ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΠΙΤΡΟΠΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΟΜΩΝ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Athens, 26-11-07

Το: Mr Vladimir Spidla, Commissioner of DG Employment, Social Affairs and Equal Opportunities, European Commission

Mr Georges KINTZELE, Head of Unit EMPL/C/2, European Commission

Dear Commissioner Mr Vladimir Spidla

“ARGOS” is a network of 36 NGOs, non-profit making Legal Persons of Private Law (LPPLs), which, since 1990, constantly participate in (always with the authorisation of the Greek government) and contribute to: 1) the de-institutionalisation of chronic mental patients and people with mental retardation, 2) their psychosocial reintegration, 3) the reform of the mental healthcare system as this is required and imposed for moral, scientific and common EU policy reasons.

In 1990, the Greek Ministry of Health and Social Solidarity (MHSS) commissioned us to design and then implement the intervention to the Leros Public Psychiatric Hospital and PIKPA; this resulted to the reactivation of the EU Regulation No 815/84 that had been suspended by the European Community due to the “Leros scandal”.

However, twenty years since the beginning of the psychiatric reform in Greece, after the world outcry about the sordid conditions in public psychiatric hospitals, there is a threat for people with mental health problems to return in public psychiatric hospitals due to severe weaknesses in the operation of the rehabilitation units. There are problems concerning the long-term organizational planning and monitoring of these units as part of the public mental health services system, the low priority for mental health policy on the agenda of the ministry and as a result cutbacks in financing.

The first discharge of people with mental health problems from the Asylum of Leros and the transfer of care in residential homes and hostels in the community, which began in 1990, after a five year period of preparation, signalled a new policy for public mental health, which was welcomed in scientific as well in political level. People with mental health problems were transferred in rehabilitation units in the community, near their place of birth in most cases. The results of this movement are visible as 1.289 chronic psychotic have been discharged from psychiatric hospitals, now living in 148 rehabilitation units in the community (more than 1.600 employees work at these units), the public psychiatric hospitals of Petra Olympou, Chania and Corfu, have been closed and 2 more public psychiatric hospitals are about to close soon (Tripoli and Attica’s Childern’s Psychiatric Hospital (Daou)).

The majority of these rehabilitation units operate under the responsibility of Non Governmental Organisations, according to the guidelines of the World Health Organisation, which place the NGOs as a part of Public Mental Health, something which has been proved to result in greater effectiveness both in therapeutic and in social level (GREEN PAPER for State of Mental Health of EU). These 36 Non Governmental-non profit Organisations are managed by Professors of Psychiatry and Mental Health professionals, having a scientific and social profile at the same time. The overall work, that took place since 1990 (within the framework of European and national programs - regulation 815/84, Psychargos A and B phase) constitutes an important achievement and indeed has reversed the negative opinions and attitudes by the European Union, World and European Mental Health institutions and by the citizens of Europe about the quality of the social state in Greece. It has received praises from the national governments, the responsible bodies of the Commission and the World Scientific Psychiatric Community.

These units face currently severe financial problems (for third time during the last three years), emitting a signal of danger, as the Ministry of Health and Social Solidarity is unable to correspond to its obligations, due to not finding the necessary budget-lines by the Ministry of Finance (for 2007were given 52 millions of Euros against 62 that were required, for 2006 were given 50 millions of Euros against 56 that were required and for 2005 were given 41,42 millions of Euros against 42,4 that were required) and the total deficiency is estimated at 17,2 millions of Euros. We should also mention that significant payment delays are recorded due to the Ministry’s full responsibility, even though we have repeatedly stressed out the critical situation the units are facing.

The results of all these are:

· limitation of rehabilitation and therapeutic work of the units, decreased level of quality of care, since the necessary resources do not exist for the supply of essential materials and services

· a large number of employees in these units remain unpaid for many months, with negative consequences for themselves and the patients and more than 300 trained employees have resigned due to the bad financial situation

· entire geographic regions of the country such as Cyclades, Thrace, Fthiotida, are threatened with remaining without care cover in the mental health sector, since several units of Primary Health Care (Mobile units, Day Centres) are unable to cover the operation expenses.

· the units inevitably are facing operational problems and owe large debts and fines to the ORGANISATION OF SOCIAL INSURANCE and the Inland Revenue, which threaten even with the imprisonment of the mental health head-professionals who manage these units. Also, they are threatened with closure after the accumulation of debts to the NATIONAL ELECTRICAL COMPANY, the GREEK TELECOME, the WATER COMPANY, to the householders of buildings, to the suppliers

· Reverse of engagements that the Greek state has taken towards the EU in the framework of conventions on the B and C CSF, placing at risk the continuation of financing of Operational Program. “Health and Welfare 2000-2006” and the continuation of reform in the area of Public Mental Health.

In this framework, the NGOs managing these rehabilitation units have already proceeded with several letters and meetings and despite the assurances of the political leadership by the Ministry of Health and Social Solidarity, the problem remains and the payment of the reduced sums for the New Year is almost certain.

At this point it must be mentioned that the Ministry of Health and Social Solidarity gives the opportunity to the NGOs to proceed to the formulation of contracts with the Social Insurance Organizations in order to receive the cost of nursing of each patient. Furthermore the Ministry included the 2% of the fee for social and humanitarian perception to be received from the NGO’s in order to balance the lack of funding from the Ministry of Economics. Despite the fact that both measures are positive it is worth mentioned that their implementation is not efficient enough due to the severe bureaucratic obstacles.

In our opinion, in order not to invalidate the work done, the following must be applied:

v The government ought to complete the de-institutionalisation process and to continue the psychiatric reform.

v Immediate financing of our bodies for the years 2005, 2006 and 2007, at the estimated level[1] according to the management system of the ‘Health-Welfare, 2000-2006’ programme and the feasibility authorizations issued by the MHSS. The constant and adequate financing of the bodies should be also ensured in order to continue the psychiatric reform and to complete the community psychiatric services network.

v Efficient financing for the year 2008, according to the budget estimations of our organizations, according to the management system of the ‘Health-Welfare, 2000-2006’ programme and the feasibility authorizations issued by the MHSS.

v Conclusion of a contract of obligations and rights between the MHSS and the LPPL agents, in accordance with the process followed in other EU countries and depending on the feasibility authorisations of the projects carried out by each body, on the basis of what was agreed with the European Commission and provided for in Council Regulation (EC) No 1260/1999 of 21 June 1999 laying down general provisions on the Structural Funds.

v Establishment, in cooperation with scientific bodies, of criteria for the assessment and monitoring of the scientific work.

Subsequently, we would like to ask your intervention in order to stop the violation of the rights of the patients and their families, to prevent the collapse of the public psychiatric care system and the further decrease of the level of quality of care and to avoid the re-opening of the psychiatric hospitals closed down in accordance with the international guidelines and the regulations of the B and C Community Support Frameworks as well as the regulations of the Operational Program “Health and Welfare”.

We thank you in advance for your interest and yours interventions and we remain at your disposal for any further information.

Sincerely yours,

Menelaos Theodoroulakis

President of the coordination committee of AGROS Network

---

[1] Budgets were submitted during the year 2005, as required by the MHSS.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 21/11/2007

10 εκατ. ευρώ ενίσχυση σε μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης

Εκτακτη - πρόσθετη οικονομική ενίσχυση με επιπλέον ποσό 10 εκατ. ευρώ, φτάνοντας την αρχική εγκεκριμένη πίστωση έτους 2007 από 23 εκατ. σε 55 εκατ. ευρώ ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Υγείας Δ. Αβραμόπουλος για την ενίσχυση των μονάδων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Η ανακοίνωση έγινε έπειτα από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Υγείας μεταξύ του υφυπουργού Γιώργου Κωνσταντόπουλου, της γ.γ. Μαρίας-Αγγελικής Τροχάνη και εκπροσώπου της ΓΣΕΕ, του προέδρου του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης και εκπροσώπων φορέων και των προέδρων των σωματείων εργαζομένων σε δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Οπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, «για το έτος 2008 η βιωσιμότητα των μονάδων ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα διασφαλίζεται», πλέον της εγκεκριμένης πίστωσης του κωδικού 2544 ποσού 38 εκατ. ευρώ, και με τις ήδη θεσμοθετημένες παρεμβάσεις του ΥΥ&ΚΑ που αφορούν το «τέλος κοινωνικής και ανθρωπιστικής αντίληψης» ποσοστού 2% που περιλήφθηκε στο Νόμο Προμηθειών του ΥΥ&ΚΑ και τη δυνατότητα σύναψης συμβάσεων των φορέων αυτών με τους ασφαλιστικούς οργανισμούς από επίπεδο άδειας ίδρυσης και όχι από επίπεδο άδειας λειτουργίας όπως ίσχυε μέχρι πρότινος.

Στο αμέσως προσεχές προς ψήφιση νομοσχέδιο του ΥΥ&ΚΑ θα περιληφθεί η συγκρότηση και λειτουργία της ειδικής Επιτροπής Διοικητικού, Οικονομικού και Διαχειριστικού Ελέγχου (ΕΔΟΔΕ) για τον εξορθολογισμό των οικονομικών στοιχείων των φορέων ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ταυτόχρονα με την παρακολούθηση και αξιολόγηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών».

«Με πασαλείμματα προσπαθεί πάλι το υπουργείο Υγείας να καλύψει την υποχρηματοδότηση. Η λύση που δίνεται είναι πάλι η έκτακτη χρηματοδότηση, χωρίς να υπάρχει μόνιμος σχεδιασμός», απαντά η πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στις Κοινωνικές Υπηρεσίες Ιδιωτικών Φορέων, Νικολέτα Κυράνα. Οπως τονίζει, κανείς δεν μπορεί να υποχρεώσει τα ασφαλιστικά Ταμεία να υπογράψουν συμβάσεις με τις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα δομές.

«Ο υπουργός Υγείας μάς διαβεβαίωσε ότι τα κονδύλια για το 2008 είναι εξασφαλισμένα. Αυτά όμως τα έχουμε ξανακούσει και τα έχουμε ξαναζήσει», τονίζει η Ν. Κυράνα

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 21/11/2007

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19/11/2007

ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΦΘΗΚΑΝ η αποασυλοποίηση και η φροντίδα των ψυχικά ασθενών

Το Ψυχαργώς ψυχορραγεί...

Της ΕΛΙΖΑΜΠΕΤΤΑΣ ΚΑΖΑΛΟΤΤΙ

Ψυχορραγεί το πρόγραμμα για την υλοποίηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης (Ψυχαργώς) και εδώ και δύο χρόνια οι εργαζόμενοι στις μονάδες αποασυλοποίησης βρίσκονται αντιμέτωποι με σοβαρά προβλήματα υποχρηματοδότησης και αδιαφορίας.

Καθυστερήσεις μισθών από 4 έως 6 μήνες, απολύσεις και εξαναγκαστικές παραιτήσεις, υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, απειλές λουκέτου στις δομές όπου εργάζονται είναι μόνον ορισμένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Η ανασφάλειά τους εντείνεται και η φροντίδα των ψυχικά ασθενών φθίνει.

Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση που είχε σκοπό την αποασυλοποίηση και την αξιοπρεπή διαβίωση των ανθρώπων, οι οποίοι για χρόνια ζούσαν σε συνθήκες απάνθρωπες, έχει στην ουσία εγκαταλειφθεί. Η πρόληψη για την ψυχική υγεία και η ευαισθητοποίηση της ευρύτερης κοινωνίας έχουν παγώσει. Το μέλλον χιλιάδων άτυχων συνανθρώπων μας -υπολογίζεται ότι 1 στους 100 Ελληνες πάσχει από σχιζοφρένεια- με ψυχικές διαταραχές διαγράφεται αβέβαιο και ο εφιάλτης του εγκλεισμού, του αποκλεισμού και του εξευτελισμού πλανάται εκ νέου στη ζωή τους. Το αποτέλεσμα είναι οι απαράδεκτες και απάνθρωπες συνθήκες που κυριαρχούσαν στα ψυχιατρεία της χώρας στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στιγμάτισαν την Ελλάδα μας διεθνώς, προκαλώντας τη διεθνή κατακραυγή, να κινδυνεύουν να ξαναγίνουν πραγματικότητα.

Αυτά είναι τα δεδομένα που οδήγησαν τα σωματεία εργαζομένων στις μονάδες υλοποίησης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης (ΝΠΙΔ) να προκηρύξουν στις 20 Νοεμβρίου 24ωρη απεργία και παράσταση διαμαρτυρίας στο υπουργείο Υγείας, ζητώντας ταυτόχρονα συνάντηση με τον υπουργό, ώστε να πάρει θέση και να δεσμευτεί για την επίλυση των οικονομικών και θεσμικών τους αιτημάτων. Η αυριανή κινητοποίηση είναι η πρώτη που γίνεται συντονισμένα με πρωτοβουλία των εργαζομένων από όλη την Ελλάδα και αναμένεται να είναι μαζική. Μεταξύ των άλλων, οι εργαζόμενοι ζητούν πολιτική δέσμευση από μέρους της κυβέρνησης για ουσιαστική και οριστική επίλυση των προβλημάτων χρηματοδότησης και λειτουργίας των δομών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης. Τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το πρόγραμμα Ψυχαργώς δεν επιφέρουν όμως συνέπειες μόνο στους εργαζομένους.

