Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΛΥΣΗ ΣΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΣΥΜΦΩΝΙΑ
ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΙΣΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ Κου VLADIMIR SPIDLA ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Κου Δ. ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ

1. Οι Ελληνικές Αρχές και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαιώνουν την προσήλωσή τους στη φιλοσοφία, στις αρχές και στους στόχους του προγράμματος "Ψυχαργώς", του Επιχειρησιακού Προγράμματος (Ε.Π) "Υγεία και Πρόνοια 2000-2006", του εθνικού νομικού πλαισίου για τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας (Νόμος 2716/1999) και του Άξονα Προτεραιότητας 5, του Ε.Π "Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007-2013".
2. Οι Ελληνικές αρχές, δεσμεύονται να ολοκληρώσουν την Ψυχιατρική μεταρρύθμιση, έως τις 31.12.2015, αξιοποιώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όλες τις προγραμματισμένες παρεμβάσεις του τομέα της υγείας, στο πλαίσιο των Προγραμμάτων του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Αναφοράς 2007-2013. Για το σκοπό αυτό οι Ελληνικές Αρχές θα διαθέσουν όλο το ανθρώπινο δυναμικό, και τους υλικούς και εθνικούς χρηματοδοτικούς πόρους που απαιτούνται.
3. Για να διασφαλιστεί η λειτουργική συμβατότητα των υλοποιούμενων δράσεων με τη φιλοσοφία, τις αρχές και τους στόχους του Προγράμματος ΨΥΧΑΡΓΩΣ, θα δημιουργηθεί μια Ομάδα Διεθνών Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με κύρια αποστολή την εκτίμηση και την αξιολόγηση της προόδου υλοποίησης του προγράμματος αυτού. Η ομάδα αυτή θα είναι ειδικότερα υπεύθυνη για εκπόνηση και υποβολή στις αρμόδιες εθνικές αρχές και στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενδιάμεσων και ετήσιων εκθέσεων για την πορεία της Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και των προσπαθειών που πρέπει να καταβληθούν για την διασφάλιση της πλήρους υλοποίησής της το 2015.
4. Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να υποβάλουν, κατά τη διαδικασία κλεισίματος και της τελικής πληρωμής του Άξονα Προτεραιότητας 2 "Ψυχική Υγεία" του Ε.Π "Υγεία και Πρόνοια 2000-2006", ταυτόχρονα με την τελική έκθεση κλεισίματος, μια ειδική έκθεση αξιολόγησης της προόδου που έχει επιτευχθεί όσον αφορά στην πρόοδο υλοποίησης της Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στις 31.12.2009. Η έκθεση αυτή θα εκπονηθεί από την Ομάδα Διεθνών Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων και θα υποβληθεί στις αρμόδιες εθνικές αρχές και στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η έγκριση της αίτησης της τελικής πληρωμής του Ε.Π. "Υγεία και Πρόνοια 2000-2006" από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα συνδέεται άμεσα με την αποδοχή της τελικής έκθεσης του Ε.Π. (καθώς και με όλα τα προβλεπόμενα έγγραφα από το νομικό πλαίσιο των Διαρθρωτικών Ταμείων
2
και των διαφόρων απαιτούμενων εγγράφων για το κλείσιμο των παρεμβάσεων 2000-2006) της οποίας η ειδική έκθεση αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα.
5. Σε ότι αφορά τον Άξονα Προτεραιότητας 5 του Ε.Π. "Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007-2013", οι σχετικές ενδιάμεσες πληρωμές θα εξετάζονται από τις Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατόπιν εξέτασης της ετήσιας έκθεσης που θα υποβάλλεται από τη Διαχειριστική Αρχή και που θα συνοδεύεται από τις ενδιάμεσες και ετήσιες εκθέσεις της Ομάδας Διεθνών Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων για την πορεία της Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
6. Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να εξασφαλίσουν την πλήρη στελέχωση των δομών που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του "Ψυχαργώς" καθώς και να προγραμματίσουν έγκαιρα τη στελέχωση των νέων δομών που πρόκειται να δημιουργηθούν. Ειδικότερα, δεσμεύονται να προσλάβουν έως το τέλος του 2009 εκατόν (100) ιατρούς (ψυχίατρους, παιδοψυχίατρους) και 800 λοιπούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας, με προτεραιότητα στη στελέχωση των ψυχιατρικών τμημάτων των Γενικών Νοσοκομείων και των Κέντρων Ψυχικής Υγείας και να ξεκινήσει η διαδικασία προκηρύξεων για όσες θέσεις κριθούν ακόμη αναγκαίες.
7. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι κατά τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί μια σημαντική αποσυμφόρηση των μεγάλων Ψυχιατρικών Νοσοκομείων, με την κατάργηση ασυλικών κλινών σε 5 ψυχιατρικά νοσοκομεία και με τη δημιουργία ενός μεγάλου αριθμού κοινοτικών δομών Ψυχικής Υγείας. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει την πρόοδο του έργου που έχει γίνει και την προώθηση Ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.
Ωστόσο είναι απαραίτητο να προωθηθούν άμεσα:
(α) Η πιστοποίηση και η έκδοση αδειών λειτουργίας για το σύνολο των Δομών Ψυχικής Υγείας των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου
(β) Η σύναψη συμφώνων μεταξύ του Υπουργείου Υγείας και όλων των εμπλεκόμενων φορέων που να επικυρώνουν την εκχώρηση και τους όρους προσφοράς των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας εκ μέρους τους.
􀂃
Τα σχετικά σύμφωνα θα πρέπει να περιλαμβάνουν κατ ελάχιστον:
-
ποιοτικά πρότυπα για τις προσφερόμενες υπηρεσίες
-
στοιχεία κοστολόγησης των υπηρεσιών ανάλογα με την φύση τους
-
κριτήρια και διαδικασίες παρακολούθησης, αξιολόγησης και οικονομικού έλεγχου
Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να λάβουν όλα τα απαραίτητα σχετικά μέτρα έως τις 30 Ιουνίου 2009.
8. Έχει διαπιστωθεί ότι υπήρξαν σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης των φορέων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα στους οποίους έχει εκχωρηθεί η
3
λειτουργία δομών ψυχικής υγείας (δομές αποασυλοποίησης, κέντρα ημέρας, κινητές μονάδες). Επιβάλλεται συνεπώς η άμεση και οριστική επίλυση του εν λόγω προβλήματος. Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται :
α) για το έτος 2008, να εξασφαλίσουν και να καταβάλουν άμεσα τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των μέχρι σήμερα πραγματοποιηθεισών δαπανών των φορέων αυτών,
β) μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, να εξασφαλίσουν και να καταβάλλουν προκαταβολικά, ανά τρίμηνο, τους απαραίτητους πόρους για την κάλυψη των δαπανών που προβλέπεται να πραγματοποιηθούν από τους φορείς, και
γ) για τα έτη 2010 και μετά, να εξασφαλίζουν ετησίως στον Τακτικό Προϋπολογισμό που αφορά στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το σύνολο των απαραίτητων πόρων για την απρόσκοπτη και αποτελεσματική λειτουργία τους , ειδικότερα όσον αφορά στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τους προς τους ασθενείς και να τους καταβάλουν προκαταβολικά στους φορείς, ανά τρίμηνο και για τα δυο πρώτα τρίμηνα κάθε έτους ποσοστό 50% του προϋπολογισμού τους.
Όλα τα αναγκαία μέτρα για τα σημεία (α) και (β) θα πρέπει να αναληφθούν έως τις 30.06.2009 και για το σημείο (γ) κάθε Σεπτέμβριο, με έναρξη από το Σεπτέμβριο του 2009, περίοδο κατά την εκπόνηση του Σχεδίου Τακτικού Προϋπολογισμού έτους 2010.
