα κατά τη χθεσινή επίσκεψή του στα Χανιά. Ο κ. Σπίντλα ξεναγήθηκε στον χώρο του Ψυχιατρικού Τμήματος του Νοσοκομείου Χανίων και σε δομές αποασυλοποίησης.

Ο επίτροπος Κοινωνικών Υποθέσεων υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τον κ. Αβραμόπουλο με το οποίο η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να διασφαλίσει τη λειτουργία του προγράμματος «Ψυχαργώς» και την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης έως το τέλος του 2015.

ΚΗΡΥΚΑΣ ΧΑΝΙΩΝ

Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης μέχρι το 2015 PDF Εκτύπωση E-mail
08.04.09

nosokomio_01.jpgΤην δέσμευση πως η ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2015 και πως οι Ελληνικές αρχές θα εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη χρηματοδότηση και λειτουργία των δομών αποασυλοποίησης, ανέλαβε χθες από τα Χανιά ο Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής αλληλεγγύης Δημήτρης Αβραμόπουλος συνυπογράφοντας σχετική συμφωνία με τον Τσέχο επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρμόδιο για θέματα απασχόλησης κοινωνικών υποθέσεων και ίσων ευκαιριών, Vladimir Spidla.

Οι κύριοι Αβραμόπουλος και Spidla επισκέφθηκαν υπηρεσίες ψυχικής υγείας των Χανίων συνοδευόμενοι από υπηρεσιακούς παράγοντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Υπ.Υγείας μεταξύ των οποίων ήταν και οι Γενικοί Γραμματείς του Υπουργείου, Αριστείδης Καλογερόπουλος και Μαρία Τροχάνη. Μετά τις επισκέψεις στις δομές ψυχικής υγείας των Χανίων ο Έλληνας Υπουργός Υγείας και ο Ευρωπαίος επίτροπος παρέθεσαν συνέντευξη Τύπου στο ξενοδοχείο "Perle Spa" στον Σταυρό του Δήμου Ακρωτηρίου, στην διάρκεια της οποίας συνυπέγραψαν και συμφωνία, η οποία προβλέπει στην τρέχουσα Προγραμματική Περίοδο, με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, τη συνέχιση και την εδραίωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης.

Αναλυτικότερα ο κ.Δημήτρης Αβραμόπουλος αφού αναφέρθηκε στο πρόγραμμα "Ψυχαργώς" το οποίο ξεκίνησε πριν από μια 20ετία και αφού επεσήμανε πως διαπιστώθηκε πρόοδος στην ψυχιατρική μεταρρύθμιση στα Χανιά, είπε και τα εξής : «Στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, η ψυχιατρική μεταρρύθμιση θα ολοκληρωθεί και θα εδραιωθεί. Αυτό είναι και το ειδικό αντικείμενο της επίσκεψης του κ.Spidla και των συνεργατών του στα Χανιά. Ήρθαμε για να διαπιστώσουμε την πορεία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και τον μετασχηματισμό του ψυχιατρείου σε σύγχρονο ανθρώπινο δίκτυο υπηρεσιών ψυχικής υγείας στα Χανιά και κατ' επέκταση σε ολόκληρη την Κρήτη...Η παραφιλολογία που κατά καιρούς εκδηλώνεται, ακυρώνεται στην πράξη και δεν έχει καμία αντιστοιχία με την δική μας πολιτική βούληση και πρακτική η οποία αφορά στην εδραίωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και στην προσφορά υψηλών υπηρεσιών ψυχικής υγείας, πάντοτε με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα...»

Από την πλευρά του ο Ευρωπαίος επίτροπος σημείωσε πως παρά την σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στην Ελλάδα , η ψυχιατρική μεταρρύθμιση δεν έχει ολοκληρωθεί και αυτή ακριβώς είναι και η βάση της συμφωνίας που υπεγράφη στα Χανιά. Ερωτώμενος ειδικότερα για τις ελλείψεις που υπάρχουν σχετικά με την εφαρμογή της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην υπόλοιπη Κρήτη ο κ.Αβραμόπουλος προσέθεσε : «Πρώτοι εμείς έχουμε πει ότι δεν έχουμε φθάσει στην φάση της τελικής ολοκλήρωσης. Με τα όσα αποφασίστηκαν εδώ και συνοδεύτηκαν με την υπογραφή των κειμένων προχωρούμε με ακόμη γρηγορότερους ρυθμούς και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και το 2015 θα έχει ολοκληρωθεί το πρόγραμμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Γνωρίζουμε ότι μια τέτοια μεγάλη τομή δεν είναι εύκολη και μιας και πρέπει να λέμε αλήθειες, το πρόγραμμα μπορεί να ξεκίνησε πριν από 20 χρόνια αλλά στο δρόμο πήρε δύο κατευθύνσεις. Η μια ήταν σωστή και η άλλη ήταν λάθος. Διορθώνουμε την λάθος και επαναφέρουμε τα πράγματα στην σωστή τους πορεία. Και σχετική αξία έχει τι δεν έγινε πριν από επτά ή δέκα χρόνια. Σημασία έχει ότι συνιστά πολιτική βούληση της κυβέρνησης, υποχρέωση της χώρας και το κυριότερο προϊόν αγαστής συνεργασίας με την Ε.Ε...»

Σε ότι αφορά στην αξιοποίηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του πρώην ΘΨΠΧ ο Υπουργός Υγείας δεν προχώρησε σε καμία ουσιαστική ανακοίνωση καθώς , όπως είπε «έχει δοθεί η μελέτη αξιοποίησης στην Διεύθυνση τεχνικών υπηρεσιών για αξιολόγηση των προτάσεων. Και πρέπει να πω ότι είναι και πολλές και ενδιαφέρουσες. Εκείνο που μας ενδιαφέρει εμάς, είναι να τύχει της καλύτερης δυνατής αξιοποίησης για την ευρύτερη περιοχή των Χανίων. Αυτός είναι ο στόχος. Όταν με το καλό κατατεθούν οι προτάσεις, γίνει η αξιολόγηση και σύγκρισή τους, θα προβούμε στις δημόσιες ανακοινώσεις...»

Επίσης αναφορικά με την οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας ο Ευρωπαίος επίτροπος κ.Σπίντλα τόνισε πως βασική κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να παραμείνει ισχυρή η κοινωνική πολιτική στις χώρες της Ευρώπης καθώς, όπως είπε, η ισχυρή κοινωνική πολιτική μειώνει τις πιέσεις και είναι αυτή που δίνει ισχύ στην Ευρώπη διαφοροποιώντας της από άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ.

Συμφωνία - σταθμός

Με την συμφωνία που συνυπεγράφει στα Χανιά μεταξύ του Υπουργού Υγείας και του Επιτρόπου της Ε.Ε. το Υπουργείο Υγείας ΥΚΑ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσαν την προσήλωσή τους στη φιλοσοφία, στις αρχές και στους στόχους του προγράμματος «Ψυχαργώς», του Επιχειρησιακού Προγράμματος (Ε.Π.) «Υγεία - Πρόνοια 2000 - 2006» και του Άξονα Προτεραιότητας 5 του Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007 - 2013. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε την επιτυχή προώθηση και ενδυνάμωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στη χώρα και από κοινού έγιναν αμοιβαία αποδεκτά τα επόμενα βήματα που διασφαλίζουν την απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος με την εγκαθίδρυση ενός ολοκληρωμένου και σύγχρονου δικτύου υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα κοντά στον τόπο διαμονής του ψυχικά ασθενούς. Συγκεκριμένα:
Μετά από πρόταση του Υπουργείου δημιουργείται μία Ομάδα Διεθνών Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων με κύρια αποστολή την εκτίμηση και την αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης του προγράμματος μέχρι την ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης. Επίσης «οι Ελληνικές αρχές δεσμεύονται να προσλάβουν έως το τέλος του 2009 εκατόν ιατρούς (ψυχιάτρους,παιδοψυχιάτρους) και 800 λοιπούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας , με προτεραιότητα στη στελέχωση των ψυχιατρικών τμημάτων των Γενικών Νοσοκομείων και των Κέντρων Ψυχικής Υγείας και να ξεκινήσει η διαδικασία προκηρύξεων για όσες θέσεις κριθούν ακόμη αναγκαίες».

Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει πως «κατά τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί μια σημαντική αποσυμφόρηση των μεγάλων Ψυχιατρικών Νοσοκομείων με την κατάργηση των ασυλικών κλινών σε πέντε ψυχιατρικά νοσοκομεία και την δημιουργία ενός μεγάλου αριθμού κοινοτικών δομών ψυχικής υγείας» , όμως θεωρεί ότι πρέπει να προωθηθούν άμεσα : «Η πιστοποίηση και η έκδοση αδειών λειτουργίας για το σύνολο των Δομών Ψυχικής Υγείας των Ν.Π.Ι.Δ.» και να συναφθούν σχετικές συμφωνίες μεταξύ του Υπ.Υγείας και όλων των εμπλεκομένων φορέων που να επικυρώνουν την εκχώρηση και τους όρους προσφοράς των υπηρεσιών ψυχικής υγείας εκ μέρους τους.

Όμως το πλέον σημαντικό ίσως είναι, πως στην συμφωνία διαπιστώνεται από κοινού, ότι υπήρξαν σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης των φορέων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (δομές αποασυλοποίησης , κέντρα ημέρας κλπ) και ο κ.Αβραμόπουλος με την υπογραφή του δεσμεύτηκε πως οι Ελληνικές αρχές πρέπει « για το 2008 να εξασφαλίσουν και να καταβάλουν άμεσα τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των μέχρι σήμερα πραγματοποιθεισών δαπανών των φορέων αυτών. Μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους να εξασφαλίσουν και να καταβάλουν προκαταβολικά ανά τρίμηνο, τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των δαπανών που προβλέπεται να πραγματοποιηθούν από τους φορείς. Για τα έτη 2010 και μετά, να εξασφαλίζουν ετησίως στον τακτικό προϋπολογισμό που αφορά στο Υπ.Υγείας το σύνολο των απαραίτητων πόρων για την απρόσκοπτη και αποτελεσματική λειτουργία τους, ειδικότερα όσον αφορά στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τους προς τους ασθενείς και να τους καταβάλουν προκαταβολικά στους φορείς, ανά τρίμηνο και για τα δύο πρώτα τρίμηνα κάθε έτους ποσοστό 50% του προϋπολογισμού τους...». Επίσης συμφωνήθηκε και η διοικητική, θεσμική και οικονομική εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης.