Ελλειψη πόρων

Η πολλά υποσχόμενη ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην Ελλάδα λειτουργούσε εύρυθμα μέχρι το 2004, δηλαδή μέχρι τη λήξη της συγχρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το ελληνικό κράτος είχε δεσμευτεί να χρηματοδοτεί το πρόγραμμα μέσω του τακτικού προϋπολογισμού για τουλάχιστον 10 χρόνια μετά τη λήξη της συγχρηματοδότησης. Αντ' αυτού, όμως, η κυβέρνηση περικόπτει από το 2005 έως και σήμερα τη χρηματοδότηση όλο και περισσότερο: το 2005 το έλλειμμα ήταν 1,2 εκατ. ευρώ, το 2006 το έλλειμμα ήταν 5 εκατ. ευρώ και το 2007 το έλλειμμα αγγίζει τα 20 εκατ. ευρώ. Το συνολικό έλλειμμα ανέρχεται στο 42% της χρηματοδότησης.

«Από αυτό προκύπτει», μας λέει ο πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων ΕΨΥΧΑ (Εταιρεία Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Αποκατάστασης Ασθενών) Μιλτιάδης Δροσόπουλος, «ότι φθίνει επικίνδυνα η φροντίδα των ψυχικά ασθενών που φιλοξενούνται στις δομές».

«Ο σκοπός των μονάδων μας είναι προπάντων η εκπαίδευσή τους σε κοινωνικές δεξιότητες και η σταδιακή επανένταξή τους στον κοινωνικό ιστό», υπογραμμίζει ο κ. Δροσόπουλος και προσθέτει:

«Γι' αυτόν το σκοπό σε κάθε δομή υπάρχει θεραπευτικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει εργοθεραπεία, εξόδους (χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς), αγορές (ρούχων, τροφίμων, συναλλαγή των φιλοξενουμένων με χρήματα), διαχείριση των προσωπικών αντικειμένων, αλλά και ψυχαγωγία (κινηματογράφος, θέατρο).

Η έλλειψη ενδιαφέροντος από την πολιτεία, που μεταφράζεται σε έλλειψη πόρων, έχει μεταξύ των άλλων αποτέλεσμα τη σταδιακή κατάργηση αυτών των δραστηριοτήτων. Βασική συνέπεια είναι η δουλειά χρόνων να πηγαίνει χαμένη και οι φιλοξενούμενοι να παλινδρομούν σε πρότυπα παλαιότερων χρόνων που όλοι θυμόμαστε και θέλουμε να ξεχάσουμε».

«Ο σχιζοφρενής που παρακολουθείται συστηματικά και λαμβάνει τη φαρμακευτική του αγωγή δεν θα κάνει υποτροπή και δεν θα χρειαστεί να νοσηλευτεί», λέει ο καθηγητής Ψυχιατρικής και Παιδοψυχιατρικής και υπεύθυνος της Εταιρείας Κοινωνικής Ψυχιατρικής, Παναγιώτης Σακελλαρόπουλος και προσθέτει:

«Ηδη από τα χρόνια των παρεμβάσεών μας στη Λέρο, είχαμε την αντίληψη ότι το άσυλο πρέπει αφ' ενός να συρρικνωθεί, αφ' ετέρου να αναπροσαρμόσει τη λειτουργία του, σύμφωνα με τις αντιλήψεις της σύγχρονης ψυχιατρικής.

Στην προσπάθεια της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης συμμετείχαν άπειρα και έμπειρα στελέχη με πολλά όνειρα και ελπίδες».

«Εγιναν λάθη»

«Το λάθος που έγινε είναι», διευκρινίζει με πίκρα ο καθηγητής Ψυχιατρικής, «ότι αντίθετα με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, εμείς αρχίσαμε από την τριτοβάθμια περίθαλψη, δηλαδή από την αποασυλοποίηση και όχι από τη δημιουργία μονάδων πρωτοβάθμιας περίθαλψης, και ο κυριότερος παράγοντας αυτής της λάθος επιλογής ήταν οικονομικός. Είναι καιρός με ταχείς ρυθμούς και επένδυση κεφαλαίου να προχωρήσει η χώρα μας στην ανάπτυξη κέντρων ψυχικής υγείας ή κινητών ψυχιατρικών μονάδων και ιατροπαιδαγωγικών κέντρων. Αυτές οι μονάδες πρωτοβάθμιας περίθαλψης θα αποτρέψουν τη δημιουργία ενός νέου κύκλου ασυλοποίησης».

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19/11/2007

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 16-11-07

Το «Ψυχαργώς» ως δείκτης πολιτισμού μας

Η πορεία του προγράμματος αποασυλοποίησης χωρίς τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι καταγγελίες των εργαζομένων σε αυτό

Της Λινας Γιανναρου

Ηταν μια ιδέα, ένα μεγαλόπνοο σχέδιο ανθρωπιάς. Τα «κολαστήρια» τύπου Λέρου, τα άσυλα που μας πλημμύριζαν με αισθήματα ντροπής (κυρίως όταν μας εγκαλούσε η Ευρωπαϊκή Ενωση), θα έκλειναν και οι νοσηλευόμενοι θα διοχετεύονταν σε μικρές, σύγχρονες μονάδες πιο κοντά στις οικογένειες και την κοινωνία. Επρεπε ίσως να μας βάλει σε σκέψεις όταν ξεκίνησε να χρησιμοποιείται μια τόσο κακόηχη λέξη όπως η «αποασυλοποίηση»...

Ακόμα κι έτσι, έως το 2004, το πρόγραμμα «Ψυχαργώς», μέσω του οποίου υλοποιείται η περίφημη ψυχιατρική μεταρρύθμιση, λειτουργούσε εύρυθμα. «Εως τότε, βλέπετε, συγχρηματοδοτούνταν από την Ευρωπαϊκή Ενωση», λένε σήμερα οι εργαζόμενοι στις μονάδες που έχουν υποδεχθεί τους ψυχικά ασθενείς.

Μολονότι το ελληνικό κράτος είχε δεσμευθεί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί το πρόγραμμα μέσω του τακτικού προϋπολογισμού για τα επόμενα 10 χρόνια τουλάχιστον, οι εργαζόμενοι, οι ασθενείς και οι οικογένειές τους ήρθαν αντιμέτωποι με μιαν αρκετά διαφορετική κατάσταση.

Σύμφωνα με τα Σωματεία Εργαζομένων στις Μονάδες Υλοποίησης της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης, από το 2005 η κυβέρνηση περικόπτει συνεχώς τη χρηματοδότηση. Το 2005 το έλλειμμα ήταν 1,2 εκατ. ευρώ, το 2006 ήταν 5 εκατ. ευρώ και το 2007 αγγίζει τα 20 εκατ. ευρώ! Το συνολικό έλλειμμα -καταγγέλλουν- ανέρχεται στο 42% της χρηματοδότησης.

Το αποτέλεσμα, όπως παραδέχονται οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, είναι η υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών - με λίγα λόγια, οι ψυχικά ασθενείς δεν τυγχάνουν της ενδεδειγμένης φροντίδας. Πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς, όταν οι νοσηλευτές, οι γιατροί και οι υπόλοιποι στυλοβάτες των δομών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης παραμένουν απλήρωτοι για διαστήματα έως και 6 μηνών. «Οι παραιτήσεις δίνουν και παίρνουν.

Ποιος να αντέξει σ' αυτές τις συνθήκες; Μοιραία, αυτό έχει αντίκτυπο και στους ασθενείς, δεν γίνεται δουλειά έτσι», αναφέρουν στην «Κ». Μέχρι σήμερα, την κατάσταση σώζει το μεράκι των νοσηλευτών. «Μόνοι μας παλεύουμε να φέρουμε εις πέρας την ψυχιατρική μεταρρύθμιση», γράφει στη συγκλονιστική επιστολή της που δημοσιεύει σήμερα η «Κ» η κ. Μαρία Γρανδίκη, νοσηλεύτρια σε οικοτροφείο του Βύρωνα. Δυστυχώς, όμως αυτό δεν αρκεί. Υπάρχουν ολόκληρες κατηγορίες ασθενών, όπως οι πάσχοντες από αυτισμό, οι οποίοι, μετά το «εξιτήριό» τους από τα μεγάλα ψυχιατρικά νοσοκομεία, δεν τυγχάνουν καμίας θεραπείας, παρά «φιλοξενούνται» σε πιο ανθρώπινες συνθήκες.

Το τραγικό περιστατικό του θανάτου του μικρού Στέλιου Μαστορόπουλου (που είχε αναδείξει η «Κ» με σειρά ρεπορτάζ προ λίγων μηνών) υπήρξε η πιο τρανή απόδειξη για το έλλειμμα ειδικών δομών. Θυμίζουμε: Οι υπεύθυνοι του οικοτροφείου που είχε μεταφερθεί δεν μπορούσαν να χειριστούν «το περιστατικό», ενώ το Νταού Πεντέλης δεν τον δεχόταν πίσω. Το αποτέλεσμα ήταν η κατάσταση της υγείας του να ακολουθήσει φθίνουσα πορεία και λίγους μήνες μετά να αφήσει την τελευταία του πνοή, υπό άγνωστες ακόμα συνθήκες. (Ακόμα και αν τα πορίσματα κάνουν λόγο για πνιγμό από τροφή, οι ειδικοί τονίζουν ότι είναι απαράδεκτο εν έτει 2007 να συμβεί κάτι τέτοιο -εάν δεν μπορούσε να καταναλώσει την τροφή του, έπρεπε να είναι υπό συνεχή παρακολούθηση.)

Η υπομονή πάντως των εργαζομένων στις μονάδες αποασυλοποίησης έχει εξαντληθεί. Και είναι αποφασισμένοι να το κάνουν σαφές στους αρμοδίους την ερχόμενη Τρίτη 20 Νοεμβρίου, οπότε έχουν προγραμματίσει 24ωρη απεργία και συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