9. Οι Ελληνικές Αρχές επιβεβαιώνουν την ανάγκη ανάπτυξης, στήριξης και εξασφάλισης της ομαλής λειτουργίας των ΚοιΣΠΕ και δεσμεύονται για:
α) Άμεση προώθηση των αναγκαίων διοικητικών πράξεων που θα επιτρέψουν να εφαρμοστεί και στους ΚοιΣΠΕ το καθεστώς που αφορά στις συμβάσεις ανατιθέμενες κατά αποκλειστικότητα, στο πλαίσιο προγραμμάτων προστατευμένων θέσεων εργασίας, για την προμήθεια από φορείς του Δημοσίου και των ΟΤΑ υπηρεσιών ή/και προϊόντων των ΚοιΣΠΕ, σε εφαρμογή της σχετικής ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας για τις Δημόσιες Συμβάσεις (Οδηγία 18/2004 άρθρο 19 και Π.Δ. 60/2007 άρθρο 18).
β) Επέκταση της χρηματοδοτικής στήριξης των ΚοιΣΠΕ (επιπλέον φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) στο πλαίσιο των μέτρων 2.2 και 2.3 του Ε.Π. "Υγεία-Πρόνοια", συμπεριλαμβανομένης της εξασφάλισης υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξής τους.
γ) Συνεργασία με το συναρμόδιο Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας για την άμεση επίλυση των εκκρεμοτήτων των ΚοιΣΠΕ με τα Ασφαλιστικά Ταμεία
4
(οριστική απαλλαγή υποχρεωτικής εγγραφής των μελών των ΚοιΣΠΕ στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών.
Οι Ελληνικές Αρχές αναλαμβάνουν να ενημερώσουν για τις ενέργειές τους έως τις 30 Ιουνίου 2009, μετά και την πραγματοποίηση στις Βρυξέλλες συναντήσεως για τους ΚΟΙΣΠΕ τον Απρίλιο του 2009, όπως συμφωνήθηκε με την Ε.Ε, προκειμένου να δοθούν κατευθύνσεις.
10. Διαπιστώνεται η ανάγκη για την ανάπτυξη μιας επαρκούς μεθόδου συλλογής πληροφοριών που να παρέχει τη δυνατότητα μιας συστηματικής και δυναμικής παρακολούθησης της εφαρμογής του προγράμματος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης τόσο όσον αφορά στις υποδομές, όσο και, κυρίως, στο λειτουργικό μέρος, στο προσωπικό και στους ασθενείς. Οι Ελληνικές Αρχές δεσμεύονται να θέσουν άμεσα σε εφαρμογή, εντός της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ένα σύστημα παρακολούθησης, κατόπιν συνεργασίας με τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε ότι αφορά στις προδιαγραφές του, έτσι ώστε να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες πληροφόρησης και παρακολούθησης και των δύο πλευρών στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης.
Η σχετική συνεργασία για την εγκαθίδρυση του συστήματος αυτού πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 30 Ιουνίου 2009, με την οριστικοποίηση των προδιαγραφών του.
11. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα οριστικοποιήσουν, για όλα τα παραπάνω σημεία, στους επόμενους δύο μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της παρούσας συμφωνίας, ένα τριετές Σχέδιο Δράσης (2009-2011) και έναν Οδικό Χάρτη με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για το έτος 2009.
5
ACCORD
ENTRE LE COMMISSAIRE M. VLADIMIR SPIDLA CHARGÉ DE L'EMPLOI, DES AFFAIRES SOCIALES ET DE L'EGALITÉ DES CHANCES
ET LE MINISTRE DE LA SANTÉ ET DE LA SOLIDARITÉ SOCIALE M. DIMITRI AVRAMOPOULOS
1.
Les Autorités Grecques et la Commission réaffirment leur attachement à la philosophie, aux principes et aux objectifs du programme «Psychargos», du Programme Opérationnel «Santé et Prévoyance» 2000-2006, du Cadre Législatif National (Loi 2716/1999) pour la modernisation des services de santé mentale et du Programme Opérationnel (Axe Prioritaire 5) du Programme Opérationnel "Développement des Ressources Humaines" 2007-2013.