Οι επισκέψεις

Νωρίτερα ο Ευρωπαίος επίτροπος Vladimir Spidla επισκέφθηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Χανίων. Ακολούθως μετέβη στο Νοσοκομείο Χανίων όπου τον υποδέχθηκε η διοίκηση του ιδρύματος,ο νέος διοικητής Κωνσταντίνος Δανδουλάκης και ο υποδιοικητής Σταύρος Μαρινάκης. Εκεί έφθασε και ο Υπουργός Υγείας Δημ. Αβραμόπουλος και στην συνέχεια μαζί με τους υπηρεσιακούς παράγοντες μετέβησαν στο Ψυχιατρικό τμήμα του Νοσοκομείου όπου ενημερώθηκαν από την διευθύντρια του τμήματος Μαρία Τζανακάκη για την πορεία του τμήματος και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει.

Αμέσως μετά επισκέφθηκαν , στην Δημοτική Αγορά των Χανίων, το κατάστημα του Κοινωνικού Συνεταιρισμού στο οποίο απασχολούνται , είτε ως διαχειριστές, είτε ως κατασκευαστές και προμηθευτές προϊόντων χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Ειδικά ο κ.Spidla φάνηκε εντυπωσιασμένος από όλα όσα έβλεπε και άκουγε, ενώ ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η στιγμή που ένας από τους εργαζόμενους στο κατάστημα του δώρισε ένα δερμάτινο λουρί με το οποίο τον έδεναν στην απομόνωση του παλιού ψυχιατρείου. Οι επισκέψεις του κλιμακίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ολοκληρώθηκαν στον ξενώνα "Ξένιος Ζευς" στην συνοικία της Χαλέπας.

Προσλήψεις και αξιολόγηση στο «Ψυχαργώς»

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Προσλήψεις και αξιολόγηση στο «Ψυχαργώς»

Πεννυ Μπουλουτζα

Δημιουργία ειδικής ομάδας εμπειρογνωμόνων για την αξιολόγηση του προγράμματος «Ψυχαργώ» και άμεση πρόσληψη 900 ψυχιάτρων και λοιπών επαγγελματιών υγείας που θα στελεχώσουν τις μονάδες ψυχικής υγείας είναι μεταξύ των μέτρων που αναφέρονται σε μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψαν χθες ο υπουργός Υγείας κ. Δημ. Αβραμόπουλος και ο επίτροπος Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ισων Ευκαιριών της Ε.Ε. κ. Βλάντιμιρ Σπίντλα. Η υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας ανακοινώθηκε χθες σε κοινή συνέντευξη Τύπου των κ. Αβραμόπουλου και Σπλίντα, στα Χανιά της Κρήτης όπου οι δύο άνδρες επισκέφθηκαν μονάδες ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

Ειδικότερα, το μνημόνιο συνεργασίας περιλαμβάνει τη δημιουργία ομάδας διεθνών ανεξάρτητων επειρογνωμόνων με κύρια αποστολή την εκτίμηση και την αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης του προγράμματος μέχρι την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Επίσης, στο κείμενο αναφέρεται η άμεση πρόσληψη, έως το τέλος του 2009, 100 ψυχιάτρων και παιδοψυχιάτρων και 800 λοιπών επαγγελματιών ψυχικής υγείας που θα στελεχώσουν κατά προτεραιότητα τα ψυχιατρικά τμήματα των γενικών νοσοκομείων και τα Κέντρα Ψυχικής Υγείας. Το μνημόνιο περιλαμβάνει και τη σύναψη συμφώνων αποδοχής όρων υλοποίησης των δράσεων ψυχικής υγείας μεταξύ του υπουργείου Υγείας και των φορέων ΝΠΙΔ -που λειτουργούν ξενώνες, οικοτροφεία και προστατευόμενα διαμερίσματα- για τη διασφάλιση εφαρμογής ποιοτικών προτύπων των προσφερόμενων υπηρεσιών.

Τέλος, στο μνημόνιο επαναλαμβάνεται η υποχρέωση των ελληνικών αρχών να καλύπτουν από τον κρατικό προϋπολογισμό και προκαταβολικά το σύνολο των δαπανών για τη λειτουργία των δομών αποασυλοποίησης.

Η επίσκεψη του επιτρόπου πραγματοποιήθηκε σε μία κρίσιμη περίοδο για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα μας και ενώ είχε προηγηθεί η προσωρινή αναστολή της εκταμίευσης κοινοτικών κονδυλίων για πληρωμές που αφορούν σε δράσεις του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υγεία-Πρόνοια το οποίο υποστηρίζεται από το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.

Ελευθεροτυπία Οι ευρωπιέσεις «φέρνουν»... αποασυλοποίηση

Ελευθεροτυπία

Οι ευρωπιέσεις «φέρνουν»... αποασυλοποίηση

Η πίεση από την Ε.Ε., η οποία είχε προσωρινά αναστείλει την κοινοτική χρηματοδότηση για την αποασυλοποίηση των ψυχικά ασθενών, πίεση που φαίνεται πως επιτάθηκε κατά την επίσκεψη του επιτρόπου Κοινωνικών Υποθέσεων, ήταν το μόνο μέσο που απέδωσε ύστερα από χρόνια οικονομικών παλινωδιών και μήνες «ακινησίας» στις διαπραγματεύσεις με τους φορείς υλοποίησης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

Ετσι, όπως επισημαίνει το Δίκτυο Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας ΑΡΓΩΣ, κατά την προχθεσινή επίσκεψη του Βλ. Σπίντλα υπογράφηκε μνημόνιο συνεργασίας του υπουργείου Υγείας και της Ε.Ε. που περιλαμβάνει τις υποχρεώσεις:

*Της πλήρους κάλυψης των προϋπολογισμών των ΝΠΙΔ που υλοποιούν την αποασυλοποίηση από τον κρατικό προϋπολογισμό.

*Της δημιουργίας ομάδας ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων για την αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης του προγράμματος μέχρι την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

*Της σύναψης συμφώνων αποδοχής όρων υλοποίησης των δράσεων ψυχικής υγείας μεταξύ του υπουργείου και των ΝΠΙΔ.

*Της επέκτασης της χρηματοδοτικής στήριξης των κοινωνικών συνεταιρισμών περιορισμένης ευθύνης.

Το Δίκτυο ΑΡΓΩΣ, αφού επισημαίνει ότι άσκησε εντονότατες πιέσεις ώστε εκπρόσωποί του να συναντηθούν με τον κ. Σπίντλα -κατά την οποία αναγκάστηκε να τονίσει το γεγονός της εγκατάλειψης από πλευράς του υπουργείου κάθε ενέργειας συνεργασίας και δέσμευσης επίλυσης χρονίων προβλημάτων- εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρώτη ουσιαστική αλλαγή πολιτικής έστω και μέσω του Ευρωπαίου επιτρόπου.

Το παράδειγμα του Δικτύου ΑΡΓΩΣ και της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, αναφέρουν, «αποδεικνύει ότι με τη στήριξη θεσμικών παραγόντων και φορέων της κοινωνίας των πολιτών, μπορούμε ακόμη και στην Ελλάδα να οραματιζόμαστε, να ανατρέπουμε λάθος πολιτικές των όποιων κυβερνήσεων και το βασικότερο, να προστατεύουμε τα δικαιώματα των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων».