---

ΣXETIKA ΘEMATA

EΛΛAΔA Hμερομηνία δημοσίευσης: 16-11-07

«Ταπεινωτικές συνθήκες, έκαναν τους ανθρώπους να μοιάζουν με ζώα» Εχει ζήσει την ψυχιατρική μεταρρύθμιση όταν ο θεσμός έκανε τα πρώτα του βήματα. Στην αρχή, μέσα από την περιπέτεια της υγείας της μητέρας της και στη συνέχεια «από μέσα», ως εργαζόμενη σε μονάδα αποασυλοποίησης. Η επιστολή «προς κάθε ενδιαφερόμενο» της Μαρίας Γρανδίκη, με την προσωπική της ιστορία, εξηγεί καλύτερα από αριθμούς και εκθέσεις την πορεία του προγράμματος «Ψυχαργώς». Που, ναι, ψυχορραγεί. Η «Κ» τη δημοσιεύει αυτούσια: «Θα ήθελα να καταθέσω τη δική μου εμπειρία γύρω από το θέμα της αποασυλοποίησης και για τον σκοπό αυτό θα εκθέσω μέρος της προσωπικής μου ιστορίας. Οταν ήμουν ενάμιση χρόνων η μητέρα μου αρρώστησε και μπήκε στο ψυχιατρικό νοσοκομείο για να νοσηλευτεί, αλλά έκτοτε δεν ξαναγύρισε στο σπίτι. Δεν μπορώ να σας πω από τι έπασχε, κανείς δε μπόρεσε ποτέ να μου πει και δεν μπορώ να σας πω με ποιο τρόπο προσπάθησαν να τη θεραπεύσουν, αλλά ούτε και αν προσπάθησαν για κάτι τέτοιο. Στην ευρύτερη οικογένεια δεν αναφέρονταν ποτέ το όνομα της μητέρας μου και ήταν σα να μην υπήρχε. Η ντροπή για την εξέλιξη αυτή ήταν τόση, που όλοι παρίσταναν πως δε συνέβη ποτέ στην οικογένειά τους αυτό το τρομερό, να έχουν άρρωστο με ψυχική ασθένεια. Οσο για μένα, μεγάλωσα με τον πατέρα μου, ο οποίος πάλευε μόνος του για να κάνει το καλύτερο που μπορούσε χωρίς καμιά κρατική παρέμβαση. Δυστυχώς, όμως, όταν έφτασα να γίνω 11 χρονών ο πατέρας μου, αφού είχε αρρωστήσει από σωματική ασθένεια, πέθανε. Κατόπιν, εγώ πήρα τον δρόμο των ιδρυμάτων για ορφανά παιδιά και συγκεκριμένα της βασιλικής πρόνοιας. Η μητέρα μου εξακολουθούσε να είναι ξεχασμένη από όλους, συγγενείς και γνωστούς μέχρι που αποφάσισα στα 17 μου χρόνια να την αναζητήσω και αφού βγήκα από το ίδρυμα προσπάθησα να τη βρω. Δεν ήταν εύκολο να εντοπίσω τα ίχνη της, γιατί είχε μετακινηθεί σε πολλά νοσοκομεία όλα αυτά τα χρόνια. Υστερα από πολλούς κόπους τη βρήκα στο ψυχιατρικό νοσοκομείο της Πέτρας Ολύμπου. Εκεί βρήκα άθλιες καταστάσεις. Οταν πήγα, είδα ανθρώπους να γυρίζουν γυμνοί έξω στις αυλές. Εμοιαζαν με άγρια θηρία που μόλις είχαν κατέβει από τα βουνά του Ολύμπου, χωρίς κανείς να νοιάζεται αν ζουν ή αν πέθαναν. Αντικρίζοντας αυτές τις εικόνες έπαθα δυνατό σοκ, φοβήθηκα, τρόμαξα πολύ και απογοητεύτηκα. Περίμενα να συναντήσω τη μητέρα μου άρρωστη, όμως αυτό που συνάντησα ήταν πέρα για πέρα σοκαριστικό. Δεν ήταν η ψυχική αρρώστια, αλλά οι εξευτελιστικές και ταπεινωτικές συνθήκες που έκαναν αυτούς τους ανθρώπους να μοιάζουν με ζώα που ζουν σε κλουβιά πίσω από μεγάλα και ψηλά κάγκελα. Εψαξα εκεί μέσα να βρω τη μητέρα μου και τη βρήκα κι αυτήν σε άθλια κατάσταση. Ηταν χαμένη στον κόσμο της, φάνηκε να μην της είχε μιλήσει για χρόνια άνθρωπος και να μην είχε μιλήσει κι αυτή. Η πρώτη προσέγγιση μαζί της ήταν πραγματικά πολύ δύσκολη. Από τότε άρχισα ένα αγώνα, προκειμένου να φέρω τη μητέρα μου σε ένα ψυχιατρικό νοσοκομείο στην Αθήνα, όπου και διέμενα, για να είναι κοντά μου και να της προσφέρω ό,τι μπορώ. Κατάφερα, λοιπόν, να τη φέρω στο Δρομοκαΐτειο, όπου και εκεί έβλεπα άσχημα πράγματα για όλους τους αρρώστους, άνθρωποι ερείπια να γυρίζουν στο προαύλιο σα ζωντανοί νεκροί και πολλά άλλα που δε θα ήθελα να αναφερθώ. Το μόνο θετικό ήταν ότι ήμουν πλέον κοντά στη μητέρα μου και έτσι είχαμε πιο άμεση επαφή. Ο κοινωνικός λειτουργός Μια μέρα χτύπησε το τηλέφωνο και ήταν ο κοινωνικός λειτουργός, Δημήτρης Γαζής, ο οποίος μου ζήτησε να συναντηθούμε για να μιλήσουμε για τη μητέρα μου, όπως και έγινε. Μου μίλησε για το πρόγραμμα αποασυλοποίησης και μου ζήτησε να βοηθήσουμε τη μητέρα μου για να αλλάξει τόπο διαμονής και να μεταφερθεί σε ένα οικοτροφείο με καλύτερες συνθήκες. Συνεργαστήκαμε πάρα πολύ με τον Δημήτρη Γαζή και τη Μαρία Βαβίτσα, προκειμένου να διευκολυνθεί η μετακίνηση και η προσαρμογή της μητέρας μου στο καινούργιο περιβάλλον. Το 2000 ήταν η χρονιά που η μητέρα μου εγκαταστάθηκε στο οικοτροφείο «Ακρη της πόλης» στην Πεντέλη. Αυτό που συνάντησα εκεί ήταν μια εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση στη μητέρα μου και σε όλους τους ενοίκους από όλο το προσωπικό. Οι ασθενείς έμοιαζαν πια με ανθρώπους, ζούσαν μέσα στην κοινωνία, είχαν τις εξόδους τους, ζούσαν σε ένα σπίτι με ανέσεις, με φροντίδα και πάνω από όλα, είχαν αγάπη. Κάθε φορά που πήγαινα στο οικοτροφείο, ένιωθα ότι μπαίνω σε ένα οικείο περιβάλλον, όλοι οι ασθενείς μετά λίγο καιρό είχαν τεράστια διαφορά από την αρχική τους κατάσταση. Ηταν καθαροί, είχαν χαρούμενη διάθεση, έγιναν πιο ομιλητικοί και πιο ανοιχτοί προς τον κόσμο. Αυτές τις διαφορές τους τις έζησα από πολύ κοντά γιατί γνώρισα αυτούς τους ανθρώπους από την πρώτη τους μέρα στο οικοτροφείο και οι επισκέψεις μου ήταν συχνές. Ετσι παρακολούθησα βήμα βήμα τις αλλαγές τους. Αυτή η θετική έκβαση οφείλεται στο προσωπικό που βρίσκεται όλο το 24ωρο κοντά στους ενοίκους φροντίζοντάς τους και ικανοποιώντας τις πολλαπλές τους ανάγκες. Τότε όλοι οι εργαζόμενοι δούλευαν με μεγάλη όρεξη και όραμα, πιστεύοντας ότι συμβάλλουν για να προσφέρουν τη δυνατότητα στους ενοίκους τους να ζήσουν μια αξιοπρεπή ζωή που ποτέ τους δεν είχαν ώς τότε μέσα στα άσυλα. Εγώ έως τότε δούλευα σε δημόσιο νοσοκομείο, και ζώντας από κοντά την προσπάθεια των εργαζομένων στις δομές αποασυλοποίησης να δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες στους ενοίκους τους, θέλησα να εργαστώ κι εγώ γι’ αυτόν τον σκοπό. Πίστευα ότι η εργασία σε αυτόν τον τομέα ήταν έργο ζωής και έχοντας ζήσει από κοντά το πρόβλημα της μητέρας μου και την πορεία της στη δομή αποασυλοποίησης είχα έντονη την ελπίδα πως είναι εφικτή μια αληθινά αξιοπρεπής ζωή για τους ανθρώπους με ψυχική ασθένεια. Ετσι, ξεκίνησα, λοιπόν, να εργάζομαι κι εγώ μέσα σε μια αντίστοιχη δομή, σε ένα άλλο οικοτροφείο. Στο ξεκίνημα του δικού μας οικοτροφείου ήμουν ενθουσιασμένη, όπως και όλοι οι συνάδελφοί μου και δίναμε στην κυριολεξία τα πάντα. Αργότερα, όμως, άρχισα να συμπεραίνω ότι όλη αυτή η καλή αρχική εικόνα δεν παρέμεινε. Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως εγώ και οι άλλοι εργαζόμενοι φανταζόμασταν και επιθυμούσαμε. Οι αρμόδιοι ήταν απόντες από τις ανάγκες των ενοίκων και των εργαζομένων. Τα κονδύλια για τους σκοπούς της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης μειώθηκαν δραματικά και οι εργαζόμενοι εξουθενωμένοι ψυχικά και σωματικά πάλευαν να βγάλουν μόνοι τους εις πέρας την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Κόπωση Σήμερα, εξακολουθούν οι εργαζόμενοι να μένουν απλήρωτοι για μήνες και η φροντίδα προς τους ενοίκους μειώνεται είτε γιατί το προσωπικό αλλάζει συνεχώς λόγω της κόπωσης από την οικονομική εξαθλίωση, είτε γιατί το προσωπικό μειώνεται και η αναλογία εργαζομένων - ενοίκων δεν είναι η προβλεπόμενη, οπότε και οι εναπομείναντες εργαζόμενοι επιβαρύνονται με περισσότερες ευθύνες και επιπρόσθετα καθήκοντα. Πλέον, αισθάνομαι την ίδια απογοήτευση και απελπισία που είχα αισθανθεί όταν είχα συναντήσει τη μητέρα μου στο ψυχιατρικό νοσοκομείο της Πέτρας Ολύμπου. Η μόνη ελπίδα που μου απομένει είναι να παλέψουμε όλοι οι εργαζόμενοι για να διεκδικήσουμε την πραγματική συνέχιση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, μέσω συντονισμένης συνδικαλιστικής δράσης. Εμείς που πιστέψαμε και πιστεύουμε σε αυτήν την προσπάθεια μαζί με τους ασθενείς και τις οικογένειές τους αλλά και την ευρύτερη κοινότητα οφείλουμε να διεκδικήσουμε τους όρους αυτούς που θα εξασφαλίζουν ποιότητα ζωής στους ψυχικά ασθενείς, ανθρώπινες συνθήκες εργασίας στους εργαζόμενους, έλεγχο στη διαχείριση του προγράμματος για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Δεν έχουμε άλλη διέξοδο, κι αυτό είναι πια σαφές σε πολλούς από εμάς, δεν μας έχουν αφήσει καμία ελπίδα, για αυτό πρέπει να την καλλιεργήσουμε εμείς, χωρίς μιζέρια, χωρίς παραίτηση, χωρίς παθητικότητα. Εμείς που και ευαισθησία έχουμε και εμπειρία διαθέτουμε μπορούμε να επιβάλλουμε τους όρους μας κι όχι να υπομείνουμε τους όρους αυτών που πολύ μακριά βρίσκονται από τις πραγματικές ανάγκες όλων μας. Μαρια Γρανδικη, Αθήνα, Οκτώβριος 2007»

«Ολα για τη μητέρα μου»

«Ξεκίνησε καλά, εξελίχθηκε άσχημα». Αυτή είναι, με λίγα λόγια, η πορεία της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης σύμφωνα με τη νοσηλεύτρια σε οικοτροφείο του Βύρωνα κ. Μαρία Γρανδίκη, η οποία μίλησε στην «Κ». Η κ. Γρανδίκη εισήλθε στο χώρο της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης των ψυχικά ασθενών, από καθαρό ενδιαφέρον για το τμήμα αυτό του πληθυσμού. Είχε άλλωστε ίδια εμπειρία: η μητέρα της έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στις άθλιες συνθήκες ενός ψυχιατρικού νοσοκομείου και άφησε την τελευταία της πνοή στη θαλπωρή ενός καλού οικοτροφείου της Αθήνας, όπου είχε μεταφερθεί στο πλαίσιο του νέου, τότε, προγράμματος αποασυλοποίησης.

«Γι’ αυτό αποφάσισα να βοηθήσω κι εγώ. Γιατί η εντύπωση από την ιστορία της μητέρας μου ήταν πολύ θετική. Δεν ήξερα ότι λίγα χρόνια αργότερα θα ερχόταν η απογοήτευση. Δυστυχώς, το πρόγραμμα “μπάζει” από πολλές πλευρές», αναφέρει στην «Κ». «Είναι προφανές ότι οι συνθήκες διαβίωσης των ασθενών είναι καλύτερες απ’ ό,τι πριν, στα άσυλα. Αλλά αυτό έλειπε!».

Τα μέτρα του υπουργείου Υγείας

Το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης δεν αρνείται ότι το φαινόμενο της υποχρηματοδότησης αποτελεί πληγή για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο υπουργός κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, ότι «θεσμοθετήσαμε το τέλος κοινωνικής και ανθρωπιστικής αντίληψης ποσοστού 2% στο Νόμο περί Προμηθειών για την οριστική εξάλειψη του φαινομένου της υποχρηματοδότησης». Σύμφωνα με τον ίδιο, από το μέτρο αυτό θα εξασφαλίζονται περίπου 40 εκατ. ευρώ ετησίως για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση. Ο κ. Αβραμόπουλος ανακοίνωσε επίσης το διπλασιασμό της εγκεκριμένης πίστωσης για τη χρηματοδότηση των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης με αποτέλεσμα την τελική διαμόρφωσή της στο ποσό των 45 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο Υγείας αποφάσισε ακόμα τη θεσμοθέτηση σύναψης των συμβάσεων με τα ασφαλιστικά ταμεία για να λαμβάνουν τα έξοδα νοσηλίων για τους ασθενείς. Σύμφωνα με τα Σωματεία των εργαζομένων στις δομές αυτές, πάντως, αυτό «ούτε εύκολο να υλοποιηθεί είναι, ούτε το έχουν αποδεχθεί τα Ταμεία».