2.
Les autorités grecques s’engagent à achever la reforme psychiatrique au plus tard au 31.12.2015, en utilisant au mieux toutes les interventions dans le domaine de la Santé mentale déjà programmées dans les Programmes Opérationnels du Cadre de Référence Stratégique National 2007-2013, ainsi qu'en mettant à disposition toutes les ressources humaines, matérielles et financières nationales nécessaires.
3.
Afin de d’assurer la compatibilité opérationnelle des actions mises en oeuvre avec la philosophie, les principes et les objectifs du programme « Psychargos », une Equipe d’Experts Indépendants Internationaux sera établie, en collaboration avec les services de la Commission Européenne, avec comme mission principale l’estimation et l’évaluation des progrès accomplis dans la mise en oeuvre de ce programme. Cette équipe sera notamment chargée de préparer et de soumettre des rapports intermédiaires et annuels aux Autorités nationales compétentes et aux services compétents de la Commission Européenne sur l'état d'avancement de la réforme psychiatrique et les efforts à réaliser afin d'en assurer sa complète réalisation en 2015
4.
Les Autorités Grecques s’engagent à soumettre durant la procédure de clôture et de paiement final de l’axe prioritaire n° 2 « santé mentale » du Programme Opérationnel «Santé et Prévoyance» 2000-2006 ("PO Santé"), en même temps que le rapport final de clôture, un rapport spécial d’évaluation du progrès accomplis dans la mise en oeuvre de la reforme psychiatrique au 31.12.2009.. Ce rapport sera rédigé par l’Equipe d’Experts Indépendants Internationaux et soumis aux autorités nationales compétentes et aux services de la Commission. L’approbation de la demande de paiement final du PO par la Commission Européenne sera directement liée à l'acceptation du rapport final du PO Santé (ainsi que des autres documents prévus par la législation sur les Fonds Structurels et les différents documents exigés pour la clôture des interventions 2000-2006) dont le rapport spécial fera partie intégrante.
5.
En ce qui concerne l’Axe Prioritaire n° 5 du Programme Opérationnel « Développement des Ressources Humaines » 2007-2013, les paiements intermédiaires y relatifs seront traités par les services de la Commission Européenne après examen du rapport annuel soumis par l’Autorité de Gestion qui sera accompagnée par les rapports intermédiaires et annuels correspondants de l'Equipe
6
d' Experts Indépendants Internationaux concernant l'état d'avancement de la reforme psychiatrique.
6.
Les Autorités Grecques s’engagent à assurer l’encadrement complet des toutes les structures créées dans le cadre du programme «Psychargos» ainsi que de planifier à temps l’encadrement des nouvelles structures encore à créer. Plus particulièrement, elles s’engagent à recruiter avant la fin de 2009, sent (100) médecins (psychiatres, pédopsychiatres) et huit cents (800) autres professionnels de santé mentale, en donnant la priorité à l’encadrement des sections psychiatriques des hôpitaux généraux et des centres de santé mentale et de lancer la procédure du publication pour autant des postes considérés comme nécessaires.
7.
La Commission Européenne reconnaît que durant les dernières années une décongestion importante des grands hôpitaux psychiatriques est intervenue, grâce à la suppression des lits du type "asile" dans 5 hôpitaux psychiatriques et à la création d’un grand nombre de structures de désinstitutionalisation des patients. Ce fait démontre le progrès des réalisations déjà accomplies et la promotion de la réforme psychiatrique. Dans ce cadre seront promus plus avant :
(a) l'accréditation et la délivrance de permis de fonctionnement pour l’ensemble des structures de santé mentale de droit privé.
(b) la conclusion d'accords entre le Ministère de la Santé et tous les organismes impliqués, concernant la prestation des services de santé mentale qui leur sont délégués.
Les accords y relatifs doivent comprendre au minimum: -des prescriptions concernant la standards de qualité des services offerts; -des éléments pour l’établissement des coûts des services suivant leur nature; -des critères et des procédures de suivi, d’évaluation et de contrôle financier.