Ν. ΓΙΑΝΝΙΡΗ

Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΛΥΣΗ ΣΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΣΥΜΦΩΝΙΑ
ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΙΣΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ Κου VLADIMIR SPIDLA ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Κου Δ. ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ
1. Οι Ελληνικές Αρχές και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαιώνουν την προσήλωσή τους στη φιλοσοφία, στις αρχές και στους στόχους του προγράμματος "Ψυχαργώς", του Επιχειρησιακού Προγράμματος (Ε.Π) "Υγεία και Πρόνοια 2000-2006", του εθνικού νομικού πλαισίου για τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας (Νόμος 2716/1999) και του Άξονα Προτεραιότητας 5, του Ε.Π "Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007-2013".
2. Οι Ελληνικές αρχές, δεσμεύονται να ολοκληρώσουν την Ψυχιατρική μεταρρύθμιση, έως τις 31.12.2015, αξιοποιώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλες τις προγραμματισμένες παρεμβάσεις του τομέα της υγείας, στο πλαίσιο των Προγραμμάτων του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Αναφοράς 2007-2013. Για το σκοπό αυτό οι Ελληνικές Αρχές θα διαθέσουν όλο το ανθρώπινο δυναμικό, και τους υλικούς και εθνικούς χρηματοδοτικούς πόρους που απαιτούνται.
3. Για να διασφαλιστεί η λειτουργική συμβατότητα των υλοποιούμενων δράσεων με τη φιλοσοφία, τις αρχές και τους στόχους του Προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ, θα δημιουργηθεί μια Ομάδα Διεθνών Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με κύρια αποστολή την εκτίμηση και την αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης του προγράμματος αυτού. Η ομάδα αυτή θα είναι ειδικότερα υπεύθυνη για εκπόνηση και υποβολή στις αρμόδιες εθνικές αρχές και στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενδιάμεσων και ετήσιων εκθέσεων για την πορεία της Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και των προσπαθειών που πρέπει να καταβληθούν για την διασφάλιση της πλήρους υλοποίησής της το 2015.
4. Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να υποβάλουν, κατά τη διαδικασία κλεισίματος και της τελικής πληρωμής του Άξονα Προτεραιότητας 2 "Ψυχική Υγεία" του Ε.Π "Υγεία και Πρόνοια 2000-2006", ταυτόχρονα με την τελική έκθεση κλεισίματος, μια ειδική έκθεση αξιολόγησης της προόδου που έχει επιτευχθεί όσον αφορά στην πρόοδο υλοποίησης της Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στις 31.12.2009. Η έκθεση αυτή θα εκπονηθεί από την Ομάδα Διεθνών Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων και θα υποβληθεί στις αρμόδιες εθνικές αρχές και στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η έγκριση της αίτησης της τελικής πληρωμής του Ε.Π. "Υγεία και Πρόνοια 2000-2006" από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα συνδέεται άμεσα με την αποδοχή της τελικής έκθεσης του Ε.Π. (καθώς και με όλα τα προβλεπόμενα έγγραφα από το νομικό πλαίσιο των Διαρθρωτικών Ταμείων
2
και των διαφόρων απαιτούμενων εγγράφων για το κλείσιμο των παρεμβάσεων 2000-2006) της οποίας η ειδική έκθεση αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα.
5. Σε ότι αφορά τον Άξονα Προτεραιότητας 5 του Ε.Π. "Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007-2013", οι σχετικές ενδιάμεσες πληρωμές θα εξετάζονται από τις Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατόπιν εξέτασης της ετήσιας έκθεσης που θα υποβάλλεται από τη Διαχειριστική Αρχή και που θα συνοδεύεται από τις ενδιάμεσες και ετήσιες εκθέσεις της Ομάδας Διεθνών Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων για την πορεία της Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
6. Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να εξασφαλίσουν την πλήρη στελέχωση των δομών που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του "Ψυχαργώς" καθώς και να προγραμματίσουν έγκαιρα τη στελέχωση των νέων δομών που πρόκειται να δημιουργηθούν. Ειδικότερα, δεσμεύονται να προσλάβουν έως το τέλος του 2009 εκατόν (100) ιατρούς (ψυχίατρους, παιδοψυχίατρους) και 800 λοιπούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας, με προτεραιότητα στη στελέχωση των ψυχιατρικών τμημάτων των Γενικών Νοσοκομείων και των Κέντρων Ψυχικής Υγείας και να ξεκινήσει η διαδικασία προκηρύξεων για όσες θέσεις κριθούν ακόμη αναγκαίες.
7. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι κατά τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί μια σημαντική αποσυμφόρηση των μεγάλων Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, με την κατάργηση ασυλικών κλινών σε 5 ψυχιατρικά νοσοκομεία και με τη δημιουργία ενός μεγάλου αριθμού κοινοτικών δομών Ψυχικής Υγείας. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την πρόοδο του έργου που έχει γίνει και την προώθηση Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
Ωστόσο είναι απαραίτητο να προωθηθούν άμεσα:
(α) Η πιστοποίηση και η έκδοση αδειών λειτουργίας για το σύνολο των Δομών Ψυχικής Υγείας των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου
(β) Η σύναψη συμφώνων μεταξύ του Υπουργείου Υγείας και όλων των εμπλεκόμενων φορέων που να επικυρώνουν την εκχώρηση και τους όρους προσφοράς των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας εκ μέρους τους.
􀂃
Τα σχετικά σύμφωνα θα πρέπει να περιλαμβάνουν κατ ελάχιστον:
-
ποιοτικά πρότυπα για τις προσφερόμενες υπηρεσίες
-
στοιχεία κοστολόγησης των υπηρεσιών ανάλογα με την φύση τους
-
κριτήρια και διαδικασίες παρακολούθησης, αξιολόγησης και οικονομικού έλεγχου
Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να λάβουν όλα τα απαραίτητα σχετικά μέτρα έως τις 30 Ιουνίου 2009.
8. Έχει διαπιστωθεί ότι υπήρξαν σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης των φορέων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα στους οποίους έχει εκχωρηθεί η
3
λειτουργία δομών ψυχικής υγείας (δομές αποασυλοποίησης, κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες). Επιβάλλεται συνεπώς η άμεση και οριστική επίλυση του εν λόγω προβλήματος. Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται :
α) για το έτος 2008, να εξασφαλίσουν και να καταβάλουν άμεσα τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των μέχρι σήμερα πραγματοποιηθεισών δαπανών των φορέων αυτών,
β) μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, να εξασφαλίσουν και να καταβάλλουν προκαταβολικά, ανά τρίμηνο, τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των δαπανών που προβλέπεται να πραγματοποιηθούν από τους φορείς, και
γ) για τα έτη 2010 και μετά, να εξασφαλίζουν ετησίως στον Τακτικό Προϋπολογισμό που αφορά στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το σύνολο των απαραίτητων πόρων για την απρόσκοπτη και αποτελεσματική λειτουργία τους , ειδικότερα όσον αφορά στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τους προς τους ασθενείς και να τους καταβάλουν προκαταβολικά στους φορείς, ανά τρίμηνο και για τα δυο πρώτα τρίμηνα κάθε έτους ποσοστό 50% του προϋπολογισμού τους.
Όλα τα αναγκαία μέτρα για τα σημεία (α) και (β) θα πρέπει να αναληφθούν έως τις 30.06.2009 και για το σημείο (γ) κάθε Σεπτέμβριο, με έναρξη από το Σεπτέμβριο του 2009, περίοδο κατά την εκπόνηση του Σχεδίου Τακτικού Προϋπολογισμού έτους 2010.
9. Οι Ελληνικές Αρχές επιβεβαιώνουν την ανάγκη ανάπτυξης, στήριξης και εξασφάλισης της ομαλής λειτουργίας των ΚοιΣΠΕ και δεσμεύονται για:
α) Άμεση προώθηση των αναγκαίων διοικητικών πράξεων που θα επιτρέψουν να εφαρμοστεί και στους ΚοιΣΠΕ το καθεστώς που αφορά στις συμβάσεις ανατιθέμενες κατά αποκλειστικότητα, στο πλαίσιο προγραμμάτων προστατευμένων θέσεων εργασίας, για την προμήθεια από φορείς του Δημοσίου και των ΟΤΑ υπηρεσιών ή/και προϊόντων των ΚοιΣΠΕ, σε εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας για τις Δημόσιες Συμβάσεις (Οδηγία 18/2004 άρθρο 19 και Π.Δ. 60/2007 άρθρο 18).
β) Επέκταση της χρηματοδοτικής στήριξης των ΚοιΣΠΕ (επιπλέον φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) στο πλαίσιο των μέτρων 2.2 και 2.3 του Ε.Π. "Υγεία-Πρόνοια", συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξής τους.
γ) Συνεργασία με το συναρμόδιο Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας για την άμεση επίλυση των εκκρεμοτήτων των ΚοιΣΠΕ με τα Ασφαλιστικά Ταμεία
4
(οριστική απαλλαγή υποχρεωτικής εγγραφής των μελών των ΚοιΣΠΕ στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών.
Οι Ελληνικές Αρχές αναλαμβάνουν να ενημερώσουν για τις ενέργειές τους έως τις 30 Ιουνίου 2009, μετά και την πραγματοποίηση στις Βρυξέλλες συναντήσεως για τους ΚΟΙΣΠΕ τον Απρίλιο του 2009, όπως συμφωνήθηκε με την Ε.Ε, προκειμένου να δοθούν κατευθύνσεις.
10. Διαπιστώνεται η ανάγκη για την ανάπτυξη μιας επαρκούς μεθόδου συλλογής πληροφοριών που να παρέχει τη δυνατότητα μιας συστηματικής και δυναμικής παρακολούθησης της εφαρμογής του προγράμματος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης τόσο όσον αφορά στις υποδομές, όσο και, κυρίως, στο λειτουργικό μέρος, στο προσωπικό και στους ασθενείς. Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να θέσουν άμεσα σε εφαρμογή, εντός της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ένα σύστημα παρακολούθησης, κατόπιν συνεργασίας με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε ότι αφορά στις προδιαγραφές του, έτσι ώστε να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες πληροφόρησης και παρακολούθησης και των δύο πλευρών στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης.
Η σχετική συνεργασία για την εγκαθίδρυση του συστήματος αυτού πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 30 Ιουνίου 2009, με την οριστικοποίηση των προδιαγραφών του.
11. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα οριστικοποιήσουν, για όλα τα παραπάνω σημεία, στους επόμενους δύο μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της παρούσας συμφωνίας, ένα τριετές Σχέδιο Δράσης (2009-2011) και έναν Οδικό Χάρτη με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για το έτος 2009.
5
ACCORD
ENTRE LE COMMISSAIRE M. VLADIMIR SPIDLA CHARGÉ DE L'EMPLOI, DES AFFAIRES SOCIALES ET DE L'EGALITÉ DES CHANCES
ET LE MINISTRE DE LA SANTÉ ET DE LA SOLIDARITÉ SOCIALE M. DIMITRI AVRAMOPOULOS
1.
Les Autorités Grecques et la Commission réaffirment leur attachement à la philosophie, aux principes et aux objectifs du programme «Psychargos», du Programme Opérationnel «Santé et Prévoyance» 2000-2006, du Cadre Législatif National (Loi 2716/1999) pour la modernisation des services de santé mentale et du Programme Opérationnel (Axe Prioritaire 5) du Programme Opérationnel "Développement des Ressources Humaines" 2007-2013.
2.
Les autorités grecques s’engagent à achever la reforme psychiatrique au plus tard au 31.12.2015, en utilisant au mieux toutes les interventions dans le domaine de la Santé mentale déjà programmées dans les Programmes Opérationnels du Cadre de Référence Stratégique National 2007-2013, ainsi qu'en mettant à disposition toutes les ressources humaines, matérielles et financières nationales nécessaires.
3.
Afin de d’assurer la compatibilité opérationnelle des actions mises en oeuvre avec la philosophie, les principes et les objectifs du programme « Psychargos », une Equipe d’Experts Indépendants Internationaux sera établie, en collaboration avec les services de la Commission Européenne, avec comme mission principale l’estimation et l’évaluation des progrès accomplis dans la mise en oeuvre de ce programme. Cette équipe sera notamment chargée de préparer et de soumettre des rapports intermédiaires et annuels aux Autorités nationales compétentes et aux services compétents de la Commission Européenne sur l'état d'avancement de la réforme psychiatrique et les efforts à réaliser afin d'en assurer sa complète réalisation en 2015
4.
Les Autorités Grecques s’engagent à soumettre durant la procédure de clôture et de paiement final de l’axe prioritaire n° 2 « santé mentale » du Programme Opérationnel «Santé et Prévoyance» 2000-2006 ("PO Santé"), en même temps que le rapport final de clôture, un rapport spécial d’évaluation du progrès accomplis dans la mise en oeuvre de la reforme psychiatrique au 31.12.2009.. Ce rapport sera rédigé par l’Equipe d’Experts Indépendants Internationaux et soumis aux autorités nationales compétentes et aux services de la Commission. L’approbation de la demande de paiement final du PO par la Commission Européenne sera directement liée à l'acceptation du rapport final du PO Santé (ainsi que des autres documents prévus par la législation sur les Fonds Structurels et les différents documents exigés pour la clôture des interventions 2000-2006) dont le rapport spécial fera partie intégrante.
5.
En ce qui concerne l’Axe Prioritaire n° 5 du Programme Opérationnel « Développement des Ressources Humaines » 2007-2013, les paiements intermédiaires y relatifs seront traités par les services de la Commission Européenne après examen du rapport annuel soumis par l’Autorité de Gestion qui sera accompagnée par les rapports intermédiaires et annuels correspondants de l'Equipe
6
d' Experts Indépendants Internationaux concernant l'état d'avancement de la reforme psychiatrique.
6.
Les Autorités Grecques s’engagent à assurer l’encadrement complet des toutes les structures créées dans le cadre du programme «Psychargos» ainsi que de planifier à temps l’encadrement des nouvelles structures encore à créer. Plus particulièrement, elles s’engagent à recruiter avant la fin de 2009, sent (100) médecins (psychiatres, pédopsychiatres) et huit cents (800) autres professionnels de santé mentale, en donnant la priorité à l’encadrement des sections psychiatriques des hôpitaux généraux et des centres de santé mentale et de lancer la procédure du publication pour autant des postes considérés comme nécessaires.
7.
La Commission Européenne reconnaît que durant les dernières années une décongestion importante des grands hôpitaux psychiatriques est intervenue, grâce à la suppression des lits du type "asile" dans 5 hôpitaux psychiatriques et à la création d’un grand nombre de structures de désinstitutionalisation des patients. Ce fait démontre le progrès des réalisations déjà accomplies et la promotion de la réforme psychiatrique. Dans ce cadre seront promus plus avant :
(a) l'accréditation et la délivrance de permis de fonctionnement pour l’ensemble des structures de santé mentale de droit privé.
(b) la conclusion d'accords entre le Ministère de la Santé et tous les organismes impliqués, concernant la prestation des services de santé mentale qui leur sont délégués.
Les accords y relatifs doivent comprendre au minimum: -des prescriptions concernant la standards de qualité des services offerts; -des éléments pour l’établissement des coûts des services suivant leur nature; -des critères et des procédures de suivi, d’évaluation et de contrôle financier.
Les Autorités grecques s'engagent à ce que toutes ces dispositions soient prises au 30 juin 2009.
8.
Il a été constaté qu’il existait des problèmes sérieux de financement des organismes sans but lucratif de droit privé auxquels le Ministère de la Santé a délégué le fonctionnement des structures de santé mentale (structures de désinstitutionalisation, d’accueil et d’hébergement, centres de jour, unités mobiles). Par conséquent, la résolution immédiate et définitive de ce problème s’impose.
Les Autorités Grecques s’engagent à:
a) assurer et transférer à ces organismes sans délai le montant nécessaire à la couverture des dépenses qu’ils ont déjà effectuées pour l’année 2008.
b) assurer et avancer trimestriellement les montants nécessaires pour la couverture des dépenses que les organismes prévoient d’effectuer jusqu’à la fin de l’année en cours.
7
c) pour ce qui est des années 2010 et suivantes, assurer chaque année dans le Budget du Ministère de la Santé et de la Solidarité Sociale la totalité du montant nécessaire et à leur fonctionnement efficace, dans le respect des standards de qualité établis en ce qui concerne les services offerts aux patients et de les avancer trimestriellement aux organismes en question et pour le premier deux trimestres du chaque année un pourcentage du 50% du ceux montant.
Toutes les dispositions nécessaires pour les points a) et b) seront prises au 30 juin 2009 et pour le point c) au mois de Septembre de chaque année à commencer par le mois de Septembre 2009 lors de l'établissement de l'Avant-projet de Budget 2010.
9.
Les Autorités Grecques confirment le besoin d’assurer, soutenir, et développer le fonctionnement régulier des Coopératives Sociales (KYSPE) et s’engagent à :
a) promouvoir sans délai les actes administratifs nécessaires qui permettront qu'il soit appliqué aux coopératives sociales le régime qui concerne les contrats passés en exclusivité, dans le cadre de programmes de promotion d'emploi protégés pour la fourniture pour l'achat par les organismes publiques et les Autorités locales de services et/ou de produits des coopératives sociales, en application.
b) étendre le soutien financier aux Coopératives Sociales (par l’augmentation de l’objet physique et économique) dans le cadre des mesures 2.2 et 2.3 du Programme Opérationnel «Santé et Prévoyance» 2000-2006, y compris l’assurance des services de soutien technique.
c) coopérer avec le Ministère de l’Emploi et de la Protection Sociale afin de résoudre sans délai le litige entre les Coopératives Sociales et les caisses d’assurance sociale (exemption définitive des membres des Coopératives Sociales de l’obligation de s’assurer en tant que travailleurs indépendants).
Les Autorités grecques se chargent de faire connaître leurs actions avant le 30 juin 2009, après la tenue de la réunion sur les coopératives sociales à Bruxelles en avril 2009, comme convenu avec la Commission Européenne, afin que des indications soient données.
10.
On constate le besoin de développer sans délai une méthode suffisante pour la collecte d’informations qui permettrait un suivi systématique et dynamique de l’application du programme de la reforme psychiatrique en ce qui concerne les infrastructures, mais surtout en ce qui concerne la partie relative au fonctionnement
8
des structures, au personnel et aux patients. Les Autorités Grecques s’engagent à mettre immédiatement en oeuvre au sein de la Direction de la santé mentale du Ministère de la Santé et de la Solidarité Sociale un système de suivi, en collaboration avec les services de la Commission pour ce qui est des spécifications techniques, de façon à ce qu’il soit tenu compte des besoins des deux parties en matière de suivi et d’informations dans le cadre du partenariat.
La collaboration relative à l’installation de ce système devra être complétée avant le 30 juin 2009, après avoir finalisé ses spécifications.
11.
Les services du Ministère de la santé et ceux de la Commission européenne définiront dans les 2 mois à dater de la signature de cette déclaration un plan d'action triennal (2009-2011) et une feuille de route avec calendrier précis pour 2009.
La Canée 07/04/2009
Vladimir SPIDLA ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ

7/4/09

Συνάντηση του Δικτύου με τον Επίτροπο Εργασίας, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών V. Spidla και αποτελέσματα της επίσκεψης του στα Χανιά

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Συνάντηση του Δικτύου με τον Επίτροπο
Εργασίας, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών V. Spidla και αποτελέσματα της επίσκεψης του στα Χανιά

Την Δευτέρα 6 Απριλίου 2009 εκπρόσωποι του Δικτύου συνάντησαν τον αρμόδιο Επίτροπο V. Spidla. Η συνάντηση αυτή επετεύχθη έπειτα από τις εντονότατες πιέσεις που άσκησε το Δίκτυο και της δημοσιοποίησης του ζητήματος μέσω του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των επερωτήσεων στο ελληνικό Κοινοβούλιο, του Συνηγόρου του Πολίτη, των προέδρων του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ και των πολυάριθμων δημοσιεύσεων στον Τύπο. Σκοπός των ενεργειών αυτών είναι να καταστεί σαφές προς όλους ότι το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ενεργεί ενάντια στην ουσία και το όραμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, εις βάρος των ασθενών και των εργαζομένων. Το Δίκτυο τόνισε το γεγονός ότι το Υπουργείο έχει εγκαταλείψει κάθε ενέργεια συνεργασίας και διαβούλευσης σε επιστημονικό και διαχειριστικό επίπεδο και αδυνατεί να εγγυηθεί τη δέσμευσή του για επίλυση των προβλημάτων που έχουν πλήξει σε μέγιστο βαθμό τους φορείς που υλοποιούν την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Αντιθέτως κατηγορεί, απαξιώνει και παραπλανεί τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, έτσι ώστε να αποπροσανατολιστεί η κοινή γνώμη από την πραγματική δραματική κατάσταση σε κάθε πεδίο της δημόσιας ψυχικής υγείας.
Για τους λόγους αυτούς ζητήθηκε η παρέμβαση και η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχει επενδύσει σημαντικά στην εγκαθίδρυση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και απαιτεί τη συνέχιση της από το ελληνικό κράτος.
Συγκεκριμένα ζητήσαμε τα εξής:
· Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης με τη δημιουργία όλων των αναγκαίων υπηρεσιών και δομών στην κοινότητα με έμφαση στις παιδοψυχιατρικές δομές και τις δομές πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
· Πραγματική κοινωνική και επαγγελματική επανένταξη των ψυχικά πασχόντων με αιχμή τους ΚοιΣΠΕ.
· Δημόσιο διάλογο για τη ψυχική υγεία, επίλυση όλων των θεσμικών ζητημάτων και πραγματική αναγνώριση και προστασία των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων.
· Αξιολόγηση από διεθνή ομάδα εμπειρογνωμόνων του συνόλου του έργου του Ψυχαργώς και επανασχεδιασμός του βάσει των αναγκών των πολιτών.
· Θέσπιση και λειτουργία διαρκούς επιτροπής παρακολούθησης του “Ψυχαργώς” με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων και φορέων καθώς και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
· Σύστημα αξιολόγησης και παρακολούθησης τόσο του επιστημονικού - θεραπευτικού όσο και του οικονομικού αντικειμένου.
· Πιστοποίηση των φορέων και υπογραφή συμβάσεων για τη λειτουργία των δομών με συμφωνηθείσες υποχρεώσεις και για το Υπουργείο και για τους Φορείς.
· Κάλυψη όλων των αναγκαίων πόρων από το Τακτικό Προϋπολογισμό.
· Διαμόρφωση εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας για τους εργαζόμενους στο Ψυχαργώς για την υλική και ηθική αναγνώριση του έργου τους.
Από την πλευρά του ο Επίτροπος ανέφερε ότι αναγνωρίζει την ύπαρξη των προβλημάτων που προβάλλουν άλλωστε πλέον και όλοι σχεδόν οι θεσμικοί παράγοντες και ότι θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να επιλύσει τα προβλήματα.
Σήμερα 7 Απριλίου 2009 με ιδιαίτερη χαρά διαβάσαμε το μνημόνιο συνεργασίας του ΥΥΚΑ και της Ε.Ε. που περιλαμβάνει:
1. Δημιουργία ομάδας διεθνών ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων με κύρια Αποστόλη την εκτίμηση και την αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης του προγράμματος μέχρι την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
2. Σύναψη σύμφωνων αποδοχής όρων υλοποίησης των δράσεων ψυχικής υγείας μεταξύ του ΥΥΚΑ και των ΝΠΙΔ για τη διασφάλιση εφαρμογής των ποιοτικών προτύπων των προσφερομένων υπηρεσιών και των κριτηρίων παρακολούθησης, αξιολόγησης και οικονομικού ελέγχου.
3. Επέκταση της χρηματοδοτικής στήριξης των κοινωνικών συνεταιρισμών περιορισμένης ευθύνης (ΚοιΣΠΕ).
4. Πλήρη κάλυψη των προϋπολογισμών των ΝΠΙΔ από το κρατικό προϋπολογισμό με προκαταβολές ανά τρίμηνο.
Νομίζουμε ότι τα παραπάνω αποτελούν σχεδόν πλήρη αποδοχή των προτάσεων του Δικτύου από την Ε.Ε. και μέσω της πίεσης της Ε.Ε. και μερική τους αποδοχή τους και από το ΥΥΚΑ.
Η πρώτη ουσιαστική αλλαγή πολιτικής ήρθε μέσω του επίτροπου κ. Σπιντλα και των συνεργατών του και τους ευχαριστούμε μαζί με όλους τους άλλους θεσμικούς παράγοντες γιατί επιτέλους επανέρχεται αισιοδοξία και όραμα στην εξέλιξη της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
Το παράδειγμα του Δικτύου ΑΡΓΩΣ και της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης αποδεικνύει ότι με την στήριξη των θεσμικών παραγόντων και την στήριξη των φορέων της κοινωνίας των πολιτών μπορούμε ακόμα στην Ελλάδα να οραματιζόμαστε και να ανατρέπουμε λάθος πολιτικές των όποιων κυβερνήσεων και το βασικότερο να προστατεύουμε τα δικαιώματα των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Αλλά και πάλι ο αγώνας συνεχίζεται...