ΑΥΓΗ 15/11/2007

Εικοσιτετράωρη απεργία στις δομές αποασυλοποίησης
Συντάκτης : Βενιζέλος Βασίλης Ημ/νία καταχώρησης : 14/11/2007 20:42:46

---

Νέα εικοσιτετράωρη πανελλαδική απεργία θα πραγματοποιήσουν στις 20 Νοεμβρίου τα σωματεία εργαζομένων στις δομές αποασυλοποίησης ψυχικώς πασχόντων, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συνεχιζόμενη υποχρηματοδότηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και της αποασυλοποίησης, που έχει οδηγήσει εργαζόμενους και ασθενείς σε ασφυξία. Την ίδια μέρα, οι απεργοί θα πραγματοποιήσουν συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το υπουργείο Υγείας, στις 8.30 π.μ.
Σε κοινή ανακοίνωσή τους, το σωματείο εργαζομένων στις κοινωνικές υπηρεσίες ιδιωτικών φορέων, το σωματείο εργαζομένων στο "Περιβολάκι" της Αθήνας, το σωματείο εργαζομένων δομών Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Μακεδονίας - Θράκης (ΣΕΔΨΑΜΘ), το σωματείο εργαζομένων της Εταιρείας Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Αποκατάστασης (ΕΨΥΚΑ) και το σωματείο εργαζομένων της ΕΨΥΚΑ Δράμας τονίζουν μεταξύ άλλων τα εξής:
"Από το 2005 έως και σήμερα η κυβέρνηση περικόπτει τη χρηματοδότηση όλο και περισσότερο: το 2005 το έλλειμμα ήταν 1,2 εκατ. ευρώ, το 2006 το έλλειμμα ήταν 5 εκατ. ευρώ και το 2007 το έλλειμμα αγγίζει τα 20 εκατ. ευρώ. Το συνολικό έλλειμμα ανέρχεται στο 42% της χρηματοδότησης. Έως τώρα το υπουργείο Υγείας, σε περιόδους εντάσεων και κινητοποιήσεων, έβρισκε έκτακτες επιχορηγήσεις για να κατευνάσει την οργή των εργαζομένων και δεν δρομολόγησε την ουσιαστική ρύθμιση του προβλήματος. Ο τακτικός προϋπολογισμός είναι πολύ χαμηλός και οι 'λύσεις' που ισχυρίζεται το υπουργείο πως έχει δώσει αφορούν τη συνεργασία των δομών με τα ασφαλιστικά ταμεία για να λαμβάνουν τα έξοδα νοσηλίων για τους ασθενείς, κάτι που ούτε εύκολο είναι να υλοποιηθεί, ούτε σύντομο, ούτε επαρκείς πόροι έχουν τεθεί, ούτε τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν αποδεχτεί. Η άλλη 'λύση' του υπουργείου είναι να δοθεί το ποσοστό 2% από χρήματα για τις προμήθειες των νοσοκομείων, που όμως δεν είναι γνωστό πότε θα υλοποιηθεί. Στο μεταξύ, χιλιάδες εργαζόμενοι παραμένουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα απλήρωτοι και δεν έχουν καμία αυταπάτη ότι υπάρχει πολιτική βούληση για την επίλυση του προβλήματος".

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/10/2007

Η σωτηρία των ψυχών

Η «Ψυχαργώ» είναι αυτό που λέει το όνομά της, ένα ταξίδι των ψυχών στον κόσμο. Είναι ένα πρόγραμμα που αφορά την υποστήριξη της αποασυλοποίησης - της επιστροφής δηλαδή στη ζωή ψυχικώς πασχόντων συνανθρώπων μας για μια δεύτερη ευκαιρία. Πρόκειται για 3.000 ανθρώπους που έχουν επιστρέψει από τον προσωπικό τους Αδη στα άσυλα και με τη βοήθεια ειδικών (περίπου 2.300 εργαζόμενοι) ξαναπιάνουν μια θέση στον ήλιο, δηλαδή στον ξενώνα, το οικοτροφείο ή το διαμέρισμα (405 τέτοιες μονάδες σύνολο) που υποστηρίζει αυτό το πρόγραμμα.

Υπεύθυνοι, με τη σειρά τους, για την υποστήριξη αυτού του προγράμματος, είναι οι υπουργοί Υγείας και Οικονομικών, δηλαδή ο κ. Αβραμόπουλος και ο κ. Αλογοσκούφης.

Οι οποίοι δεν κάνουν καθόλου καλά τη δουλειά τους επ' αυτού! Εχουν αφήσει το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» να υποχρηματοδοτείται επί μακρόν, με αποτέλεσμα νοίκια μονάδων να μην πληρώνονται, αγωγές να εγείρονται, χρέη να συσσωρεύονται, εργαζόμενοι να παραιτούνται και οι παραμένοντες να παραμένουν απλήρωτοι επίσης επί μακρόν. Το θέμα, παρ' ότι έχει προβληθεί από τον Τύπο, έχει αφήσει τους δύο υπουργούς ασυγκίνητους. Τώρα φέρνουν το θέμα στη Βουλή οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Κουράκης και κ. Λεβέντης. Πιθανώς το θέμα να μην είναι «υψηλής τηλεθέασης» και τούτου ένεκεν οι λαλίστατοι περί τα πιασάρικα υπουργοί στα κανάλια να κάνουν για αυτό το πρόβλημα την πάπια.

Ομως, καλό είναι να ξέρουν δύο πράγματα: α) παρανομούν όταν υπεξαιρούν λεφτά των αδυνάτων (που ήδη έχουν εισπράξει από τους φόρους μας) και β) η λύση του προβλήματος (μάλιστα σε διαρκή και βιώσιμη βάση) επείγει - αφορά ανθρώπους-παιδιά. Θα συνέλθουμε κάποτε σε αυτή τη χώρα; Ως πότε θα δουλεύουμε θεούς και δαίμονες;

Περιμένουμε...

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 20/10/2007

Το ΛΑ.Ο.Σ. πήγε διάλογο.

Τι καλά παιδιά!

...........................................

Γεια σου Ελλαδάρα μου -αλλά δεν φταίει η χώρα, γεια σου λοιπόν, κυβερνησάρα μου, εσύ

η πρώην και η επόμενη

που κάνεις ό,τι μπορείς για να ξανακλείσεις μέσα στα κάγκελα 3.000 ψυχές, αλαφροΐσκιωτες, ψιλοφευγάτες -η κάθε μία κι ο πόνος της, δηλαδή ανθρώπους κατά το κοινώς λεγόμενο «ψυχικώς πάσχοντες».

Γεια σου, κυβερνησάρα μου, με τα καζάντια σου, τα παράσημά σου και το Πρωτόκολλον -όταν εξαγγέλλεις πραγματικότητα, να παίζει η μπάντα και να παρουσιάζουν όπλα οι εύζωνοι, που

λες ότι δεν έχεις φράγκο για να συντηρήσεις στη ζωή το πρόγραμμα αποασυλοποίησης που άρχισες. Γεια σου Πρωθυπουργέ μου και κυρ Δούκα μου, καγκελάριε των Ευρώ, Τράπεζες, χορηγοί

και επιτόκια, είμαστε όλοι μας Λεβέντες!

*****


Εδώ και λίγα χρόνια, στη χώρα μας λειτουργεί ένα πρόγραμμα αποασυλοποίησης -περίπου 3.000 ψυχές βγήκαν απ' τα Φρενοκομεία, μπήκαν σε ξενώνες, οικοτροφεία, διαμερίσματα και εκεί

με τη φροντίδα εξειδικευμένου προσωπικού «η ζωή επιτέλους χαμογέλασε» σε κάποιους απ' αυτούς. Ομως, όπως έφεραν στο φως «ΤΑ ΝΕΑ», η εκλεκτή συνάδελφος, κυρία Αρετή Αθανασίου, εδώ και τρία χρόνια «όλο το σύστημα καταρρέει» - υπολειτουργεί σε επικίνδυνο βαθμό, δεν υπάρχουν φράγκα - φράγκα για κρατικές διαφημίσεις, να τα τρώνε οι διαπλεκόμενοι υπάρχουν, λεφτά όμως

για 405 μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης όχι!

Το σύστημα «Ψυχαργώ» υποστηρίζεται από κρατικά νοσηλευτικά ιδρύματα και μη κυβερνητικές οργανώσεις, που χρηματοδοτούνται προς τούτο, απασχολεί έμμισθο ειδικευμένο προσωπικό και πλαισιώνεται από εθελοντές συνεπίκουρους, συγγενείς και ενδιαφερόμενους.

Μόνον το Δαφνί, για τις 88 μονάδες-ξενώνες που υποστηρίζει, χρωστά έξι μηνών ενοίκια, έχει ένα συνολικό παθητικό (έλλειμμα) περί τα 20.000.000 Ευρώ, ενώ ήδη αντιμετωπίζει χορό αγωγών για εξώσεις...

Στο ευρύτερο δίκτυο με μονάδες που φιλοξενούν 2.000 ψυχές κι όπου εργάζονται 2.500 επαγγελματίες, έχει ήδη αποχωρήσει μέσα στο 2007 το 12% απ' αυτούς, ενώ οι παραμένοντες δυσπραγούν.

Για να μη μακρηγορούμε, τα προβλήματα είναι δέκα φορές περισσότερα απ' όσα παραθέτουμε, αλλά πάντως πολύ λιγότερα σε κόστος από τις γραβάτες του Υπουργικού Συμβουλίου

τα έξοδα παραστάσεως και μισθοδοσίας των παπαγάλων που εκτρέφει στα ΜΜΕ κι απ' το εν χιλιοστόν του πακτωλού που κατασπαταλάται σε μίζες, σε λαμογιές και εξαγορές συνειδήσεων.

Μπορώ να καταλάβω, ίσως, ότι σε αυτό το νεοφιλελεύθερο σύστημα με ανθρώπινο (νεάντερταλ) πρόσωπο

η εξαγορά συνειδήσεων προηγείται της θεραπείας των ψυχών.

*****

Ομως άνθρωποι, που ήταν στοιβαγμένοι στο σκοτάδι σαν του Αδη, βγήκαν στο φως, πιάσανε δουλίτσες, φιλίες ο ένας με τον άλλον, γνώρισαν κι άλλες ψυχές απ' τον παραέξω για αυτούς κόσμο, απ' τον θαυμαστό δηλαδή γενναίο δικό μας κόσμο των υγιών

κι άρχισαν να ζωγραφίζουν, να παίζουν ένα ταβλάκι και μια ξερή, κάποιοι μουσική και κάποιοι άλλοι σκάκι, λίγοι να ερωτεύονται

άνθρωποι δικοί μας, της διπλανής οικογένειας

πολύ πιο αθώοι

κι άλλοι που τους προσέχουν οι ειδικοί για να λυτρώνονται κατά το δυνατόν από τους δαίμονές τους (μας) και συ κυρ Αλογοσκούφη



τους αφήνεις στην πείνα;

Εσύ, κύριε Πρωθυπουργέ, με το Επιτελείο σου, με όλη τη δύναμη που σου δώσαμε, αφήνεις το σύστημα να τιναχθεί στον αέρα; να μείνει από φράγκα; να γυρίσουν οι ψυχές στα Τάρταρα; Με ποιο δικαίωμα;

Από τους φόρους που η εργατική τάξη και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι σού πληρώνουν, εκτός απ' αυτά που μας μασάνε οι κρατικοδίαιτοι μεγαλοσχήμονες, έχεις την υποχρέωση να δαπανήσεις όσα χρειάζονται οι αδύνατοι

για να μην εξευτελίζονται οι ίδιοι, η χώρα, εγώ, εσύ και όλοι μας. Οταν ένα απ' αυτά τα αδέλφια μας

βλέπει ένα όνειρο της προκοπής στον ξενώνα του το βράδυ, αντί να σούρνεται μέσα στο έρεβος των σιδηρόφρακτων κατέργων, το δικό σου παιδί και το δικό μου

παίρνουν αντίδωρο την αυριανή τους μέρα.

Λοιπόν, να συμμαζευτούμε! Λεφτά για το σύστημα της «Ψυχαργώς» εδώ και τώρα -όχι «δράσεις» κι άλλες τέτοιες επικοινωνιακές παρλαπίπες- κύριε Αβραμόπουλε, εδώ και τώρα!

Πάψτε να παραβιάζετε τους Νόμους!

Πάψτε πρώτοι απ' όλους να παραβιάζετε τους Νόμους!

Διότι, αφήνοντας άφραγκο το Πρόγραμμα αυτό, παρανομείτε! Βάναυσα! Απάνθρωπα! Είναι θέμα και του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων. Και των Ελλήνων πολιτών που έχουν όλοι έννομο συμφέρον να σας σύρουν στα Δικαστήρια.