Les Autorités grecques s'engagent à ce que toutes ces dispositions soient prises au 30 juin 2009.
8.
Il a été constaté qu’il existait des problèmes sérieux de financement des organismes sans but lucratif de droit privé auxquels le Ministère de la Santé a délégué le fonctionnement des structures de santé mentale (structures de désinstitutionalisation, d’accueil et d’hébergement, centres de jour, unités mobiles). Par conséquent, la résolution immédiate et définitive de ce problème s’impose.
Les Autorités Grecques s’engagent à:
a) assurer et transférer à ces organismes sans délai le montant nécessaire à la couverture des dépenses qu’ils ont déjà effectuées pour l’année 2008.
b) assurer et avancer trimestriellement les montants nécessaires pour la couverture des dépenses que les organismes prévoient d’effectuer jusqu’à la fin de l’année en cours.
7
c) pour ce qui est des années 2010 et suivantes, assurer chaque année dans le Budget du Ministère de la Santé et de la Solidarité Sociale la totalité du montant nécessaire et à leur fonctionnement efficace, dans le respect des standards de qualité établis en ce qui concerne les services offerts aux patients et de les avancer trimestriellement aux organismes en question et pour le premier deux trimestres du chaque année un pourcentage du 50% du ceux montant.
Toutes les dispositions nécessaires pour les points a) et b) seront prises au 30 juin 2009 et pour le point c) au mois de Septembre de chaque année à commencer par le mois de Septembre 2009 lors de l'établissement de l'Avant-projet de Budget 2010.
9.
Les Autorités Grecques confirment le besoin d’assurer, soutenir, et développer le fonctionnement régulier des Coopératives Sociales (KYSPE) et s’engagent à :
a) promouvoir sans délai les actes administratifs nécessaires qui permettront qu'il soit appliqué aux coopératives sociales le régime qui concerne les contrats passés en exclusivité, dans le cadre de programmes de promotion d'emploi protégés pour la fourniture pour l'achat par les organismes publiques et les Autorités locales de services et/ou de produits des coopératives sociales, en application.
b) étendre le soutien financier aux Coopératives Sociales (par l’augmentation de l’objet physique et économique) dans le cadre des mesures 2.2 et 2.3 du Programme Opérationnel «Santé et Prévoyance» 2000-2006, y compris l’assurance des services de soutien technique.
c) coopérer avec le Ministère de l’Emploi et de la Protection Sociale afin de résoudre sans délai le litige entre les Coopératives Sociales et les caisses d’assurance sociale (exemption définitive des membres des Coopératives Sociales de l’obligation de s’assurer en tant que travailleurs indépendants).
Les Autorités grecques se chargent de faire connaître leurs actions avant le 30 juin 2009, après la tenue de la réunion sur les coopératives sociales à Bruxelles en avril 2009, comme convenu avec la Commission Européenne, afin que des indications soient données.
10.
On constate le besoin de développer sans délai une méthode suffisante pour la collecte d’informations qui permettrait un suivi systématique et dynamique de l’application du programme de la reforme psychiatrique en ce qui concerne les infrastructures, mais surtout en ce qui concerne la partie relative au fonctionnement
8
des structures, au personnel et aux patients. Les Autorités Grecques s’engagent à mettre immédiatement en oeuvre au sein de la Direction de la santé mentale du Ministère de la Santé et de la Solidarité Sociale un système de suivi, en collaboration avec les services de la Commission pour ce qui est des spécifications techniques, de façon à ce qu’il soit tenu compte des besoins des deux parties en matière de suivi et d’informations dans le cadre du partenariat.
La collaboration relative à l’installation de ce système devra être complétée avant le 30 juin 2009, après avoir finalisé ses spécifications.
11.
Les services du Ministère de la santé et ceux de la Commission européenne définiront dans les 2 mois à dater de la signature de cette déclaration un plan d'action triennal (2009-2011) et une feuille de route avec calendrier précis pour 2009.
La Canée 07/04/2009
Vladimir SPIDLA ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