ΚΑΙ ΟΙ "ΑΘΛΟΙ" ΤΟΥ ΥΥΚΑ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΥΥΚΑ
Τηλ. 210.5205291-210.5200738
Αθήνα, 7 Απριλίου 2009


ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ


Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ Ε.Ε. ΣΠΙΝΤΛΑ ΣΤΑ ΧΑΝΙΑ

«ΕΔΡΑΙΩΝΕΤΑΙ Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ»

«Μια δυναμική εποχή ανοίγει για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την πολιτική της Ψυχικής Υγείας, ενώ σηματοδοτείται ένα ποιοτικό άλμα του κοινωνικού μας πολιτισμού, για μια από τις ευπαθέστερες κοινωνικές ομάδες, που είναι οι ψυχικά ασθενείς συνάνθρωποί μας».
Αυτό τόνισε, μεταξύ άλλων, από τα Χανιά ο Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος κατά τη διάρκεια κοινής Συνέντευξης Τύπου με τον Επίτροπο Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Βλαντιμίρ Σπίντλα.
Οι κύριοι Αβραμόπουλος και Σπίντλα επισκέφθηκαν σήμερα Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, όπως την Ψυχιατρική Κλινική στο Γενικό Νοσοκομείο Χανίων, διαπιστώνοντας τη σημαντική πρόοδο, που έχει επέλθει τα τελευταία χρόνια στην Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση.
Ο Υπουργός Υγείας και ο Επίτροπος της Ε.Ε. υπέγραψαν συμφωνία, η οποία προβλέπει στην τρέχουσα Προγραμματική Περίοδο, με τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, τη συνέχιση και την εδραίωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης.

Το Υπουργείο Υγείας ΥΚΑ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσαν την προσήλωσή τους στη φιλοσοφία, στις αρχές και στους στόχους του προγράμματος «Ψυχαργώς», του Επιχειρησιακού Προγράμματος (Ε.Π.) «Υγεία – Πρόνοια 2000 – 2006» και του Άξονα Προτεραιότητας 5 του Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007 – 2013.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνώρισε την επιτυχή προώθηση και ενδυνάμωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στη χώρα και από κοινού έγιναν αμοιβαία αποδεκτά τα επόμενα βήματα που διασφαλίζουν την απρόσκοπτη συνέχιση του εγχειρήματος με την εγκαθίδρυση ενός ολοκληρωμένου και σύγχρονου δικτύου υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα κοντά στον τόπο διαμονής του ψυχικά ασθενούς.

Συγκεκριμένα:

· Μετά από πρόταση του ΥΥΚΑ δημιουργείται μία Ομάδα Διεθνών Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων με κύρια αποστολή την εκτίμηση και την αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης του προγράμματος μέχρι την ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης
· Άμεση πρόσληψη μέχρι το τέλος του 2009, 100 ιατρών (ψυχιάτρων, παιδοψυχιάτρων) και 800 λοιπών επαγγελματιών ψυχικής υγείας με προτεραιότητα στη στελέχωση των ψυχιατρικών τμημάτων των Γενικών Νοσοκομείων και των Κέντρων Ψυχικής Υγείας για την στελεχιακή ενδυνάμωση των όλων των μονάδων ψυχικής Υγείας.
· Σύναψη συμφώνων αποδοχής όρων υλοποίησης των δράσεων ψυχικής υγείας μεταξύ του ΥΥΚΑ και των ΝΠΙΔ για την διασφάλιση εφαρμογής των ποιοτικών προτύπων των προσφερόμενων υπηρεσιών και των κριτηρίων παρακολούθησης, αξιολόγησης και οικονομικού ελέγχου.
· Επέκταση της χρηματοδοτικής στήριξης των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης.

Το εγχείρημα της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης της χώρας με τις στοχευμένες προσπάθειες του ΥΥΚΑ προχωρά και ενδυναμώνεται και με την χρηματοδοτική στήριξη της Ε.Ε.

Στο ταξίδι του στα Χανιά ο κ. Αβραμόπουλος συνοδευόταν από τον Γενικό Γραμματέα Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Αριστείδη Καλογερόπουλο και τη Γενική Γραμματέα Πρόνοιας κ. Μαρία Τροχάνη.

5/4/09

ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ Η ΚΟΡΟΪΔΙΑ ΝΑ ΠΟΙΟΣ ΕΛΕΓΕ ΨΕΜΑΤΑ- ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΚΑΤΑΠΕΛΤΗΣ ΤΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΣΠΙΝΤΛΑ

Κοινοβουλευτικές ερωτήσεις
17 Φεβρουαρίου 2009
E-0909/09
ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ υποβολή: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΟΥΛΗΣ προς την Επιτροπή

Θέμα: Χρηματοδότηση δομών ψυχικής υγείας


Το Υπουργείο Υγείας σε δελτίο τύπου αναφέρει: «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβη σε αναστολή για την ενδιάμεση πληρωμή του Επιχειρησιακού Προγράμματος Υγείας και Πρόνοιας, επισημαίνοντας ότι η αναστολή αυτή ισχύει μέχρι την πλήρη διευθέτηση της βιωσιμότητας των ιδιωτικών δομών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης». Το σοβαρό πρόβλημα της υποχρηματοδότησης των μονάδων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης επισημαίνει και ο Συνήγορος του Πολίτη ο οποίος διαπίστωσε ότι, λόγω των περικοπών, κινδυνεύει να ματαιωθεί το όραμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και να εγκαταλειφθεί ο στόχος του προγράμματος «Ψυχαργώ».

Θα επιθυμούσα η Επιτροπή να με ενημερώσει:
1. Ποιοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν στην αναστολή πληρωμής που αναφέρει το Υπουργείο Υγείας; Σε τι ποσό αναφέρεται, ποια μέτρα περιλαμβάνει και ποια αναμένεται να είναι η διάρκεια της;
2. Κινδυνεύει το πρόγραμμα «Ψυχαργώ» λόγω υποχρηματοδότησης; Ποιες είναι οι σχετικές υποχρεώσεις των ελληνικών αρχών και σε ποιες ενέργειες οφείλουν να προβούν;

31 Μαρτίου 2009
E-0909/2009
Απάντηση του κ. Špidla εξ ονόματος της Επιτροπής

1. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνωρίζει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ψυχοκοινωνικές δομές λόγω της καθυστέρησης πληρωμών από την πλευρά των εθνικών αρχών. Αυτές οι δυσκολίες είναι τέτοιες ώστε απειλούν την καλή λειτουργία αυτών των δομών και την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα που αποτελεί έναν από τους κύριους στόχους του Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΕΠ) «Υγεία- Πρόνοια 2000-2006» και του άξονα προτεραιότητας 5 «Εδραίωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, φροντίδα πρώτου βαθμού και δημόσια υγεία» του ΕΠ «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007-2013» στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ).

Εν αναμονή της λύσης αυτών των προβλημάτων, η Επιτροπή υποχρεώθηκε να διακόψει τις ενδιάμεσες πληρωμές, το ποσό των οποίων ανέρχεται σε 4.886.179,58 € και αφορά τις αιτήσεις για πληρωμές που υποβλήθηκαν από το Δεκέμβριο του 2008 στο πλαίσιο του ΕΚΤ για το ΕΠ «Υγεία- Πρόνοια 2000-2006». Η διακοπή αυτή θα οδηγούσε σε επίσημη διαδικασία προ-αναστολής, αν οι ελληνικές αρχές δεν λάμβαναν επειγόντως τα αναγκαία μέτρα για να εγγυηθούν την καλή λειτουργία των ψυχοκοινωνικών δομών.

2. Η Επιτροπή προσδίδει μεγάλη σημασία στη βιωσιμότητα των ψυχοκοινωνικών δομών που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο του πολυετούς προγράμματος «ΨΥΧΑΡΓΩ» και οι οποίες έχουν λάβει χρηματοδότηση στο πλαίσιο του ΕΚΤ για την περίοδο προγραμματισμού 2000-2006. Η υποχρηματοδότηση αυτών των δομών θέτει σε κίνδυνο την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα του προγράμματος καθώς και την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα. Εναπόκειται στις εθνικές αρχές να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα και την καλή λειτουργία αυτών των δομών μετά την αρχική περίοδο των 18 έως 24 μηνών κατά τη διάρκεια της οποίας έλαβαν κοινοτική συγχρηματοδότηση.