Βιαιοπραγείτε κατά των αδυνάτων με τον πιο αισχρό τρόπο -υπεξαιρώντας πόρους που έχουν προβλεφθεί για αυτούς, που έχουν ήδη παραχθεί με τον ιδρώτα των εργαζομένων, που τους έχετε ήδη εισπράξει απ' τους φόρους μας και δεν τους αποδίδετε εκεί που πρέπει -στους δικαιούχους, τους πάσχοντες. Φερόμενοι σαν κοινοί κλέφτες (που όταν δεν είναι μεγαλόσχημοι σαν εσάς ή αυτούς που κάνετε παρέα) εύκολα φυλακίζετε...

ΣΤΑΘΗΣ Σ. 20.Χ.2007 stathis@enet.gr

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 20/10/2007

ΤΑ ΝΕΑ 16/10/2007

ΨΥΧΙΚΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

Απειλούνται με λουκέτο οι ξενώνες

Με λουκέτο απειλούνται έως τις αρχές του 2008 οι 405 Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης του προγράμματος «Ψυχαργώς», που φιλοξενούν συνολικά 3.000 ανθρώπους με ψυχικά προβλήματα, στο πλαίσιο της αποασυλοποίησης.

Τους στέλνουν πίσω στα ψυχιατρεία!

Απειλούνται με λουκέτο 405 Μονάδες του προγράμματος «Ψυχαργώς» που φιλοξενεί 3.000 ανθρώπους με ψυχικά προβλήματα

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Αρετή Αθανασίου

▅ Ο 43χρονος Νώντας ζούσε μια ζωή χωρίς νόημα και όταν έβγαινε από το ψυχιατρείο κοιμόταν σε μια τρώγλη... Δυόμισι χρόνια τώρα είναι στην «Πύλη» και η αλλαγή που παρουσιάζει είναι εντυπωσιακή

Με λουκέτο απειλούνται έως τις αρχές του 2008 οι 405 Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης του προγράμματος «Ψυχαργώς», που φιλοξενούν συνολικά 3.000 ανθρώπους με ψυχικά προβλήματα, στο πλαίσιο της αποασυλοποίησης.

«Η κατάσταση έχει φθάσει σε τραγικό αδιέξοδο. Όλο το σύστημα καταρρέει. Τα τελευταία τρία χρόνια πάμε από το κακό στο χειρότερο. Υπολειτουργούμε πια σε επικίνδυνο βαθμό. Δεν υπάρχουν κονδύλια ούτε για τα απαραίτητα και καθημερινά αυτοσχεδιάζουμε για να εξασφαλίσουμε την επιβίωση των ανθρώπων που φιλοξενούμε. Μας κυνηγούν με αγωγές και δικαστήρια οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, μας κυνηγούν και οι προμηθευτές τροφοδοσίας, δεν πληρώνουμε φως, νερό, τηλέφωνα, ούτε εισφορές στο ΙΚΑ, ούτε τους εργαζόμενους, που οδηγούνται πια σε ομαδικές παραιτήσεις», καταγγέλλει ο κοινωνιολόγος Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, πρόεδρος της συντονιστικής επιτροπής του Δικτύου Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «Αργώς».
Το Δίκτυο «Αργώς» εκπροσωπεί 36 μη κυβερνητικές οργανώσεις, που έχουν στην ευθύνη τους 130 Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, στις οποίες φιλοξενούνται 2.000 ψυχικά πάσχοντες και εργάζονται 2.500 επαγγελματίες Υγείας. Από αυτές τις Μονάδες, έχει αποχωρήσει μέσα στο 2007 το 12% του προσωπικού- περίπου 300 εργαζόμενοι.

Φεύγουν οι εξειδικευμένοι

«Αντιμετωπίζουμε πλέον διαδοχικές παραιτήσεις εξειδικευμένων επαγγελματιών Υγείας. Από μια μονάδα έφυγαν πρόσφατα 6 εργαζόμενοι από τους 22 και αυτοί οι άνθρωποι δύσκολα αναπληρώνονται, αφού δεν υπάρχει αντίστοιχη εκπαίδευση σε άλλους, αλλά και λιγότερο εκπαιδευμένοι αρνούνται τις θέσεις διότι νιώθουν ανασφάλεια και ξέρουν ότι δεν θα πληρώνονται»...
Σε όλες σχεδόν τις Μονάδες- κρατικές και μη κυβερνητικές- που έχουν ξεπεράσει το 18μηνο των ευρωπαϊκών επιχορηγήσεων έχουν να πληρωθούν ενοίκια, πάγια έξοδα και εισφορές στο ΙΚΑ εδώ και πολλούς μήνες.

Αθέτησε ο Δούκας

Το Δίκτυο «Αργώς» προετοιμάζει αυτήν τη στιγμή, με τους νομικούς του συμβούλους, καταγγελίες προς τον Εισαγγελέα Αρείου Πάγου και προς όλα τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα για την καταπάτηση των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων στη χώρα μας, αλλά και για έκθεση της ζωής τους σε κίνδυνο, «ένας κίνδυνος που είναι περισσότερο ορατός από ποτέ. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση δυο- τρεις μήνες ακόμα, δεν θα μπορούμε πια να ελέγξουμε την κατάσταση», καταγγέλλει στα «ΝΕΑ» ο κ. Μ. Θεοδωρουλάκης.
«Σκοπεύουμε, επίσης, να ενημερώσουμε τον Ευρωπαίο επίτροπο Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Βλαντίμιρ Σπίτλα, για την αθέτηση της δέσμευσης που ανέλαβε με επιστολή του στις 13 Ιουνίου ο τότε υφυπουργός Οικονομικών κ. Δούκας ότι θα δοθούν άμεσα όλες οι πιστώσεις για τις ανάγκες της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, κάτι που φυσικά δεν έγινε, ούτε προβλέπεται σύντομα να γίνει...
Η παραπάνω δέσμευση έπεισε τότε τον κ. Σπίτλα να δεχθεί την πρόταση της Ελλάδας για το 4ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης που λήγει το 2013. Ο Ευρωπαίος επίτροπος πρέπει να μάθει ότι αυτήν τη στιγμή είμαστε αντιμέτωποι με περίπου 50 δικαστήρια για αδυναμία πληρωμών ενοικίων, προμηθευτών ή εργαζομένων. Το 40% των εργαζομένων μας πληρώνεται τον Οκτώβριο τον μισθό του Απριλίου ή του Μαΐου και το 50% των εργαζομένων τον μισθό του Ιουλίου ή του Αυγούστου. Δεν έχουν πια άλλες αντοχές, δεν μπορούν να συντηρήσουν τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους...».

«Η ζωή, επιτέλους, μας χαμογελά στους ξενώνες»

ΤΑ 65 ΧΡΟΝΙΑ από τα 85 της, η κ. Ζαφειρία τα πέρασε σε ψυχιατρεία.
Σαν παιδί γνώρισε αρκετά της περιφέρειας, έζησε για χρόνια στο κολαστήριο της Λέρου και μετά βρέθηκε στο Δαφνί. Από κει πήρε «εξιτήριο» πρώτη φορά πριν από 7 χρόνια για το οικοτροφείο ψυχικά πασχόντων «Εν Αρχή», που συστεγάζεται με τον ξενώνα «Πύλη», στην οδό Ιφιγενείας 55 στην Καλλιθέα. Και οι δύο ξενώνες είναι υπό την αιγίδα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής και φιλοξενούν συνολικά 32 ανθρώπους- 23 άνδρες και 9 γυναίκες.
«Ήταν μια γυναίκα πλήρως ασυλοποιημένη, που έχει βρει τον εαυτό της και κάνει πράγματα που ξαφνιάζουν», λέει ο κ. Γιάννης Κουρμουλάκης, επιστημονικός υπεύθυνος των δύο μονάδων. Η κ. Ζαφειρία είναι αγαπητή σε όλη τη γειτονιά, πίνει τον καφέ της καθημερινά στο καφενείο, είναι γελαστή και απίστευτα δραστήρια για την ηλικία της, ζωγραφίζει, αποστηθίζει και απαγγέλλει ποιήματα, προσέχει και περιποιείται τον εαυτό της και το πιο σημαντικό απ΄ όλα: έχει για πρώτη φορά στη ζωή της σπίτι, νοικοκυριό, προσωπικά αντικείμενα... Ο Νώντας είναι 43 χρόνων και δεν είχε ποτέ πριν στη ζωή του φίλους. «Η ζωή μου δεν είχε νόημα. Κανένας άνθρωπος δεν νοιάστηκε ποτέ για μένα. Όταν πήγαινα στο πάρκο της γειτονιάς μου, οι άλλοι έφευγαν από κοντά μου...». Έμπαινε και έβγαινε στο Δαφνί και όταν βρισκόταν έξω, ζούσε σε μια τρώγλη με τον αλκοολικό πατέρα του. Δυόμισι χρόνια τώρα είναι στην «Πύλη» και η αλλαγή που παρουσιάζει είναι εντυπωσιακή.
Δραματική ζωή βίωνε και ο 42χρονος Στέλιος: «Ήμουν ράκος, ζούσα κάτω από γέφυρες και μέσα σε παλιά αυτοκίνητα», λέει στα «ΝΕΑ». «Για πρώτη φορά στη ζωή μου έχω σπίτι, έχω φροντίδα, έχω ανθρώπους να με αγαπούν και να με στηρίζουν. Δουλεύω στο καφενείο του Ψυχιατρικού και η ζωή για πρώτη φορά μου χαμογελάει...».

Ενοίκια 6 μηνών για τις 88 Μονάδες του χρωστά το Δαφνί

ΕΞΙ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥΣ ΜΗΝΕΣ έχει να πληρώσει το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής τα ενοίκια για τις 88 Μονάδες του- τους 18 ξενώνες, τα 17 οικοτροφεία και τα 53 προστατευμένα διαμερίσματα- που φιλοξενούν 730 ασθενείς οι οποίοι ήταν πριν καταδικασμένοι σε μια δίχως ελπίδα ζωή στο Δαφνί.
Το κόστος των ενοικίων είναι 350.000
ευρώ και μαζί με τα πάγια έξοδα φθάνει τις 500.000 ευρώ τον μήνα.
Αυτή τη στιγμή το ΨΝΑ χρωστά μόνο σε ενοίκια και λειτουργικά έξοδα για τις δομές του 3.500.000 ευρώ (για το 2007) ενώ το συνολικό του έλλειμμα ξεπερνά τα 20.000.000 ευρώ. Κάθε μήνα το ΨΝΑ έχει παθητικό 1.100.000 ευρώ. «Αντιμετωπίζουμε πράγματι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, κρατάμε τις Μονάδες μας με νύχια και με δόντια», παραδέχεται ο διοικητής του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής κ. Αθανάσιος Κοσμόπουλος. «Είμαστε μάλλον σε αδιέξοδο και αυτό οφείλεται στα σχεδιαστικά λάθη του παρελθόντος. Δεν μπορούμε ούτε να κλείσουμε ούτε να συμπήξουμε τις υπάρχουσες μονάδες- θα είμαστε υπόλογοι στην Ε.Ε. Και παρά το γεγονός ότι προχωράμε μετά βασάνων, το ΨΝΑ έχει υποχρέωση απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση να ανοίξει και τρία νέα οικοτροφεία μέχρι το τέλος του χρόνου»!
Από τις αρχές του χρόνου το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής έχει δεχθεί 15 τουλάχιστον αγωγές εξώσεων από ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν εισπράττουν τα ενοίκιά τους. Αλλά το μεγάλο έλλειμμα του νοσοκομείου δεν προέρχεται από τις εξωτερικές του δομές. Τo 33% των ασθενών που περιθάλπονται είναι άποροι και αυτό αντιστοιχεί σε ετήσιο παθητικό 3.000.000 ευρώ. Αυτή τη στιγμή νοσηλεύονται στο Δαφνί 550 ασθενείς εκ των οποίων οι 260 είναι τα οξέα περιστατικά που ανακυκλώνονται. Οι υπόλοιποι είναι χρόνιοι ασθενείς, περιστατικά που δεν μπορούν να βγουν έξω ή να μεταφερθούν σε δομές.
Ανάμεσά τους και 85 άτομα που ονομάζονται «ακαταλόγιστοι εγκληματίες» και εκτίουν, όπως εξηγεί ο κ. Κοσμόπουλος, «καταδίκες 2, 5, 10 ή και 20 χρόνων στο ψυχιατρείο!
Δυστυχώς δεν υπάρχει για αυτά τα άτομα ειδικό κτίριο για την κράτησή τους και καταλαμβάνουν κρεβάτια δίπλα στον καταθλιπτικό, τη γερόντισσα που μαζέψαμε από τον δρόμο ή την ανορεξική που χρειάζεται νοσηλεία...
Και οι νοσηλευτές πρέπει να παίζουν και τον ρόλο του δεσμοφύλακα!».