Όπως αναφέρεται στις απαντήσεις της Επιτροπής στις προηγούμενες ερωτήσεις σχετικά με τη ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα (E-5263/08 και E-4408/08(1)), τα κράτη μέλη έχουν την αποκλειστική ευθύνη για την οργάνωση και τη λειτουργία του συστήματος υγείας. Η δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω του ΕΚΤ, είναι συμπληρωματική των εθνικών πολιτικών και παρεμβάσεων. Η Επιτροπή έχει την πεποίθηση ότι οι ελληνικές αρχές θα λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την εξεύρεση βιώσιμης λύσης, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν λάβει στο πλαίσιο του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, του ΕΠ «Υγεία- Πρόνοια 2000-2006» καθώς και του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου και του προγράμματος Ανάπτυξη Ανθρωπίνων Πόρων 2007-2013.

4/4/09

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2009

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι την Παρασκευή 3 Απριλίου 2009 το Δίκτυο Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «ΑΡΓΩΣ» διοργάνωσε ημερίδα με τίτλο: «Η διασφάλιση της ποιότητας των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης ως διαδικασία προστασίας των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών». Στην ημερίδα συμμετείχαν καθηγητές Πανεπιστημίου (οι κ.κ. Π. Σακελλαρόπουλος, Γ. Καπρίνης, Δ. Κανδύλης, Β. Μαυρέας, Γ. Κολαϊτης, και η κα. Ο. Μαράτου), ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προστασίας των Δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές Αν Καθηγ. Β. Τομαράς, ο ειδικός επιστήμονας από τον Συνήγορο του Πολίτη κ. Ε. Φυτράκης, η πρόεδρος της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Συλλόγων Οικογενειών για την Ψυχική Υγεία κα. Ε-Ν. Νομίδου, ο πρόεδρος του Συλλόγου χρηστών Ψυχικής Υγείας «Αυτοεκπροσώπηση» κ. Λ. Σκόρδος και επαγγελματίες ψυχικής υγείας.
Σκοπός της Ημερίδας ήταν να παρουσιαστεί από τους συντάκτες του, στελέχη της πρώην Μονάδας Υποστήριξης και Παρακολούθησης κ.κ. Δ. Χονδρός, Ν. Γκιωνάκης και κ.κ. Μ. Ασημακοπούλου και Γ. Λαζάρου, το «Εγχειρίδιο Διασφάλισης - Βελτίωσης της ποιότητας στις μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης» και να γίνει μια σε βάθος συζήτηση για τη διασφάλιση της ποιότητας στην τρέχουσα περίοδο κρίσης καθώς και να υποβληθούν προτάσεις για την προστασία των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών μέσω της διασφάλισης της ποιότητας. Η Ημερίδα αποτέλεσε την 2η επιστημονική δράση του Δικτύου με αντικείμενο την αξιολόγηση και τη διασφάλιση της ποιότητας, ανέδειξε δε την αλληλεξάρτηση διασφάλισης ποιότητας και προστασίας των δικαιωμάτων.
Το Δίκτυο υποστηρίζει με κάθε τρόπο την εφαρμογή συστήματος αξιολόγησης και διασφάλισης ποιότητας. Για να γίνει κάτι τέτοιο και να έχει την επιθυμητή αποτελεσματικότητα απαιτείται κατ' αρχάς, σύμφωνα και με τις επιταγές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η έμπρακτη συμμετοχή του συνόλου της ιεραρχικής πυραμίδας (από το ΥΥΚΑ έως τους εργαζόμενους), η συμμετοχή των χρηστών των υπηρεσιών και της κοινότητας. Είναι ευνόητο ότι η επίτευξη του στόχου της συμμετοχής προϋποθέτει πολύ περισσότερες ενέργειες εκ μέρους του καθ' ύλην αρμόδιου φορέα (ΥΥΚΑ) και δεν μπορεί να περιορίζεται στην αποστολή εγγράφου με την εντολή της εφαρμογής ενός εργαλείου (και μάλιστα για το σύννομο της λειτουργίας των μονάδων – sic) που για άλλο σκοπό εκπονήθηκε και για άλλο (θέλουν να) χρησιμοποιείται. Μια τέτοια βεβιασμένη ενέργεια προσπαθεί μάλλον να καλύψει την ανεπάρκεια του ΥΥΚΑ σε ζητήματα που αφορούν συνολικά την αποτίμηση της ποιότητας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, εν όψει μάλιστα της επίσκεψης του κ. Σπίντλα, έναντι του οποίου έχει δεσμευτεί να προχωρήσει στην κάλυψη αυτής της ανάγκης. Απ' ό,τι φαίνεται, ακόμη μια φορά το ΥΥΚΑ βουλώνει πρόχειρα και άκομψα τρύπες...
Οι ομιλητές σε όλα τα επίπεδα επεσήμαναν ότι οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και οι δομές τους καθώς και οι περισσότερες από τις κρατικές δομές αντιμετωπίζουν τα τελευταία τέσσερα έτη σημαντικά λειτουργικά και οικονομικά προβλήματα εξ αιτίας της υποχρηματοδότησης, των θεσμικών προβλημάτων καθώς και της έλλειψης σταθερής πολιτικής αντίληψης για το Δημόσιο Σύστημα Ψυχικής Υγείας από την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον κίνδυνο υποβάθμισης των παρεχόμενων υπηρεσιών και καταπάτησης των ατομικών δικαιωμάτων των χρηστών ενώ έχει ήδη οδηγήσει στην απαξίωση των δομών αλλά και των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, οι οποίοι μένουν απλήρωτοι για μήνες.
Τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια η ψυχιατρική μεταρρύθμιση προσπάθησε και προσπαθεί να διαμορφώσει μια νέα αντίληψη για τη φροντίδα της ψυχικής υγείας στη χώρα μας, αντιμετωπίζοντας το άτομο με ψυχική διαταραχή ως ισότιμο πολίτη με δικαίωμα στην αξιοπρεπή περίθαλψη και στη ζωή. Αντ' αυτού, σήμερα κινδυνεύουμε να φτάσουμε στο σημείο ν' απειλείται να καταρρεύσει και να ακυρωθεί τόσο σε επίπεδο θεραπείας όσο και σε επίπεδο ποιότητας ζωής ό,τι με πολύ κόπο έχει επιτευχθεί. Παρόλο που το Δίκτυο και άλλοι φορείς έχουν δημοσιοποιήσει το θέμα και έχουν ζητήσει την παρέμβαση ανεξάρτητων αρχών και φορέων, η Κυβέρνηση δεν προχωρά στις απαραίτητες ενέργειες για την προστασία των κεκτημένων της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, κεκτημένων που δεν μετρούνται τόσο με ποσοτικούς (πόσες δομές έχουν δημιουργηθεί) αλλά με ποιοτικούς (αν και πώς λειτουργούν οι δομές που δημιουργήθηκαν και δημιουργούνται) όρους.
Η παρατεταμένη κρίση (όχι μόνο οικονομική αλλά -κυρίως- απαξίωσης του κοινοτικού προσανατολισμού του συστήματος) στο χώρο της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης διαμορφώνει ένα περιβάλλον οπισθοδρόμησης και απώλειας πολλών κεκτημένων στην ψυχιατρική μεταρρύθμιση, θέτει σε αμφισβήτηση το δικαίωμα των ασθενών σε ισότιμη αντιμετώπιση και σε ποιότητα ζωής, αναιρεί την υποχρέωση του κοινωνικού κράτους για παροχή ποιοτικής φροντίδας στους έχοντες την ανάγκη του και θέτει ένα μείζον πολιτικό ζήτημα, αφού η ψυχιατρική μεταρρύθμιση πάνω από όλα είναι πολιτική πράξη δημοκρατίας και αλληλεγγύης.
Χαρακτηριστικά τονίστηκε ότι οι προτεινόμενες λύσεις έχουν εξαγγελθεί από τις αρχές του 2007 χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα έως σήμερα καθώς και το γεγονός ότι παρόλο που το ΥΥΚΑ λέει ότι επιλύει τα όποια προβλήματα δυστυχώς καθημερινά πλέον διαψεύδεται αφού όλο και περισσότεροι φορείς το καταγγέλλουν για αναποτελεσματικότητα.
Στο πλαίσιο αυτό ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας εξέφρασε στις 3-3-09 την ανησυχία του για την κατάρρευση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Γεώργιος Παπανδρέου (στις 26-3-09) και ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ κ. Αλέκος Αλαβάνος (την 1-4-09) καθώς και πλειάδα βουλευτών και ευρωβουλευτών τους έχουν ζητήσει από την Κυβέρνηση να επιλύσει άμεσα το πρόβλημα, ο Συνήγορος του Πολίτη και η Επιτροπή προστασίας των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών έχουν εγκαλέσει την Κυβέρνηση για την πλημμελή παροχή φροντίδας στους ψυχικά ασθενείς και για καταπάτηση βασικών κοινωνικών και ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Αποκορύφωμα των παρεμβάσεων ήταν αυτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 27-1-09 με την αναστολή των πληρωμών του Ε.Π Υγεία-Πρόνοια καθώς και η επίσκεψη του Επιτρόπου Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών κ. Σπίντλα στην Κρήτη όπου θα δει από κοντά τη λειτουργία των δομών και όπου σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον κ. Αβραμόπουλο θα ανακοινώσει αν η αναστολή των πληρωμών θα μετατραπεί σε διακοπή ή αν θα αρθεί στην περίπτωση που η Κυβέρνηση έχει προχωρήσει στα αναγκαία μέτρα που της ζητήθηκαν.
Το Υπουργείο Υγείας παρόλ' αυτά επικαλείται διάφορους τρόπους για επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι φορείς, χωρίς να
lδίνει άμεση και επίσημη απάντηση σχετικά με τη χρηματοδότηση των δομών το 2009
lνα απαντά με σαφήνεια για το ποιες μακροπρόθεσμες λύσεις υιοθετεί στα θεσμικά, διαχειριστικά και χρηματοδοτικά προβλήματα.
Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι
lδεν δημοσιοποιεί κανένα στοιχείο για τη χρηματοδότηση και τη λειτουργία των δομών, παρά τα επανειλημμένα αιτήματά μας
lδεν γνωρίζει πιο θα είναι το ακριβές ποσό της χρηματοδότησης για το 2009.
Ενώ την ίδια στιγμή οι εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι, οι αγωγές εξώσεων συνεχίζονται και καθημερινά εργαζόμενοι και συνεργάτες εγκαταλείπουν τις δομές και προμηθευτές διακόπτουν τις συνεργασία τους.
Ενδεικτικό της αναξιοπιστίας του Υπουργείου Υγείας είναι το γεγονός ότι επανειλημμένα έχει διαψεύσει το γεγονός ότι έχει επιβληθεί αναστολή των πληρωμών ακόμα και μέσα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο καθώς και ότι ενώ δηλώνει ότι εξοφλήθηκε το 2008 οι μισοί φορείς δεν έχουν λάβει έγγραφο για την αποπληρωμή τους και οι υπόλοιποι που έλαβαν, έχουν περικοπές έως και 70% στις πραγματοποιηθείσες δαπάνες τους, χωρίς καμία αιτιολόγηση.
Σε επίπεδο στρατηγικής για την εξέλιξη της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης οι ομιλητές στην Ημερίδα τόνισαν επίσης ότι η εικόνα είναι ιδιαίτερα ανησυχητική και χαρακτηρίζεται από:
•Αθέτηση βασικών δεσμεύσεων του προγράμματος “Ψυχαργώς”, όπως αυτές περιγράφονται και στα προοίμια των Ε.Π. και υποχώρηση από τις βασικές αρχές της κοινοτικής και κοινωνικής ψυχιατρικής.
•Επαναφορά ασυλιακών λογικών στην στρατηγική του Υπουργείου (βλέπετε πρόταση ΚΕΣΥ για άνοιγμα νέων τμημάτων στα ψυχιατρεία για τα «δυσίατα» περιστατικά).
•Μη ολοκλήρωση του Δικτύου Υπηρεσιών στην Κοινότητα που θα συνέβαλλαν στη λειτουργία των τομέων ψυχικής υγείας - επικέντρωση μόνο στις στεγαστικές δομές και μάλιστα διαμέσου της υιοθεσίας μιας συγκεντρωτικού τύπου λογικής και πρακτικής που αναιρεί τον κοινοτικό χαρακτήρα τους (η ένταξη ασθενών στις στεγαστικές δομές αποφασίζεται από τη ΓΓ Πρόνοιας – επιστροφή στο “l' etat c' est moi”!).
•Μη διαμόρφωση του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου για την προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών.
•Μη αξιολόγηση και μη επικαιροποίηση της εθνικής στρατηγικής για τη Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση και μη διαμόρφωση αναλυτικού σχεδίου για το ΕΣΠΑ
•Αδρανοποίηση της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας.
•Το Υπουργείο μιλά για Ιδιωτικούς φορείς και εννοεί τους Κοινωνικούς Φορείς Δημοσίου Συμφέροντος ξεχνώντας ότι το Ε.Π. Υγεία-Πρόνοια επιδίωκε την εδραίωση της «εταιρικότητας» στη ψυχική υγεία και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας με τη συμμετοχή των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων.
•Έλλειψη μηχανισμού ελέγχου, υποστήριξης και αξιολόγησης του έργου και των μονάδων και αποσπασματική προσέγγιση σημαντικών θεμάτων όπως η διασφάλιση ποιότητας.
•Καμία αναφορά δε γίνεται στην κοινωνική και επαγγελματική επανένταξη. Ο θεσμός των ΚοιΣΠΕ έχει αφεθεί σε δεύτερη μοίρα.
Στο πλαίσιο αυτό το οι συμμετέχοντες καθηγητές πρότειναν και το Δίκτυο υιοθέτησε τις παρακάτω προτάσεις πολιτικής:
·Ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης με τη δημιουργία όλων των αναγκαίων υπηρεσιών και δομών στην κοινότητα με έμφαση στις παιδοψυχιατρικές δομές και τις δομές πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
·Πραγματική κοινωνική και επαγγελματική επανένταξη των ψυχικά πασχόντων με αιχμή τους ΚοιΣΠΕ.
·Δημόσιο διάλογο για τη ψυχική υγεία, επίλυση όλων των θεσμικών ζητημάτων και πραγματική αναγνώριση και προστασία των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων.
·Αξιολόγηση από διεθνή ομάδα εμπειρογνωμόνων του συνόλου του έργου του Ψυχαργώς και επανασχεδιασμός του βάσει των αναγκών των πολιτών.
·Θέσπιση και λειτουργία διαρκούς επιτροπής παρακολούθησης του “Ψυχαργώς” με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων και φορέων καθώς και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
·Σύστημα αξιολόγησης και παρακολούθησης τόσο του επιστημονικού - θεραπευτικού όσο και του οικονομικού αντικειμένου.
·Πιστοποίηση των φορέων και υπογραφή συμβάσεων για τη λειτουργία των δομών με συμφωνηθείσες υποχρεώσεις και για το Υπουργείο και για τους Φορείς.
·Κάλυψη όλων των αναγκαίων πόρων από το Τακτικό Προϋπολογισμό.
·Διαμόρφωση εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας για τους εργαζόμενους στο Ψυχαργώς για την υλική και ηθική αναγνώριση του έργου τους.
Τις παραπάνω θέσεις και προτάσεις αντιπροσωπία του Δικτύου θα τις παρουσιάσει στον Επίτροπο Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών κ. Σπίντλα στην επίσημη συνάντηση που θα έχει μαζί του στις 6 Απριλίου 2009 το μεσημέρι στην οποία θα ζητήσει επίσης να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για την μη διακοπή της εξέλιξης της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης στην Ελλάδα.
Επίσης το Δίκτυο διοργανώνει καθιστική διαμαρτυρία και happening στο οποίο θα φορέσουμε όλοι ζουρλομανδύες που θα αναγράφουν «είμαστε όλοι δυσίατα» και θα κάνουμε ανθρώπινη αλυσίδα στην είσοδο του Υπουργείου, τη Δευτέρα 6 Απριλίου 2009 και ώρες 9:00 έως 12:00, δηλαδή κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Επιτρόπου σε άλλα Υπουργεία, ελπίζοντας ότι έστω και καθυστερημένα το Υπουργείο Υγείας θα καταλάβει την κρισιμότητα της κατάστασης.
Στο πλαίσιο αυτό το Δίκτυο καλεί τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Δημήτρη Αβραμόπουλο έστω και την ύστατη στιγμή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη μη διακοπή της χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάτι που αν συμβεί θα συνεπάγεται τη διακοπή της εξέλιξης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα και με αποτελεσματικές και πραγματοποιήσιμες προτάσεις να εξασφαλίσει την ολοκλήρωση της αποασυλοποίησης και τη δημιουργία του αναγκαίου πλαισίου υπηρεσιών ψυχικής υγείας, βάσει των διεθνών επιστημονικών αρχών της Κοινωνικής Ψυχιατρικής καθώς και να προχωρήσει στη διασφάλιση της βιωσιμότητας και της ποιοτικής λειτουργίας των δομών που έχουν δημιουργηθεί.
Η πιθανή απώλεια των πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω των άστοχων επιλογών του ΥΥΚΑ και της μη τήρησης των δεσμεύσεων, θα συνεπάγεται μια τεράστια επιστημονική, θεραπευτική και κοινωνική ήτα στον χώρο της Ψυχικής Υγείας και θα οδηγήσει ξανά την Ελλάδα στην «μαύρη λίστα» των χωρών με υπανάπτυκτα συστήματα υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Θα αποτελέσει όμως και ήτα πολιτική αφού η ψυχιατρική μεταρρύθμιση πάνω από όλα και πρώτα από όλα είναι κοινωνική κατάκτηση και πράξη δημοκρατίας.
Ελπίζουμε ότι στις 7 Απριλίου δεν θα μιλάμε για το πως θα αποτρέψουμε την επιστροφή των χιλιάδων ατόμων με ψυχική διαταραχή στα ψυχιατρεία αλλά για την ολοκλήρωση της πραγματικής κοινωνικής τους επανένταξης με τη συνδρομή και την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