ου ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΥ*

ου ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΟΚΚΙΝΑΚΟΥ*

Θαυμάσια που τρέχει ο ουρανός αν κρίνεις απ' τα σύννεφα.

Οδυσσέας Ελύτης

Λιθοβόλησαν την αποασυλοποίηση. Με πέτρες επιτέθηκαν στο οικοτροφείο του προγράμματος «Ψυχαργώς» κάτοικοι του Κολχικού Λαγκαδά στη Θεσσαλονίκη. Δεν θέλουν το οικοτροφείο στο χωριό τους γιατί φοβούνται...

Η είδηση υπάρχει στην «Ελευθεροτυπία» της 12/10/07. Φοβούνται, λέει, 15 ηλικιωμένους ενοίκους που επρόκειτο να εγκατασταθούν στον ξενώνα. Και τα έκαναν γυαλιά-καρφιά. Δεν είναι η πρώτη φορά βέβαια. Και δεν πρέπει να εξηγήσουμε αυτή τη συμπεριφορά με την «έμφυτη κακία των ανθρώπων», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τέτοια γεγονότα δεν πρέπει να στιγματίζονται και να καταγγέλλονται.

Ομως μέσα από ποιες διαδρομές οι κάτοικοι οδηγούνται σε τέτοιες συμπεριφορές; Αντιδρούν οι άνθρωποι διότι όταν υπάρχει ο τόπος της τρέλας -το άσυλο- όπου εκεί θα κατοικούν οι τρελοί, αυτομάτως συνάγεται ότι εδώ που κατοικούμε εμείς οι φυσιολογικοί δεν υπάρχουν τρελοί. Ενας μηχανισμός είναι και αυτός για να ηρεμούμε. Πρέπει συνεπώς να υπάρχει ο τόπος της τρέλας. Και δεν μας νοιάζει καθόλου αν αυτός ο τόπος είναι τόπος α-τοπος και χρόνος α-χρονος για τους ανθρώπους. Τόπος βασάνων για τους εγκλείστους. Σημασία έχει ότι αυτό είναι μια απόδειξη πως εμείς είμαστε καλά!!! Ο,τι είναι όμοιο μας ηρεμεί, το δεχόμαστε, μας μοιάζει, είμαστε εμείς. Ο,τι είναι διαφορετικό μάς ανησυχεί, μας δημιουργεί άγχος, μας ενοχλεί, δεν το θέλουμε. Χρειάζεται να το γνωρίζουμε αυτό ως κοινωνία.

Και όχι να επιδιδόμαστε σε ένα διακηρυκτικό πλειστηριασμό ότι οι Ελληνες δεν είναι ρατσιστές. Διότι η δήλωση αυτή είναι εξόχως ρατσιστική.

Χρειάζεται να κάνουμε βήματα προς την αποδοχή του διαφορετικού, προς την αποδοχή του Αλλου, προς την πολυπολιτισμικότητα.

Και έχουμε ακόμη πολύ δρόμο.

Αλλά πώς εμπεδώνεται αυτό το κοινωνικό στερεότυπο της επικινδυνότητας του ψυχικά ασθενούς, του απρόβλεπτου και του χαοτικού της τρέλας; Μήπως είναι η ψυχιατρική που «επιστημονικά» το κατασκευάζει;

Τον άρρωστο που η ψυχιατρική απομονώνει, εγκλείει, αποκλείει, περιθωριοποιεί, μεταφέρει με την κλούβα των μεταγωγών για νοσηλεία(!), καθηλώνει, μετά έχει την απαίτηση ο μέσος πολίτης να τον δεχτεί στην πολυκατοικία του; Ο κόσμος, φρονώ, δεν χρειάζεται αυτό που εμείς οι ψυχίατροι λέμε «ευαισθητοποίηση», ο κόσμος είναι ευαισθητοποιημένος. Εκείνο που χρειάζεται είναι η ψυχιατρική να αλλάξει το ψυχιατρικό παράδειγμά της, το ψυχιατρικό σκέπτεσθαι και ιδίως το ψυχιατρικό πράττειν. Να επιδιώξει και να εμπεδώσει μια άλλη συνάντηση με την τρέλα, πιο φιλική, πιο θεραπευτική, πιο ανοιχτή. Η τρέλα είναι τρόπος τού υπάρχειν στον κόσμο. Μια ανάγκη του ικανοποιεί ο άνθρωπος μέσα από αυτήν. Εκείνο που πρέπει να κατανοήσουμε ως θεραπευτές είναι ότι θεραπεία είναι η συνοδοιπορία και η βοήθεια στον άρρωστο για να ικανοποιεί αυτή του την ανάγκη με έναν πιο συμβατό τρόπο. Και όχι να τον αποκλείουμε και να τον αποκόπτουμε από το κοινωνικό σώμα.

Αν αυτό κάνει η ψυχιατρική, τότε θα σταματήσουν σύντομα οι λιθοβολισμοί...

* Ψυχίατρος, διευθυντής του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Χανίων

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/10/2007

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/10/2007

«Η αβεβαιότητα για το Ψυχαργώς εγκυμονεί κινδύνους»

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Του ΣΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ

Την ανάγκη επίλυσης των θεσμικών, διαχειριστικών και χρηματοδοτικών προβλημάτων στη λειτουργία των «ιδιωτικών», κατά πολλούς, οικοτροφείων που φιλοξενούν πρώην ψυχικά ασθενείς, επισημαίνει το Δίκτυο Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «Αργώς». Επισημαίνει δε ότι η συνέχεια της υπάρχουσας αβεβαιότητας εγκυμονεί κινδύνους.

Από αφορμή το δημοσίευμα της «Ε», με τίτλο «Θνησιγενές το Ψυχαργώς», την περασμένη Πέμπτη, το δίκτυο «Αργώς» επισημαίνει ότι ο χαρακτηρισμός των επιστημονικών μη κερδοσκοπικών φορέων, που προσφέρουν δημόσιες ψυχιατρικές υπηρεσίες, ως «ιδιωτικών» είναι απαξιωτικός για έναν φορέα που καλύπτει σε πολλές περιπτώσεις ολόκληρους γεωγραφικούς τομείς της χώρας, στους οποίους δεν υπάρχει καμία άλλη δημόσια ψυχιατρική δομή.

«Το "Ψυχαργώς" δεν ήταν μία "επινόηση" για να έρθουν χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά ένα εθνικό σχέδιο αναγκαίο για τη συνέχιση των δράσεων, που είχαν ξεκινήσει από τα μέσα της δεκαετίας του '80 και είχαν σκοπό να αλλάξουν τον τρόπο που παρέχεται η δημόσια ψυχιατρική φροντίδα στη χώρα μας σε όλες τις βαθμίδες (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια)», αναφέρεται στην επιστολή του «Αργώς».

Γίνεται λόγος για συσκότιση και παραπληροφόρηση μέσα από μη τεκμηριωμένες καταγγελίες και ιδεολογικά ευχολόγια κρατισμού, που μόνο σύγχυση και διάσπαση δημιουργούν σε έναν ήδη τραυματισμένο και απογοητευτικό χώρο. «Θάνατος του «Ψυχαργώς» σημαίνει ηθικό θάνατο όσων αγωνίζονται για τα δικαιώματα των ψυχικά πασχόντων», καταλήγει η επιστολή.

«Οχι στη βία»

* Το Παρατηρητήριο για τα Δικαιώματα στο Χώρο της Ψυχικής Υγείας, καταγγέλλει την άσκηση βίας στην ψυχιατρική πρακτική, με την ακούσια ή πειθαναγκασμένη κράτηση ανθρώπων οι οποίοι δεν επιθυμούν αυτή τη μορφή περίθαλψης ή αντιμετώπισης. Υπενθυμίζει περιστατικά θανάτων νοσηλευόμενων σε ψυχιατρεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, με τελευταίο αυτό της νύχτας της 26ης Σεπτεμβρίου 2007, στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, στην αυλή του οποίου βρέθηκε νεκρός νεαρός άντρας, ο οποίος έπεσε από το δεύτερο όροφο στην προσπάθειά του να δραπετεύσει ή να δώσει εκούσια τέρμα στη ζωή του.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/10/2007

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 12/10/2007

Με ειδικό νοσήλιο 40 εκατ. στο Ψυχαργώς»

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ικανοποιητικό χαρακτηρίζει το επίπεδο των υπηρεσιών στους ξενώνες η γενική γραμματέας Πρόνοιας, Μαρία-Αγγελική Τροχάνη. Με αφορμή το χθεσινό δημοσίευμα της «Ε» με τις καταγγελίες γιατρών κατά του προγράμματος αυτού, επισημαίνει σε επιστολή της τη συνεισφορά των ιδιωτικών δομών αποασυλοποίησης στο όλο πρόγραμμα και τονίζει ότι η αξιοποίησή τους «σε καμία περίπτωση δεν σηματοδοτεί μεταβίβαση της ψυχικής υγείας στον ιδιωτικό τομέα». Αντίθετα, το υπουργείο Υγείας στηρίζει τον δημόσιο χαρακτήρα της παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

Παραπέμπει, επίσης, σε παλαιότερες ανακοινώσεις του υπουργείου για κάλυψη των ελλείψεων στη χρηματοδότηση των ιδιωτικών δομών του «Ψυχαργώς». Οπως «η πλήρης κάλυψη του συνόλου των απαιτήσεων παρελθόντων ετών και τρέχοντος έτους 2007 για τις μονάδες ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, με μεταφορά πιστώσεων από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Υγείας, καθώς και από άλλες πιστώσεις του κρατικού προϋπολογισμού 2007», αλλά και η θέσπιση ειδικού νοσηλίου που θα φέρει 40 εκατ. ευρώ στο «Ψυχαργώς».

Επισημαίνει, τέλος, ότι ο Θεόδωρος Μεγαλοοικονόμου δεν είναι διοικητής του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής, αλλά διευθυντής του 9ου Ψυχιατρικού Τμήματος του ΨΝΑ και ότι ο Κωνσταντίνος Μπαϊρακτάρης είναι αναπληρωτής καθηγητής Ψυχολογίας και όχι Ψυχιατρικής στο ΑΠΘ, όπως εκ παραδρομής είχαμε γράψει.

**Ο συντάκτης μας Σ. Αποστολάκης επισημαίνει: Η κυρία Τροχάνη παραδέχεται ότι τις ιδιωτικές δομές του «Ψυχαργώς» αναγκάζεται να τις χρηματοδοτήσει το υπουργείο Υγείας μετά τη λήξη της 18μηνης λειτουργίας τους, την οποία χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ενωση. Ούτε οι ιδιώτες που ίδρυσαν οικοτροφεία στα πλαίσια του «Ψυχαργώς» πιστεύουν ότι θα λυθεί το πρόβλημα της υποχρηματοδότησης και θα καλυφθούν τα ποσά. Ο εκπρόσωπός τους, Παναγιώτης Χονδρός, είναι απαισιόδοξος και χαρακτηρίζει τις ανακοινώσεις των προηγούμενων μηνών, προεκλογικές υποσχέσεις. Διατηρεί, όμως, μια ελπίδα. Στο μεταξύ, οι περικοπές συνεχίζονται και εκατοντάδες υπάλληλοι των οικοτροφείων μένουν απλήρωτοι ώς και πέντε μήνες.

Ερωτήματα και διευκρινήσεις σχετικά με το άρθρο της Ελευθεροτυπίας στις 11/10/2007.

Θνησιγενές το «Ψυχαργώς»;

Ερωτήματα και διευκρινήσεις σχετικά με το άρθρο της Ελευθεροτυπίας στις 11/10/2007.

Ρωτήστε οποιονδήποτε, που βλέπει στο δρόμο ένα άτομο με ειδικές ανάγκες, που έχει νοσηλευτεί για 30 έτη σ’ ένα άθλιο ίδρυμα και που συνοδεύεται από έναν φροντιστή, αν θα τον θεωρήσει «επικίνδυνο». Ρωτήστε τους χιλιάδες επαγγελματίες που έχουν εργαστεί ώστε τα άτομα αυτά, να είναι σε θέση να πάνε διακοπές, να συμμετέχουν σε δραστηριότητες στην κοινότητα, να δημιουργούν, να ζουν αυτόνομα, πώς νιώθουν που η δουλειά τους αυτή δεν αναγνωρίζεται στο ελάχιστο. Ρωτήστε γιατί κάποιοι επιμένουν να αποκαλούν με απαξίωση «ιδιωτικούς», τους επιστημονικούς μη κερδοσκοπικούς φορείς που προσφέρουν δημόσιες ψυχιατρικές υπηρεσίες, καλύπτοντας σε πολλές περιπτώσεις ολόκληρους γεωγραφικούς τομείς της χώρας στις οποίες δεν υπάρχει καμία άλλη δημόσια ψυχιατρική δομή.

Οι απαντήσεις θα σας προκαλέσουν σύγχυση. Ακόμα και μία αναδρομή στις σχετικές δημοσιεύσεις της Ελευθεροτυπίας τα τελευταία χρόνια (Φάκελος 1/4/06, άρθρα 28/12/06, 4/3/07, 5/5/07 κ.α.) αφήνουν αναπάντητα κάποια ερωτήματα. Η σύγχυση αυτή είναι αναμενόμενη και οφείλεται στην μερική έλλειψη ή εφαρμογή ενός θεσμικού, διαχειριστικού πλαισίου που εμπεριέχει σαφείς κανόνες και κριτήρια λειτουργίας που διασφαλίζουν την ποιότητα της φροντίδας και των υπηρεσιών που παρέχονται. Το Δίκτυο για περισσότερα από δύο χρόνια επιζητεί με όλους τους τρόπους την ανάγκη επίλυσης των διαχειριστικών και χρηματοδοτικών προβλημάτων και επισημαίνει τους κινδύνους της συνέχισης της αβεβαιότητας. Στην τελευταία του εκδήλωση, τον Ιούνιο του 2006, είχε ως βασικό καλεσμένο τον υπεύθυνο για θέματα ψυχικής υγείας του ευρωπαϊκού γραφείου του Π.Ο.Υ., M. Muijen, με τον οποίο συζήτησε για το μέλλον των δομών. Λύσεις υπάρχουν. Για να ευοδωθεί η προσπάθεια επίλυσης της κρίσης όμως απαιτείται η συναίνεση γύρω από κάποιες βασικές παραδοχές και αξιώσεις.

Το Ψυχαργώς δεν ήταν μία επινόηση για να έρθουν χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήταν ένα σχέδιο αναγκαίο για τη συνέχιση των δράσεων που είχαν ξεκινήσει από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 και είχαν ως σκοπό να αλλάξουν τον τρόπο που παρέχεται η δημόσια ψυχιατρική φροντίδα. Αυτό σημαίνει κατάργηση των ψυχιατρικών νοσοκομείων και ίδρυση τομεοποιημένων κοινοτικών δομών, αλλαγή του μοντέλου εργασίας των ψυχιάτρων και όλων των επαγγελματιών ψυχικής υγείας, την εμπλοκή των ίδιων των ασθενών και των οικογενειών τους στις δράσεις αυτές, τη στενή συνεργασία με την κοινότητα και τις τοπικές αρχές, την τεκμηρίωση των βέλτιστων πρακτικών και την προώθηση καινοτόμων ενεργειών στο χώρο της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης σύμφωνα και με τα πρότυπα της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας. Το Ψυχαργώς είναι το όχημα για την υλοποίηση των στόχων αυτών και είναι κάτι περισσότερο από μία «επινόηση για την άντληση χρημάτων». Κάθε δράση για την κατάργηση της ασυλικής ψυχιατρικής πρακτικής και της προάσπισης της δημόσιας ψυχικής υγείας είναι μία «επινόηση», καθώς απαιτεί φαντασία και τόλμη, αλλά και αυστηρή προσήλωση σε συγκεκριμένες αρχές. Απαιτεί επερώτηση της καθημερινής μας πρακτικής, κατάρριψης του μανιχαϊστικού τρόπου προσέγγισης του ζητήματος και αναζήτηση εναλλακτικών μεθόδων υλοποίησης των δράσεων και υπερκέρασης των προβλημάτων που δημιουργεί η ασυλική νοοτροπία, το στίγμα, η πολιτική υποβάθμιση του ζητήματος, όπως γίνεται σε όλο τον κόσμο. Υπάρχουν πλείστα παραδείγματα καλής πρακτικής στο χώρο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, και στην Ελλάδα, σύμφωνα με τους όρους που περιγράφονται παραπάνω, και οφείλουμε να τα αναζητήσουμε, να τα αναδείξουμε, να τα προστατεύσουμε.

Το Δίκτυο των ΝΠΙΔ θα συνεχίσει τη δράσει του μέσω της ενημέρωσης, του διαλόγου, της ανάδειξης των καλών πρακτικών και της προστασίας της ποιότητας φροντίδας, της καταγγελίας (επωνύμως, στους αρμόδιους φορείς: Ειδική Επιτροπή Υπουργείου, Συνήγορο του Πολίτη, Εισαγγελέα) των περιστατικών παραβίασης των δικαιωμάτων των ασθενών, της επιστημονικής τεκμηρίωσης των δράσεων μας, της συνεργασίας με τις αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης και τις τοπικές κοινότητες στις οποίες ανήκουμε, με τη συνεχή εκπαίδευση και κατάρτιση των επαγγελματιών। Θάνατος του Ψυχαργώς σημαίνει ηθικό θάνατο όσων αγωνίζονται για τα δικαιώματα των ψυχικά πασχόντων και αυτό δε θα το επιτρέψουμε.

Η ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 11/10/2007

ΨΥΧΙΑΤΡΟΙ καταγγέλλουν απαράδεκτες συνθήκες και έλλειψη προοπτικής στους διαφημισμένους ξενώνες

«Θνησιγενές το Ψυχαργώς»

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Του ΣΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ

Δόθηκαν εκατομμύρια ευρώ ακόμη και σε άσχετους με τον τομέα της ψυχικής υγείας, ιδιώτες αλλά και στην οργάνωση «Αλληλεγγύη» της Εκκλησίας της Ελλάδος, που πήρε χρηματοδότηση για την ίδρυση έξι ξενώνων, προσθέτει.

Θνησιγενές χαρακτηρίζει το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» ο αναπληρωτής καθηγητής Ψυχιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Κωνσταντίνος Μπαϊρακτάρης. «Δημιούργησε απλώς μικρότερα ψυχιατρεία που ιδρύθηκαν από ιδιώτες και μετά τη λήξη της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης δεν μπορούν να λειτουργήσουν», τονίζει.

Αναπαράγει την ιδρυματική λογική από το ψυχιατρείο μέσα στην κοινότητα, περιορίζει απόλυτα τους πρώην ψυχικά ασθενείς και νυν ενοίκους των ξενώνων-οικοτροφείων και δημιουργεί στους γείτονες την εικόνα του επικίνδυνου, γιατί ο ένοικος συνοδεύεται από νοσηλευτή σε κάθε εξωτερική του δραστηριότητα, προσθέτει.

Ευρω-ενίσχυση

Η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση διαρκεί 18 μήνες για κάθε ξενώνα, λέει ο Θ. Μεγαλοοικονόμου. Με τη λήξη του 18μήνου η χρηματοδότηση γίνεται από το υπουργείο Υγείας. Ομως τα χρήματα είναι λίγα και έρχονται κάθε εξάμηνο. Ετσι δεν μπορούν να λειτουργήσουν οι ιδιωτικοί ξενώνες-οικοτροφεία, το προσωπικό μένει απλήρωτο επί μήνες, ενώ μειώνεται και η ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών προς τους πρώην ψυχικά ασθενείς.

Σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν πάνω από 130 μονάδες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, που ανήκουν σε 36 ΝΠΙΔ, μη κερδοσκοπικές εταιρείες, μέλη του Δικτύου Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «Αργώς». Απασχολούν 2.300 εργαζόμενους και φιλοξενούν 1.300 ψυχικά ασθενείς. Μαζί με τις δημόσιες, οι δομές ανέρχονται σε 450 πανελλαδικά.

Σκοπός του «Ψυχαργώς», τονίζει ο Κ. Μπαϊρακτάρης, είναι οι ένοικοι, μετά τους ξενώνες, να ζήσουν σε αυτόνομα διαμερίσματα. Αυτό όμως γινόταν ήδη από τη δεκαετία του '80. Το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ) είχε ιδρύσει 20 τέτοια διαμερίσματα μέσα στην πόλη, τα οποία εξακολουθούν να λειτουργούν. Εκεί οι ένοικοι είναι αυτόνομοι και δεν βρίσκονται υπό την παρακολούθηση νοσηλευτών, ούτε καν στις εξωτερικές τους δραστηριότητες. Το «Ψυχαργώς», υπογραμμίζει ο Κ. Μπαϊρακτάρης, ήταν μια επινόηση για να έρθουν χρήματα από την Ευρωπαϊκή Ενωση μέσω του Γ' ΚΠΣ και εξυπηρετεί μόνο το κλείσιμο των ψυχιατρικών νοσοκομείων και τη μεταβίβαση της Ψυχικής Υγείας στον ιδιωτικό τομέα.

Τα κονδύλια

Η υποχρηματοδότηση από το υπουργείο Υγείας δημιουργεί προβλήματα και προκαλεί περικοπές, λέει ο εκπρόσωπος του Δικτύου «Αργώς», Παναγιώτης Χονδρός. Το δίκτυο ζήτησε για το 2007 από το υπουργείο Υγείας 62 εκατ. ευρώ, αλλά το υπουργείο έδωσε μόνο 23 εκατ. ευρώ. Με έκτακτες επιχορηγήσεις έφτασε στα 35 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα δίνονται με καθυστέρηση και αυτό συνεπάγεται περικοπές και καθυστερήσεις σε καταβολές μισθών, ενοικίων.

Οι εργαζόμενοι μένουν απλήρωτοι έως και πέντε μήνες, λέει η εκπρόσωπός τους, Ελσα Σαβαστοπούλου. Η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση λήγει το 2008. Το πρόγραμμα όμως θα συνεχιστεί ώς το 2010 με παράταση ακόμη μιας δεκαετίας. Τώρα αναζητείται τρόπος χρηματοδότησης. Θα γίνει είτε από το υπουργείο Υγείας είτε σε συνδυασμό με ειδικό νοσήλιο. Δηλαδή, το υπουργείο θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί ΝΠΙΔ από εθνικούς πόρους, ενώ προώθησε την ίδρυσή τους ακριβώς για να μειώσει το κόστος λειτουργίας των ψυχιατρικών νοσοκομείων.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 11/10/2007

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Παγκόσμια Ημέρας Ψυχικής Υγείας, 10 Οκτωβρίου 2007

Υπεράσπιση της Δημόσιας Πολιτικής Ψυχικής Υγείας: Ας αναλογιστούμε τι έχουμε διδαχθεί

Η υποβάθμιση της δημόσιας ψυχικής υγείας στην πολιτική ατζέντα δεν μας επιτρέπει, ως επαγγελματίες ψυχικής υγείας, αλλά και ως πολίτες, να θεωρούμε την 10^η Οκτωβρίου ως αφορμή για θέσεις και κείμενα που περιορίζονται στην διακήρυξη αρχών και ευχών. Αυτό που χρειάζεται είναι έκκληση για επαγρύπνηση και για δραστικές αποφάσεις. Οι λόγοι που οδηγούν σ’ αυτή την κατεύθυνση είναι οι ακόλουθοι. Συγκλονιστικά ερευνητικά δεδομένα σχετικά με την ραγδαία αύξηση των ακούσιων εισαγγελικών νοσηλειών την τελευταία πενταετία, το κλίμα αβεβαιότητας στο χώρο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, οπού εκλείπει ο επιστημονικός λόγος, δίνοντας τη θέση του στην πολιτική αντιπαράθεση, η ύπαρξη μεγάλων γεωγραφικών περιοχών της χώρας χωρίς καμία ψυχιατρική κάλυψη, για ενήλικες , αλλά και για παιδιά και εφήβους, η συστηματική παραβίαση των δικαιωμάτων των ψυχικά πασχόντων, που εκφράζεται με περιστατικά βίας, αμελούς φροντίδας και άνισης μεταχείρισης και τέλος η έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκομένων, σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Στην ευρωπαϊκή κοινότητα, σε αντίθεση με τη χώρα μας, υλοποιούνται σημαντικά βήματα στην προσπάθεια να καλυφθεί το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στην ανάγκη για παροχή ψυχιατρικών υπηρεσιών και στις υφιστάμενες υπηρεσίες και δράσεις ψυχικής υγείας. Τα θέματα που απασχολούν αυτούς που έχουν την ευθύνη σχεδιασμού πολιτικής υγείας αφορούν την τεκμηρίωση των βέλτιστων πρακτικών, την προάσπιση των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών μέσω και της αυτό-εκπροσώπησης, την βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μεθόδων αντιμετώπισης της ψυχιατρικής ασθένειας, την προώθηση της αποϊδρυματοποίησης, την εκπόνηση αποτελεσματικών προγραμμάτων πρόληψης και προαγωγής ψυχικής υγείας, την ενδυνάμωση των ληπτών των υπηρεσιών ψυχικής υγείας ώστε να διεκδικήσουν ενεργό ρόλο στην κοινότητα, την προβληματική της εργασιακής επανένταξης των ψυχικά ασθενών.