3/4/09

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ «Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα: Ανάγκες, Προτάσεις Λύσεις»

Συνήγορος του Πολίτη

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

«Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα: Ανάγκες, Προτάσεις Λύσεις»
Ο Συνήγορος του Πολίτη διοργάνωσε, τη Δευτέρα 30 Μαρτίου, Ημερίδα στα γραφεία
της Αρχής, με αντικείμενο την αξιολόγηση της μέχρι σήμερα πορείας της
Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και, ενδεχομένως, τον επαναπροσδιορισμό των
κατευθυντήριων πολιτικών και ενεργειών που πρέπει να αναληφθούν. Στην Ημερίδα
συμμετείχαν εκπρόσωποι δημόσιων και ιδιωτικών φορέων ψυχικής υγείας,
εκπρόσωποι της πανεπιστημιακής και ερευνητικής κοινότητας, του Υπουργείου
Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθώς και εκπρόσωποι οικογενειών των
χρηστών υπηρεσιών ψυχικής υγείας και τέλος εκπρόσωποι χρηστών.
Τα συμπεράσματα από τις εισηγήσεις και τις παρεμβάσεις συνοψίζονται στα
ακόλουθα:
1. Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση δεν έχει ακόμη εδραιωθεί στην Ελλάδα. Τονίστηκε
η έλλειψη μιας ιδεολογίας, ενός κινήματος, το οποίο θα επικεντρώνει στη συνεργασία
των εργαζομένων στον τομέα της ψυχικής υγείας με τους πάσχοντες και τις
οικογένειές τους. Στην ελληνική ψυχιατρική περίθαλψη εμφανίζονται διαχρονικά
ατομικές πρωτοβουλίες, οι οποίες κλήθηκαν να καλύψουν την απουσία μιας
σφαιρικής κρατικής αντιμετώπισης των θεσμικών ελλείψεων και προβλημάτων.
Νησίδες αισιοδοξίας για τα τεκταινόμενα στον χώρο της ψυχικής υγείας αποτελούν η
απορρόφηση των κονδυλίων του Κανονισμού 815/1984, η δημιουργία 265 δομών και
36 Κέντρων Ψυχικής Υγείας, καθώς και το κλείσιμο 4 Ψυχιατρείων στην
πρωτεύουσα και συμπρωτεύουσα.
2. Η μέχρι τώρα πορεία της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης αξιολογήθηκε ως
«στρεβλή», διότι δεν έχει ακόμη επιτευχθεί η επιδιωκόμενη ιδεολογική και θεσμική
αλλαγή, ώστε να αποδομηθεί η έννοια και η πρακτική του εγκλεισμού και άλλων
περιοριστικών της ελευθερίας μεθόδων. Δεν έχει αμφισβητηθεί η λογική του
ιδρύματος και δεν αναδιαμορφώθηκαν οι σχέσεις εξουσίας, ούτε οι ασθενείς
μετεξελίχθηκαν σε υποκείμενα της αλλαγής. Η λογική και πρακτική της κλίνης, είτε
για στέγαση είτε για νοσηλεία, εξακολουθεί να κυριαρχεί, ενώ δεν έχει επικρατήσει η
λογική της στήριξης και της εναλλακτικής στο άσυλο φροντίδας. Κατά συνέπεια, η
αποϊδρυματοποίηση, χωρίς τη συνδυαστική λήψη μέτρων για την κοινωνική και