Στο πλαίσιο αυτό στην χώρα μας έχουν αναληφθεί σημαντικές πρωτοβουλίες στους τομείς α) του αποϊδρυματισμού των χρόνιων ψυχικά ασθενών και της σταδιακής συρρίκνωσης και κατάργησης των ψυχιατρικών νοσοκομείων με την ανάπτυξη δομών που φιλοξενούν περισσότερα από 2000 άτομα με χρόνιες ειδικές ψυχοκοινωνικές ανάγκες ως ισότιμα μέλη της τοπικής κοινότητας, β) της ανάπτυξης κοινοτικών υπηρεσιών, όπως Κέντρα Ψυχικής Υγείας, Κέντρα Ημέρας, Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας, γ) της εφαρμογής της έννοιας της τομεοποίησης, σύμφωνα με την οποία συγκεκριμένες γεωγραφικά καθορισμένες πληθυσμιακές ομάδες θα καλύπτονται από ένα εύρος υπηρεσιών ψυχικής υγείας, δ) στον τομέα της ανάπτυξης Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης, οι οποίοι προσφέρουν μία ουσιαστική απάντηση στο αίτημα των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, καθώς προσφέρουν ένα προστατευόμενο πλαίσιο εργασίας σε «πραγματικές» συνθήκες.

Οι κατευθύνσεις αυτές είναι ορθές. Δυστυχώς όμως, συγκεκριμένα δεδομένα υποδεικνύουν αδυναμία υλοποίησης των στόχων αυτών. Η ανάπτυξη των κοινοτικών δομών δε συμβαδίζει με την κατάργηση του «παλαιού» συστήματος των μεγάλων ψυχιατρικών, με αποτέλεσμα το σύστημα να χαρακτηρίζεται «ακριβό». Εμπόδια επιστημονικής και διοικητικής φύσης δεν επιτρέπουν την εφαρμογή της τομεοποίησης και η αίσθηση ότι υπάρχει ασυνέχεια και ελλείψεις σε επίπεδο υπηρεσιών είναι κυρίαρχη στον κόσμο. Το φαινόμενο αυτό συνδέεται και με μία μεγάλη αύξηση των κλινών σε ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές. Ο αποϊδρυματισμός παρότι έχει σαφείς και βαθιά εδραιωμένες στην φιλοσοφία της κοινωνικής ψυχιατρικής ιδεολογικές αρχές αντιμετωπίζεται από μεγάλο αριθμό επαγγελματιών, στελεχών της πολιτικής ηγεσίας και μελών της κοινότητας καχύποπτα και εν πολλοίς εχθρικά. Το κλείσιμο των ασύλων και η προάσπιση των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών δεν είναι διαπραγματεύσιμες θέσεις και έχουν εργαστεί σκληρά και μακροχρόνια για αυτές σημαντικοί επιστήμονες και επαγγελματίες σ’ όλο τον κόσμο. Δεν αποτελεί απλώς κατευθυντήρια γραμμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ένα ακόμη «αναπτυξιακό πρόγραμμα». Είναι επιστημονική, ιδεολογική και πολιτική θέση που θέλει να συνεχίσει μία μακρά ευρωπαϊκή παράδοση που θέλει το κράτος να στηρίζει κοινωνικά και να προστατεύει αυτούς που έχουν ανάγκη.

Μπροστά στα φαινόμενα παλινδρόμησης της πολιτικής βούλησης για την ενίσχυση της Δημόσιας Πολιτικής Ψυχικής Υγείας, ως Δίκτυο φορέων με μακρόχρονο επιστημονικό και κοινωνικό έργο θα δράσουμε ώστε να ενισχυθούν οι δράσεις που θα οδηγήσουν στην μείωση του χάσματος των ανισοτήτων που δημιουργεί η ψυχική ασθένεια.

Εκ μέρους της Συντονιστικής του Δικτύου

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/10/2007

Ωρα για διαπολιτισμική ψυχιατρική»

Ο καταιγιστικός ρυθμός που έχει λάβει η μετακίνηση ανθρώπων πέραν συνόρων στις ημέρες μας, φέρνει στο προσκήνιο τον «ξένο», αυτό το περίεργο πλάσμα, υποκείμενο αποξένωσης αλλά και πηγή νέων πληροφοριών, που ίσως μια παρόρμηση μέσα μας παροτρύνει να τον γνωρίσουμε για να διαπιστωθεί τελικά ότι ο ξένος μάς μοιάζει, είναι λιγότερο ξένος απ' ό,τι θα θέλαμε να επικαλεστούμε και η ψυχοπαθολογική του κατάσταση δεν έχει μεγάλες διαφορές από τη δική μας, παρά τις αντίξοες καταστάσεις, στις οποίες έχει βρεθεί.

Σε μια εποχή που τα προβλήματα ψυχικής υγείας τείνουν να καταστούν από τα υψηλότερα στην κατάταξη του Π.Ο.Υ. (η κατάθλιψη κατατάσσεται ως 2η σοβαρότερη ασθένεια στα αναπτυγμένα κράτη) η επίδραση του πολιτισμού και της διαφορετικότητας είναι το θέμα του εορτασμού της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας, με φετινό σύνθημα «Η ψυχική υγεία σ' έναν μεταβαλλόμενο κόσμο».

Σε χθεσινή εκδήλωση της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας και του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών επισημάνθηκε σειρά θεμάτων που φέρνουν στο προσκήνιο τη σημασία της διαπολιτισμικής ψυχιατρικής με πυρήνα το πώς αντιλαμβάνονται την ψυχική διαταραχή τα διάφορα πολιτισμικά περιβάλλοντα και συνεπώς πώς την αντιμετωπίζουν.

Το μεταναστευτικό ρεύμα, που αφορά το 3% του συνόλου του πληθυσμού της Γης των 6,5 δισεκατομμυρίων, εμπεριέχει οξυμένα ψυχοπαθολογικά προβλήματα. Ιδίως σε επίπεδο επικοινωνίας και αποξένωσης, και άρα αναδεικνύει τις διαστάσεις της διαπολιτισμικής ψυχιατρικής που καλείται πλέον να ερμηνεύσει όχι μόνο προβλήματα κλινικής έκφρασης συμπτωμάτων αλλά και να αναθεωρήσει τη στενά οριοθετημένη δυτική αντίληψη για την ψυχική νόσο ότι πρόκειται για μια «οικουμενική» χωρίς διαφοροποιήσεις νόσο σαν όλες τις άλλες, κάτι που απομακρύνει την ιατρική κοινότητα από μια ολιστική αντίληψη.

Σ' αυτές τις διαπιστώσεις επικεντρώθηκαν χθες οι εκπρόσωποι των διοργανωτών, ψυχιάτροι Γ. Χριστοδούλου και Ν. Τζαβάρας. Ωστόσο κατάπληξη προκάλεσε η -υπό την πίεση της Παγκόσμιας Ημέρας- προχειρότητα και αποσπασματική παρουσίαση στοιχείων σε απροσδιορίστου μεγέθους δείγμα, όπου εμφανιζόταν ότι ένας στους δύο αλλοδαπούς μετανάστες στη χώρα μας πάσχει από ψυχωτικές καταστάσεις και διαταραχές, την ίδια ώρα που οι ίδιοι οι διοργανωτές υποστήριζαν ότι διαψεύδεται η θεωρία πως οι μετανάστες έχουν μεγαλύτερη ψυχοπαθολογία από τον γενικό πληθυσμό, κάτι που προκάλεσε σύγχυση αν όχι εκ νέου στιγματοποίηση.

Το 60-65% των πασχόντων στην Ελλάδα δεν τυγχάνουν καν ακριβούς διάγνωσης και έγκαιρης θεραπείας, ενώ οι ίδιες αιτίες κοστίζουν ετησίως στα συστήματα υγείας στην Ε.Ε. 240 δισ. ευρώ, υποστήριξε η κ. Αλ. Στρούμπου από την Ομοσπονδία Οικογενειών για την Ψυχική Υγεία.

Ν. ΓΙΑΝΝΙΡΗ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/10/2007

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 09-10-07

Αύριο η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας ΑΓΧΟΣ και συναφή προβλήματα προσαρμογής στις κοινωνίες, όπου εισέχονται προκειμένου να εργασθούν και να διαβιώσουν, αντιμετωπίζει μεγάλος αριθμός μεταναστών. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, που φέτος είναι αφιερωμένη στη Διαπολιτισμική Ψυχιατρική, ο πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Ψυχικής Υγειινής και Ερευνών, Γ. Χριστοδούλου, παρουσίασε μελέτη του Ιατρείου Διαπολιτισμικής Ψυχιατρικής του Αιγινήτειου Νοσοκομείου σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετώπισαν μετανάστες οι οποίοι κατέφυγαν στο Ιατρείο την περίοδο 2000-2004. Σύμφωνα με τα στατιστικά του Ιατρείου, το 33% όσων κατέφυγαν εκεί για βοήθεια έπασχε από συναισθηματικές διαταραχές, το 31% από ψυχωσικές καταστάσεις, το 28% από άγχος και σωματοποίηση, το 2% από κατάχρηση ουσιών και άλλο ένα 2% από διαταραχές της προσωπικότητας. Μεταξύ των 156 μεταναστών που κατέφυγαν στο πολυ-ιατρείο μη κυβερνητικής οργάνωσης, το 43,6% υπέφερε από κατάθλιψη εξαιτίας της παρατεταμένης ανεργίας και της έλλειψης υποστηρικτικού συστήματος. Οπως τόνισε ο καθηγητής Κ. Στεφανής, η κατάθλιψη είναι η τέταρτη σημαντικότερη ασθένεια από την οποία υποφέρουν άνθρωποι παγκοσμίως και η δεύτερη σημαντικότερη στον αναπτυγμένο κόσμο. «Φαίνεται ότι η κατάθλιψη εξαρτάται από τις συγκρούσεις, τον ανταγωνισμό, την παγκοσμιοποίηση και εν γένει τους κανόνες που διέπουν τις αναπτυγμένες κοινωνίες», σημείωσε ο κ. Στεφανής. Σύμφωνα με άλλες έρευνες, τις οποίες παρέθεσε ο κ. Χριστοδούλου, η δεύτερη γενιά μεταναστών αντιμετωπίζει σοβαρότερα ψυχολογικά προβλήματα από την πρώτη εξαιτίας των έντονων εσωτερικών συγκρούσεων που βιώνουν ήδη από την παιδική ηλικία μεταξύ του πολιτισμικού μοντέλου που βιώνουν στο σχολείο και των διαφορετικών αξιών στις οποίες εκπαιδεύονται στο σπίτι τους. Το άγχος είναι μεγαλύτερο μεταξύ όσων αποπειρώνται, δηλαδή, να ενταχθούν στην νέα κοινωνία όπου διαβιώνουν), ενώ οι Έλληνες που «απέτυχαν» στο εξωτερικό και αναγκάσθηκαν να επιστρέψουν γρήγορα στην Ελλάδα εμφανίζουν μεγάλο ποσοστό άγχους και δυσθυμίας. Όπως σημειώθηκε, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αν και μέχρι και 30% του πληθυσμού παγκοσμίως εκτιμάται ότι πάσχει από κάποια ψυχική ασθένεια, σε κάθε χώρα τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ψυχικά ασθενών δεν τυγχάνουν θεραπείας. Αυτή η υποθεραπεία συμβαίνει ακόμη και σε χώρες με υψηλούς πόρους, όπως οι ΗΠΑ όπου το 31% του πληθυσμού προσβάλλεται από ψυχική ασθένεια κάθε χρόνο και μεταξύ αυτών το 67% αυτών δεν τυγχάνει θεραπείας. Επιπλέον, στην Ευρώπη η ψυχική ασθένεια προσβάλλει το 27% των ανθρώπων κάθε χρόνο, 74% εκ των οποίων δεν τυγχάνει θεραπείας. Όπως υποστηρίζει η ΠΟΥ, το 1/4 του πληθυσμού παγκοσμίως που υποφέρει από συνηθισμένες μορφές ψυχικής ασθένειας (συνήθως κράματα άγχους και κατάθλιψης) θα πρέπει να παραπέμπεται σε πρωτοβάθμια φροντίδα, ενώ οι εξειδικευμένες ψυχιατρικές υπηρεσίες θα πρέπει να διατηρούνται για ασθενείς που είναι πιο σοβαρά άρρωστοι. Παρόλα αυτά, πολλές χώρες δεν έχουν αποτελεσματική θεραπευτικό κριτήριο προκειμένου να διαχωρίσουν τα άτομα που είναι καλά από αυτά με μέτριες ή σοβαρές διαταραχές. Σύγχρονως, πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν μια διαγνώσιμη ψυχική ασθένεια τυγχάνουν θεραπείας. Συγκεκριμένα, στις ΗΠΑ, κάθε χρόνο 10% του πληθυσμού κουράρεται χωρίς να είναι ψυχικά ασθενές. www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