επαγγελματική αποκατάσταση των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, οδήγησε
σε πολλές περιπτώσεις στη μετεγκατάστασή τους, με συνέπεια αυτά να
εξακολουθούν να τελούν σε συνθήκες αποκλεισμού και περιθωριοποίησης και κατ’
επέκταση ενός de facto εγκλεισμού.
3. Στην επίσημη πολιτική εντοπίστηκε απουσία μακροχρόνιου και σαφούς
σχεδιασμού και έλλειψη κατευθυντήριων γραμμών σε βασικά ζητήματα.
Προβληματική θεωρείται η παράλληλη ύπαρξη ασυλικού συστήματος και υπηρεσιών
παροχής φροντίδας στην κοινότητα, ενώ ως «χάσματα στην ψυχική υγεία»
αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων η έλλειψη πρόληψης, η ανεπαρκής προσβασιμότητα στις
υπηρεσίες ψυχικής υγείας και η ποιότητα της παρεχόμενης περίθαλψης.
Στο πλαίσιο ενός μακροχρόνιου και σαφούς σχεδιασμού πρέπει:
· να αναπροσαρμοστεί η εθνική νομοθεσία στις νέες συνθήκες, να ληφθούν
μέτρα για την προστασία των ευάλωτων ομάδων, καθώς και να συμμορφωθεί
η χώρα με τα κρατούντα ευρωπαϊκά και διεθνή κριτήρια (π.χ. Διακήρυξη των
Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των ατόμων με ψυχική ασθένεια,
Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου κλπ).
· να αναθεωρηθεί το «Ψυχαργώς», έπειτα από αξιολόγηση των μέχρι τώρα
παρεμβάσεων και διερεύνηση των αναγκών στον τομέα ψυχικής υγείας.
· να συγκροτηθεί ένα γνωμοδοτικό όργανο, του οποίου τα μέλη θα
προέρχονται από ευρύ φάσμα επαγγελματιών και επιστημόνων, καθώς και
ένα Ανεξάρτητο Σώμα Ελέγχου και Αξιολόγησης,
· να μεταφερθούν πόροι από το ασυλικό σύστημα στη διαμόρφωση και
εφαρμογή εναλλακτικών, μη περιοριστικών της ελευθερίας, μεθόδων και
υπηρεσιών στήριξης και φροντίδας των πασχόντων από ψυχικές ασθένειες,
4. Το ζήτημα της «τομεοποίησης» των υπηρεσιών ψυχικής υγείας τέθηκε από το
σύνολο των ομιλητών ως κεντρικό. Ιδιαίτερη δυσχέρεια προκαλεί η, ιδίως στα
μεγάλα αστικά κέντρα, υποτυπώδης δικτύωση των εξωνοσοκομειακών υπηρεσιών με
τις μονάδες νοσηλείας και η ανεπαρκής οριζόντια επικοινωνία ανάμεσα στις
εξωνοσοκομειακές υπηρεσίες.
Ειδικότερα επισημάνθηκε ότι πρέπει:
· να ενισχυθεί η δικτύωση των εξωνοσοκομειακών δομών με τις μονάδες
νοσηλείας και η οριζόντια επικοινωνία μεταξύ των εξωνοσοκομειακών
δομών,
· να επανεξεταστούν οι αρμοδιότητες των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής
Υγείας (ΤΕΨΥ), οι οποίες είναι επιφορτισμένες με ευρείας κλίμακας
καθήκοντα συντονιστικού τύπου μεταξύ των υπηρεσιών, χωρίς αποφασιστικό
ρόλο.
· να αναβαθμιστούν οι ΤΕΨΥ από γνωμοδοτικό σε αποφασιστικό όργανο.
5. Χωρίς να παραβλέπεται η κρατική ευθύνη για την προστασία και προαγωγή της
ψυχικής υγείας ως δημοσίου αγαθού, απαιτείται θεσμική κατοχύρωση του ρόλου των
μη κερδοσκοπικών κοινωνικών φορέων, με παράλληλη καθιέρωση διαδικασίας
πιστοποίησης και αξιολόγησης των υπηρεσιών τους και αυστηρών ελέγχων της
λειτουργία τους. Ταυτόχρονα προτάθηκαν:
· η σύνδεση της χρηματοδότησης των δομών με ποιοτικού τύπου κριτήρια,
· η κατάρτιση ενός μητρώου μη κυβερνητικών μη κερδοσκοπικών
οργανώσεων,

· η διασφάλιση της εταιρικότητας μεταξύ κρατικών και μη κρατικών –μη
κερδοσκοπικών- κοινωνικών φορέων.
6. Παρά την ανάπτυξη 65 δομών κατά την τελευταία 20ετία, η Ψυχική Υγεία Παιδιών
και Εφήβων αξιολογήθηκε ως παραμελημένη προτεραιότητα. Ειδικότερα
επισημάνθηκε ότι:
· η χρηματοδότηση της έρευνας στην Παιδοψυχιατρική είναι ανεπαρκής,
· παρουσιάζεται έλλειψη σε δομές, αφού από τις 400 συνολικά δομές που
προβλέφθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Ψυχαργώς» μόνο δέκα
αφορούν παιδιά και εφήβους και είναι γεωγραφικά ανισομερώς
κατανεμημένες (είκοσι νομοί στη χώρα στερούνται δομών ψυχικής υγείας
παιδιών και εφήβων),
· οι ήδη υπάρχουσες δομές είναι υποστελεχωμένες ή υπολειτουργούν λόγω
υποχρηματοδότησης.
· υπάρχει έλλειψη σε ενδονοσοκομειακές μονάδες νοσηλείας (40 κλίνες σε
Αθήνα και Θεσσαλονίκη), ενώ παρουσιάζεται καθυστέρηση στην ανάπτυξη
νέων δομών καθώς και δομών παροχής ημερήσιας φροντίδας, πχ. για νέους με
αυτισμό,
· δεν υπάρχουν οργανωμένα και συντονισμένα προγράμματα πρόληψης.
7. Για την Ψυχική Υγεία Παιδιών και Εφήβων προτάθηκαν:
· η εκπόνηση ενός Εθνικού Σχεδίου,
· η σταδιακή ανάπτυξη όχι μόνο διαγνωστικών, αλλά και θεραπευτικών
υπηρεσιών και υπηρεσιών πρόληψης σε όλη τη χώρα,
· η ανάπτυξη ενοποιημένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους,
ώστε να καλύπτονται γεωγραφικά όλες οι περιοχές της χώρας,
· η ανάπτυξη κοινοτικά προσανατολισμένων υπηρεσιών, για την αντιμετώπιση
των προβλημάτων στην κοινότητα, χωρίς απομάκρυνση από την οικογένεια,
· η ενίσχυση του θεσμού των ανάδοχων οικογενειών ως εναλλακτικής μορφής
φροντίδα,
· η ενίσχυση της έρευνας στον τομέα της ψυχική υγείας παιδιών και εφήβων
στην Ελλάδα και η βελτίωση της εκπαίδευσης των παιδοψυχιάτρων και των
ειδικών στην πρωτοβάθμια περίθαλψη παιδιάτρων και γενικών ιατρών σε
θέματα Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων,
· η θεσμοθέτηση της συνεργασίας των υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής
αποκατάστασης παιδιών και εφήβων με θεσμούς του εκπαιδευτικού
συστήματος, της απασχόλησης και της εργασίας.
8. Καμία πολιτική στον τομέα της Ψυχικής Υγείας δεν μπορεί να έχει επιτυχή
έκβαση, εάν δεν συνοδεύεται από δέσμη μέτρων για την καταπολέμηση του
στίγματος του ατόμου με προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και των
κοινωνικών προκαταλήψεων. Προς αυτήν την κατεύθυνση προτάθηκε μεταξύ
άλλων να μην περιλαμβάνουν οι γνωματεύσεις ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα και
να αλλάξει ο τρόπος ακούσιας νοσηλείας. Απαραίτητη συγχρόνως είναι και η
οργάνωση ενός συστήματος υποστήριξης των οικογενειών, οι οποίες επωμίζονται
μεγάλο μέρος της φροντίδας των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς και
των ομάδων αυτοβοήθειας των ατόμων αυτών.

9. Καταλήγοντας, σημειώθηκε ότι το ζήτημα της χρηματοδότησης των δομών
ψυχικής υγείας, για το οποίο έχει γίνει πολύς λόγος τελευταία, δεν τέθηκε ως
προεξάρχον από τους ομιλητές, αλλά και όταν μνημονεύτηκε, συνδέθηκε με
ποιοτικά κριτήρια αξιολόγησης των παρεχόμενων από αυτές υπηρεσιών.
Ο Συνήγορος του Πολίτη ελπίζει ότι οι προτάσεις αυτές θα αξιολογηθούν και όσες
κριθούν ορθές και εφαρμόσιμες, θα αξιοποιηθούν, με στόχο τη βελτίωση της
δημόσιας πολιτικής προς όφελος των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας και τον
πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων τους.